به گزارش ایرنا، در این تحلیل آمده است: "گفته می شود ایالات متحده از سال ۲۰۰۱ روزانه ۱/۵ میلیون دلار برای مبارزه با تریاک در افغانستان هزینه کرده است. فریبا نوا ژورنالیست افغان-آمریکایی در کتاب سال ۲۰۱۱ خود با عنوان "ملت تریاک، کودک عروس ها، ارباب مواد مخدر و سفر یک زن در افغانستان" ویژگی های تجارت مواد مخدر حاکم بر افغانستان را آشکار کرد.
همانطور که نوا اشاره کرد، ۶۰ درصد از تولید ناخالص داخلی افغانستان از تریاک تامین می شود. این صنعت ۴ میلیارد دلار در داخل کشور ارزش دارد، اما ارزش آن در خارج از مرزهای افغانستان ۶۵ میلیارد دلار است. بسیاری از خانواده های افغان وابسته به کسب و کار تریاک هستند که به عنوان پرورش دهنده، پالایش دهنده یا قاچاقچی کار می کنند و فرهنگ "عروس های تریاک"در این کشور براثر گسترش همین تجارت سیاه در افغانستان پدید آمده است.
چون هنگامی که محصولات کشاورزی در این کشور از بین می رود، کشاورزان در ازای بخشش بدهی های تریاک دختران خود را به قاچاقچیان می فروشند. به گفته ارتش آمریکا، ۹۰ درصد هروئین جهان از تریاک تولید شده در افغانستان تهیه می شود.
قدرت، سیاست و پول باعث تولید تریاک در افغانستان می شود و در اوایل دهه ۲۰۰۰ مشخص شد که این منبع اصلی تامین مالی بسیاری از گروه های های سیاسی این کشور تریاک بود. به طور قطع برای ریشه کن کردن صنعت تریاک در صورت امکان، نیاز به تامین معیشت جایگزین برای صدها و هزاران نفر از افرادی است که در صنعت غیرقانونی تریاک مشغول هستند.
در سال ۲۰۰۹ باراک اوباما رئیس جمهور ایالات متحده گفت که "اقتصاد افغانستان تحت تاثیر تجارت مواد مخدر قرار دارد که جنایت را تشویق می کند و از شورشیان این کشور حمایت مالی می کند". سپس حامد کرزی رئیس جمهوری افغانستان اقتصاد تریاک را بزرگترین چالش برای امنیت، توسعه و اداره موثر افغانستان در درازمدت نامید.
با این حال گزارش خدمات تحقیقاتی کنگره آمریکا در سال ۲۰۰۹ به نقل از ریچارد هالبروک نماینده ویژه دولت اوباما در افغانستان ادعا کرد که تلاش های ایالات متحده برای مبارزه با مواد مخدر بیهوده ترین و بی اثرترین برنامه ای بوده که او در ۴۰ سال گذشته دیده است. ایالات متحده بیش از ۸ میلیارد دلار در ۱۵ سال هزینه کرد. از ریشه کن کردن خشخاش گرفته تا حملات هوایی و حمله به آزمایشگاه های مشکوک، اما نتوانست تولید تریاک افغانستان را کاهش دهد.
تولید تریاک در افغانستان در طی این سال ها کم و بیش ادامه داشت. حتی در بحبوحه همه گیری کرونا، افغانستان شاهد افزایش ۳۷ درصدی کشت کوکنار (بته خشخاش) در سال ۲۰۲۰ بود. جنگ تریاک ایالات متحده و متحدان غربی آن در افغانستان احتمالا به دلیل استراتژی اشتباه شکست خورد و یا شاید اجتناب ناپذیر بود.
تردیدی نیست که تنها راه برای بدست آوردن قلب و ذهن مردم افغانستان این بود که به آنها امنیت اقتصادی بدهند تا بتوانند فرهنگ سنتی خود را حفظ کنند، اما این در واقعیت اتفاق نیفتاد و نظام حکومتی در این کشور برای دومین بار تغییر کرد.
