جمهوری اسلامی ایران روز جمعه ۲۶ شهریورماه ۱۴۰۰ در نشست سران سازمان همکاری‌های شانگهای با موافقت همه اعضا، نهمین عضو دائم این سازمان شد. این موضوع با درخواست روسیه و پذیرش تاجیکستان به عنوان رییس دوره‌ای شانگهای و موافقت همه کشورهای عضو رقم خورد.
محمود عباس زاده مشکینی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با ایرنا مهمترین آثار پیوستن ایران به شانگهای را خنثی کردن تحریم های ظالمانه غربی دانست و یادآور شد: آنها به دنبال این بودند که جمهوری اسلامی منزوی شود اما با پیوستن ایران به شانگهای نه تنها بحث انزوای جمهوری اسلامی از حیث بین المللی معنا پیدا نمی کند بلکه جمهوری اسلامی محوریت نیز می یابد که آثار بسیار خوبی در اقتصاد ما خواهد داشت.
این نماینده مجلس گفت: عضویت دایم ایران در سازمان شانگهای، هم دارای آثار جهانی، هم آثار و نتایجی برای این سازمان و هم دارای نتایج مثبت برای جمهوری اسلامی ایران است.
ظهور قدرت‌های متکثر در دنیا
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اظهار داشت: افقی که سازمان شانگهای اکنون در مقابل عرصه بین‌المللی قرار داده، به معنای پایان حرکت یکجانبه‌گرایی غرب با محوریت آمریکا و ظهور قدرت‌های متکثر در دنیا با محوریت آسیا است.
نماینده مردم مشکین شهر با بیان اینکه جمهوری اسلامی ظرفیت سازمان شانگهای را چند برابر می‌کند، گفت: ایران در زمینه انرژی، صنعت و خدمات می‌تواند تامین‌کننده بخشی از نیاز کشورهای عضو سازمان شانگهای باشد که در سال بیش از سه تریلیون دلار مبادلات بازرگانی دارند.
واکنش بازار مثبت است
به گفته وی، واکنش بازار به این موضوع بسیار مثبت بوده است چرا که برای ایران عضویت دایم در این سازمان بسیار اهمیت دارد و آثار آن را هم در دنیا و هم در اقتصاد شاهدیم.
عباس زاده مشکینی ادامه داد: پیمان شانگهای با پیوستن جمهوری اسلامی ایران به خلیج فارس متصل شد، خلیج فارسی که بزرگترین کریدور انرژی جهان است و این مهمترین دستاورد برای این سازمان به شمار می‌رود.
وی با اشاره به اینکه می‌توان افقی را برای سازمان شانگهای ترسیم کرد، این گفته خود را اینگونه توضیح داد: اگر پس از جمهوری اسلامی ایران؛ عراق و سوریه نیز به این سازمان بپیوندند، با این اتفاق، شانگهای به مدیترانه متصل می‌شود. مدیترانه دریایی است که متصل کننده سه قاره آفریقا، اروپا و آسیاست.
شانگهای جای اوپک!
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اضافه کرد: وقتی عراق و سوریه به شانگهای بپیوندند، در شانگهای کشورهایی عضو می‌شوند که خود تولید کننده نفت هستند و با این اتفاق شانگهای به اندازه اوپک در زمینه نفت اهمیت می‌یابد و می‌تواند در تعیین قیمت نفت و اقتصاد نفتی از اوپک تعیین کننده‌تر باشد.
عباس زاده مشکینی با بیان اینکه ایران متصل کننده شرق آسیا به غرب آسیا و جنوب به شمال است، اضافه کرد: با پیوستن ایران به شانگهای، اهمیت و قدرت مانور و ظرفیت این سازمان دو چندان شده است که این ظرفیت از دو جهت حایز اهمیت است نخست از جهت انرژی و سپس از لحاظ ژئواستراتژیک.
تغییر موازنه قدرت در دنیا
وی با تاکید بر اینکه اکنون موازنه قدرت در دنیا با شانگهای تغییر می‌کند، اظهار داشت: خود غربی‌ها اذعان دارند محوریت سیاسی جهان از غرب به شرق آسیا در حال انتقال است.
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با بیان اینکه شانگهای به بزرگترین کریدور نفتی جهان یعنی خلیج فارس متصل می‌شود، تصریح کرد که این موضوع اهمیت شانگهای را افزایش خواهد داد.
سازمان همکاری‌های شانگهای در سال ۲۰۰۱ با هدف همکاری‌های چندجانبه امنیتی، اقتصادی و فرهنگی تشکیل شد. تاکنون کشورهای هند، قزاقستان، چین، قرقیزستان، پاکستان، روسیه، تاجیکستان و ازبکستان در این پیمان به عنوان اعضای اصلی بوده اند. سه کشور افغانستان، بلاروس و مغولستان به عنوان عضو ناظر و ۶ کشور جمهوری آذربایجان، ارمنستان، پادشاهی کامبوج، نپال، ترکیه و سریلانکا نیز از شرکای گفت‌وگوی این سازمان محسوب می‌شوند. روز جمعه (۲۶ شهریورماه) ایران نیز در بیست و یکمین اجلاس سران این سازمان به عنوان نهمین عضو رسمی معرفی شد.
ایران در روز ۲۶ شهریورماه در جریان نشست سران سازمان همکاری‌های شانگهای با موافقت همه اعضا، نهمین عضو دائم این سازمان شد. عضویت ایران در این سازمان، علاوه بر دستاوردهای سیاسی و امنیتی، فرصت‌های اقتصادی گسترده ای را نیز پیش روی فعالان اقتصادی کشورمان قرار می‌دهد و مسیر مبادلات تجاری با کشورهای عضو را تسهیل می‌کند.
سازمان همکاری‌های شانگهای با حدود ۲۵ درصد تولید ناخالص ملی جهان از جمله معدود سازمان‌هایی با ماهیت هم‌زمان اقتصادی و امنیتی- نظامی است.
بر اساس گزارش گمرک، میزان تجارت ایران با مجموعه کشورهای عضو پیمان شانگهای درسال ۹۹ به ۵۵ میلیون تن کالا به ارزش ۲۸ میلیارد دلار رسید که سهم صادرات ۴۶ میلیون تن به ارزش ۱۴ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار و سهم واردات ۹ میلیون تن به ارزش ۱۳ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار بوده است.
بیشترین حجم تجارت ایران با چین به ارزش ۱۸ میلیارد و ۹۰۰ میلیون دلار است و هند با سه میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار، افغانستان با ۲ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار، روسیه با یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار و پاکستان با یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار به ترتیب در رتبه‌های بعدی قرار دارند.
