همشهری آنلاین _ فرزین شیرزادی: دفاع از سرزمین و حفاظت از آب و خاک در مقابل یورش متجاوزان، همواره واجد ارزش و مایه افتخار است. این واقعیت در هر کشور و میان هر قوم و ملتی، چون با مفهوم دقیق مقاومت و پایداری در برابر سلطهجویی و زورگویی همراه شود، عمق میگیرد و در روندی استعلایی ابعاد و ظرفیتهای ملی و میهنی پیدا میکند.
به بیان دیگر، در این پهنه بغرنج و هراسناک مرگ و زندگی است که غالباً رفتار انسانی شکلهای متداول و متعارفش را رها میکند و دلاوریها و دلدادگیها، رشادتها و رذالتها، بیمها و امیدها و رنجها و شادیها صورت عوض میکنند و گاه جلوههایی باورنکردنی و حیرتآور به خود میگیرند.
از همین روست که با مرور آثار هنری برآمده از این زمینه تاریخی میتوان انسان را در موقعیتی خاص و خطیر، شکننده و شکوهمند بازیافت و برتر از آن، ریشههای فرهنگی یک ملت را بازشناخت و به جا آورد. به خاطر آوریم رمانها و داستانهای شاخص جهانی و فیلمهای به یادماندنی و پرفروغی را که بر زمینه موضوعی جنگ شکل گرفتهاند و ماندگار شدهاند. بیگمان، دفاع هشتساله ما نیز در دل خود دستمایههای خلق آثار بزرگ سینمایی و داستانی را دارد، چنان که در سه دهه گذشته شماری از داستاننویسان کشور، بر متن یا حواشی دگرگونیها و امکانهای پدید آمده ـ که به نوبه خود ریشه در بازیابی هویت دیرین دارد ـ با رویکرد به گوشههایی از وقایع جنگ و دفاع هشتساله، به نوشتن رمان و داستانهایی خواندنی پرداختهاند.
اکنون وقت آن است که بگوییم تنها انتخاب موضوع و مضمونهای عظیم برای خلق رمان و داستاننو و برجسته کافی نیست، زیرا این مهم شرطها و اسباب دیگری هم لازم دارد. به عبارت دیگر، موضوعات و مضامین نو و رفیع زمانی در داستان و رمان جلوههایی سزوار مییابند که در نسبت بین محتوا و ساختار ـ دقیقاً به مفهوم هنری ـ در دنیایی کاملاً داستانی، هستی و زندگی تازهای پیدا کنند و در گستره آزاد معنا، مکالمه و مکاشفه بین اثر و خواننده به جریانی بیپایان و شورانگیز تبدیل شود.
خصوصیات مورد اشاره در آثار انگشتشماری دیده میشود. شایسته است مسئولان فرهنگی در این مقطع به آثار شاخص و درخشان توجه ویژه نشان دهند و با چنین رویکردی به سمت الگوسازی برای هنرمندان تازهنفس این عرصه حرکت کنند.