بی میلی کودک برای از خواب بیدار شدن در صبح به ویژه اگر به موقع خوابیده باشد، می تواند نشانه ای از این باشد که در مدرسه چیزی نادرست است. برای متوجه شدن این ماجرا در بچه های دبستانی و کوچک به دنبال بهانه های تکراری آن ها برای ماندن در خانه مانند بیماری و بی حوصلگی باشید. برای نوجوانان به طور مداوم به مدرسه آنان مراجعه کنید. «دونو کلارک لاو»، مشاور متخصص حوزه مدرسه پیشنهاد می کند در اوایل هفته دقت بیشتری برای دیدن این علایم در فرزند خود داشته باشید. او می گوید: «شنبه ها روزهای رایج تری است که فرزندان می خواهند از مدرسه رفتن اجتناب کنند. بچه ها در آخر هفته ها در خانه احساس امنیت می کنند و فکر بازگشت به مدرسه در شنبه برای آن ها دشوار است.»
اگر یک کودک کمتر از حد نرمال و معمول خود صحبت کند یا پس از مدرسه مستقیم به اتاق خود برود، این موارد ممکن است چیزهایی باشد که باید به آن توجه کرد. داشتن رفتاری خشن علیه خواهر و برادر نیز می تواند نشانه ای از ناراحتی از شرایط مدرسه باشد. در برخی موارد احساس قربانی شدن در مدرسه باعث می شود کودک به جای واکنش درست، آن رفتار را با خواهر و برادر خود یا بچه های دیگر بکند.
سردرد و درد معده شایع ترین نشانه های فیزیکی استرس و اضطراب مربوط به علایم ناراحتی و آزار فرزندان است. این بیماری ها همچنین می تواند به عنوان عذر و بهانه ای برای ماندن در خانه و دوری جستن از مدرسه و دیگر فعالیت های اجتماعی باشد. اگر کودک شما به طور مرتب از این علایم شکایت می کند، با او درباره این موضوع صحبت کنید. مشاوری در این باره می گوید: «ما توصیه می کنیم به شکلی باز و کلی با او صحبت کنید. مثلا بگویید که به نظر می رسد به تازگی احساس بدی داشته باشی، آیا می توانی بیشتر درباره آن با من صحبت کنی؟» با سوال های غیر مقابله ای می توانید ریشه مشکل را مورد بحث قرار دهید و پیدا کنید.
لباس های ناخواسته پاره شده همراه با خراش های فیزیکی یا کبودی نیز نشانه های داشتن مشکل در مدرسه است. وقتی پدر و مادر درباره این چیزها می پرسند، کودک تمایل دارد نگوید یا نمی تواند آن ها را توضیح دهد. باز هم سوال های باز و کلی بپرسید: چه اتفاقی افتاد؟ هنگامی که این اتفاق افتاد چه حسی داشتی؟ و ... . بی توجه از کنار این اتفاق ها نگذرید تا مانع اتفاقات بدتر شوید.
«کلارک لاو» یادآور می شود که اصطلاح «قربانیان واقعی در مدارس» به معنی آن کودکانی است که مهارت و باور آن را ندارند تا در مقابل دیگران ایستادگی و از خودشان دفاع کنند و بیشتر موقعیت قربانی را می یابند. این کودکان سرخورده، سال به سال مورد آزار و اذیت همکلاسی های شان قرار می گیرند. اگر فرزند شما شروع به پذیرفتن چنین موضعی کند، آینده خوبی در انتظارش نخواهد بود. از شما می خواهم که از مزایای بالا بردن اعتماد به نفس فرزندتان غافل نشوید
