دکتر «ناهید شاه آبادی» روز پنجشنبه به ایرنا گفت: در دسامبر ۲۰۱۹ شیوع نوع جدیدی از بیماری حاد تنفسی (پنومونی) ویروسی در مرکز چین گزارش شد و تعداد افراد مبتلا به آن نیز به سرعت افزایش یافت.
وی یادآور شد، پزشکان این بیماری را کویید ۱۹ نامگذاری کرده و منشاء آن را ویروسی با نام SARS-COV-۲ معرفی کردند، تاکنون داروی مؤثری که بتواند به قطعیت جهت درمان این بیماری به کار گرفته شود تولید نشده است اما برخی داروها شناخته و معرفی شدند که تأثیر چشم گیری در ایجاد بهبودی بیماران نشان دادند که می توان به رمدیسیویر و هیدروکسی کلروکین اشاره کرد.
شاه آبادی افزود: یکی از اصلیترین مشکلات روند فعلی کشف داروها توسعه تجربی داروسازی است، به طور کلی هر گاه یک بیماری شناسایی میشود، سفر جدیدی در دنیای شیمی شروع به جستجوی دارویی میکند که میتواند در مقابله با بیماریها مفید واقع شود.
به گفته وی، در روش تجربی مولکولها ساخته میشوند و سپس مورد آزمایش قرار می گیرند، بدون آنکه بتوان عملکرد آنها را از قبل به طور دقیق پیشبینی کرد. این فرآیند آزمایش به خودی خود طولانی، خسته کننده و دست و پا گیر است و ممکن است عوارض بعدی را پیشبینی نکند که باعث افزایش نسبت هزینه به سود میشود.
شاه آبادی ادامه داد: این سفر تقریبا ۱۵ سال به طول میانجامد و ۲.۶ میلیارد دلار هزینه دارد و حدود ۹۹ درصد از کاندیداهای منتخب شکست میخورند و تنها یک درصد سربلند بیرون میآیند.
این پژوهشگر خاطرنشان ساخت، امروزه از محاسبات به عنوان بخش ضروری و جدایی ناپذیر علوم زیستی، پزشکی و دارویی یاد می شود به طوری که بیشتر پژوهش های امروزی دقت، سرعت و صحت خود را مدیون استفاده از علوم محاسباتی هستند. دنیای فردای علوم زیستی و پزشکی، دنیایی است به مراتب دقیق تر و سریع تر، و این به منزله ی رشد چشمگیر استفاده از محاسبات در شبیه سازی مولکولی خواهد بود.
دکتر شاه آبادی افزود: کارشناسان حوزه محاسبات یا رایانش کوانتومی میگویند این فناوری روزی موجب خواهد شد ساخت واکسن برای بیماریهایی نظیر کووید-۱۹ بیش از چند روز طول نکشد.
کرونا ثابت کرد که قبل از همه گیرشدن باید سریعتر عمل کنیم
به گفته این عضو هیات علمی دانشگاه رازی کرمانشاه، ویروس کرونا ثابت کرد که ما باید در شناسایی و کنترل بیماریها قبل از همهگیر شدن بسیار سریعتر عمل کنیم، زیرا در دنیای امروز، ویروسها بسیار سریعتر و گستردهتر از گذشته شایع میشوند. اگر کووید-۱۹ به ما چیزی آموخته باشد، این است که توانایی ما در شناسایی و درمان همهگیریها از زمان شیوع آنفلوانزای اسپانیایی در سال ۱۹۱۸ تاکنون بسیار بهبود یافته است، اما هنوز راه زیادی برای پیشرفت وجود دارد.
وی بیان کرد: در مطالعه حاضر با توجه به اهمیت محاسبات کامپیوتری در شناسایی سریع داروهای مجاز برای درمان کرونا از روش های داکینگ و شبیه سازی دینامیک ملکولی برای بررسی برخی داروها که به نظر با ساختار مناسب می توانند به گیرنده ویروس روی سلول متصل شده و از ورود آن به سلول جلوگیری کنند استفاده شده است.
شاه آبادی افزود: تکنیک شبیه سازی دینامیک مولکولی براساس شبیه سازی برهمکنش دارو و گیرنده در بدن عمل می کند.
شاه آبادی ادامه داد: داروهای مورد بررسی شامل ستیلیستات (ضد چاقی)، آبیراترون (ضد سرطان)، دی آیودو هیدروکسی کینولین ( درمان عفونت)، بکساروتن ( ضد سرطان) هستند.
وی اضافه کرد، این داروها با فرض اینکه بتوانند از عمل پروتئاز اصلی ویروس جلوگیری کنند و به علاوه بتوانند بر اتصال به «آی.سی.ای» نیز بازدارنده باشند، رمدسیویر (ضد ویروس) و هیدروکسی کلروکین(ضد مالاریا) به عنوان داروهایی که برای بهبود بیماری کرونا استفاده میشوند برای مقایسه بررسی شدند.
شاه آبادی یادآور شد، نتایج نشان داد که داروهای از ستیلیستات، آبیراترون، دی آیودو هیدروکسی کینولین و بکساروتن در مهار اتصال به گیرنده بهتر از هیدروکسی کلروکین عمل می کنند و اتصال بکساترون و ستیلیستات بسیار محکمتر از داروی رمدیسیویر است.
این پژوهشگر افزود: البته مطالعات بعدی نیز مورد نیاز است و در صورت فراهم بودن سیستم های قویتر نتایج سریع و بهتری نیز به دست خواهد آمد و دستیابی به این نتایج نیاز به سرمایه گذاری مستمر در توسعه محاسبات کوانتومی به عنوان یک فناوری دارد.
دانشگاه رازی اکنون دارای ۱۰ دانشکده و پردیس کشاورزی و منابع طبیعی بوده و با بهره گیری از دانش و تخصص ۱۰ استاد، ۴۹ دانشیار، ۲۵۰ استادیار، ۴۶ مربی و در مجموع ۳۵۵ عضو هیات علمی در ۳۹ گروه آموزشی و تعداد ۱۲ هزار و ۳۴۷ نفر دانشجو در چهار مقطع کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری به فعالیت خود ادامه می دهد