به گزارش اقتصادآنلاین، روایت ها برای چرایی درگیر شدن قاره سبز با بحران سوخت متفاوت است اما هیچ کدام از این روایت ها بیراه نیست.
برخی افزایش قیمت نفت را عامل رشد قیمت گاز می دانند، برخی بر آسیب دیدن شبکه توزیع در دوره کرونا تاکید می کنند، برخی تأخیر زیاد در تزریق گاز به ذخایر گاز زیرزمینی اروپا را عامل اصلی برمی شمارند و عده ای دیگر رشد تقاضا پس از فروکش کردن همه گیری کرونا را عامل این بحران می دانند.
حالا اما آن چیزی که اروپا با آن روبروست بحران سوخت و قیمت هایی است که هر روز رکوردی تازه بر جای می گذارد. در اروپا ذخایر گاز وجود ندارد و این قاره ناگزیر است برای تامین نیاز دست به واردات بزند. در سال گذشته میلادی هوای نیمکره شمالی به طور عجیبی سرد شد و این سرما تقاضا را افزایش داد. در ماه هایی که هوا رو به گرما می رفت نیز اتفاق دیگری تقاضا را دامن زد. عادی شدن شرایط تولید در جهان پس از فروکش کردن بحران کرونا، همین عامل دوم برای رشد تقاضا بود.
بنابراین به رغم آنکه انتظار می رفت ذخایر گاز در فصل گرم سال پر شود تا زمستانی آرام تر پیش رو باشد؛ رشد تقاضا مانع از ذخیره گاز شد.
این رشد تقاضا بیشتر برای تولید برق در تابستان بود به طوری که بخش زیادی از ذخایر گاز زمستان صرف تولید برق شد. گاز های زمستان پیش خور شد و همزمان تزریق گاز از طریق خط استریم به شبکه گاز اروپا با تاخیر صورت گرفت. بنابراین افت ورودی و رشد خروجی، یک عدم ناترازی ایجاد کرد.
حمیدرضا عراقی کارشناس حوزه انرژی و مدیرعامل اسبق شرکت ملی گاز در گفت و گو با اقتصاد آنلاین مهمترین عامل را اما رشد تقاضای پس از کرونا می داند.
به گفته او با کاهش همه گیری بیماری کرونا و بازگشت شرایط عادی به جهان، تقاضا برای مصرف گاز نیز افزایش یافته است.
عراقی افزود: اروپا علاوه بر واردات گازی که از روسیه دارد، از سوخت LNG نیز استفاده می کند. اخیرا نیز قیمت های LNG تحت تاثیر افزایش تقاضا، افزایش پیدا کرده است.
او با بیان اینکه قیمت LNG با گاز طبیعی متفاوت است توضیح داد: گاز طبیعی منطقه ای است و قیمت واحد ندارد. به طوری که در ژاپن یک قیمت دارد و در اروپا یک قیمت دیگر. یعنی هر کشور بر اساس قیمت منطقه خود نرخ ها را مشخص می کند ولی قیمت های LNG تقریبا مانند نفت تعیین می شود یعنی یک قیمت بین المللی دارد. البته قیمت این محصول تا پیش از این چندان زیاد نبوده اما اخیرا در یکی دو ماه گذشته قیمت ها رو به افزایش بوده است. این رشد قیمت نیز در پی رشد تقاضا، آغاز مسافرت ها و از سرگیری فعالیت عادی صنایع اتفاق افتاده است.
حسن مرادی کارشناس انرژی نیز در گفت و گو با اقتصادآنلاین اظهار کرد: یک سستی در اثر شیوع کرونا در سراسر جهان ایجاد شد و این سستی باعث شد بسیاری از شریان های توزیع صدمه ببیند.
به اعتقاد او وقتی یک کانون توزیع گاز، مدتی از کار بایستد و شبکه فعالیتش متوقف شود؛ به سمت ورشکستگی می رود. بنابراین در شرکت های توزیع سوخت اروپا بخشی از فعالان از چرخه خارج شدند و شبکه توزیع با کاستی و خلل هایی روبرو شد.
مرادی اضافه کرد: کما اینکه در شبکه توزیع برق نیز این کاستی دیده می شود. این شرکت ها قراردادهای یکساله برای تامین برق داشتند اما بعد از تغییر شرایط تقاضا و افزایش قیمت برق، بخشی از این شرکت ها نتوانستند به تعهدات عمل کنند و لذا از مدار خارج شدند.
این کارشناس انرژی متذکر شد: این ماجرا به سایر بخش ها هم سرایت کرد به طوری که نه تنها بخش توزیع زیان دید بلکه تولیدات بسیاری از جمله اقلام دارویی نیز از این جریان متاثر و در تولید با وقفه هایی مواجه شد.
او ادامه داد: در این شرایط شروع فصل سرما، تقاضا را به نسبت ماه های گذشته افزایش می دهد و این بار تقاضای بالا بر شبکه ای که حالا تضعیف شده است بار می شود.
مرادی بیان کرد: یکی دیگر از دلایلی که روی قیمت گاز موثر بود؛ افزایش قیمت نفت در ماه های گذشته است. بالا رفتن قیمت نفت سبب شد اغلب فرآورده ها تحت تاثیر آن افزایش قیمت را تجربه کنند.
او گفت: در اروپا سعی می شود مصرف برق و گاز متعادل نگاه داشته شود تا در مواقع ضروری جایگزینی قابل انجام باشد اما امروز در هر دو بخش یعنی در بخش گاز و برق این مشکل بوجود آمده است.
مرادی خاطرنشان کرد: نکته ای که باید به آن توجه کرد این است که برخی رسانه ها از گرایش شهرها به استفاده از ذغال سنگ در دوره کمبود گزارش می دهند. اما باید تاکید کرد هرچند در برخی از شهرهای اروپا استفاده از ذغال سنگ رایج است و در شهرهایی مانند منچستر و لیورپول هنوز آثار استفاده از ذغال سنگ بر چهره ساختمان ها و شهر نمایان است. اما با این حال شرایط استفاده از ذغال سنگ در مناطق مسکونی به طور عام وجود ندارد. تنها در نیروگاه ها و صنایع بزرگ ممکن است از ذغال سنگ استفاده شود که عقب گرد صنایعی که از سوخت های پاک استفاده می کنند به سمت سوخت های فسیلی مثل ذغال سنگ و مازوت در کشورهایی که روی سوخت پاک حساس هستند چندان منطقی به نظر نمی رسد.
او اضافه کرد: در واقع مقررات محیط زیستی اروپا این اجازه را به صنایع نمی دهد که از سوخت های مخرب فسیلی استفاده کنند. به این صورت که در هر بخشی مقررات مداخله می کند و اجازه استفاده از CO2 را نمی دهد.
مرادی معتقد است: در شرایط تقاضای فعلی اتحادیه اروپا، صرفا با خط لوله استریم یک و 2 روسیه امکان تامین گاز اروپا میسر نیست. در اروپا در کنار گاز طبیعی، LNG نیز استفاده می شود.
او گفت: بیش از 80 سال است که از LNG استفاده می شود که البته ما فناوری تولید آن را نداریم. ولی در اروپا این سوخت یکی از سوخت های با استفاده بالاست.
بحران سوخت انگلیس اما با بحران کلی گاز اروپا تفاوت دارد. در انگلیس اخیرا به دلیل کمبود راننده کامیون و کاهش انتقال سوخت هایی مانند گازوئیل و بنزین، بحران ایجاد شده است.
مرادی در این باره گفت: انگلیس جمعیت زیادی داشته و به نسبت جمعیت، مصرف بالایی نیز دارد. سه خط اتوبان، قطار و خطوط جاده ای در کنار هم میزان مصرف را در این کشور بالا برده است. به دلیل خارج شدن انگلیس از اتحادیه اروپا (برگزیت) رانندگانی که مطابق استانداردهای اتحادیه اروپا حقوق می گرفتند به نفعشان بود که به اتحادیه اروپا برگردند چرا که صرفه اقتصادی کار در انگلیس برای آنها کاهش یافته بود.
او تاکید کرد: مساله ویزا نیز که به اروپای شرقی تسری پیدا نمی کرد باعث خروج تعداد زیادی از رانندگان کامیون از این کشور شد. با کمبود رانندگان، شبکه توزیع آسیب دید و نتوانست توزیع سوخت به موقع صورت گیرد.
مرادی عنوان کرد: سوختی که امروز در اثر این بحران دچار کمبود شد، سوخت گازوئیل و بنزین بود که توسط این کامیون ها انتقال پیدا می کرد.
