به گزارش ایسنا، باتوجه به اینکه بخش کشاورزی در برگیرنده بخش بزرگی از فعالانی است که به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم در مراحل مختلف تولید تا عرضه محصولات کشاورزی دخالت دارند و کار می‌کنند می‌توان گفت که پیشرفت کشاورزی و صنایع وابسته به آن، می‌تواند موجب افزایش تولید ناخالص داخلی، اشتغال‌زایی، ارزآوری و خودکفایی در واردات محصولات کشاورزی شود، بنابراین توجه بیشتر به صنعت کشاورزی باید به یکی از اهداف اصلی برای توسعه اقتصادی و اجتماعی تبدیل شود.
در کنار تولید محصولات استراتژیک بخش کشاورزی، حوزه صنایع تبدیلی و تکمیلی از جمله ارکان مهم در توسعه کشاورزی استانی همچون چهارمحال و بختیاری است که متاسفانه بی‌توجهی‌هایی نسبت به این امر صورت می‌گیرد، البته به گفته مسئولان امر نبود استقبال در زمینه سرمایه‌گذاری از کارخانجات فرآوری؛ محصولات باغی که دارای ضایعات بسیاری هستند موجب شده تا این صنایع بی‌جان همچنان بی‌رونق باشند.
از طرفی هزینه بالای کارگر در چهارمحال و بختیاری و کوتاه بودن مدت فعالیت کارخانجات منجر به تعطیلی یا نیمه تعطیل بودن بسیاری از این صنایع مهم و استراتژیک شده است.
مردادماه سال گذشته، اقبال عباسی استاندار چهارمحال و بختیاری در بازدید از طرح‌های بخش کشاورزی شهرستان سامان، بیان کرده بود که برای محصولات بخش کشاورزی، باید برنامه‌های عملیاتی و اجرایی در حوزه فرآوری، تکمیل زنجیره تولید و راه‌اندازی صنایع تبدیلی و تکمیلی در دستورکار قرار گیرد و فرآوری محصولات بخش کشاورزی این استان به‌همراه تکمیل زنجیره تولید، از برنامه‌های اولویت‌دار در سال جهش تولید باشد.
به گفته وی، جلوگیری از خام‌فروشی و تکمیل زنجیره تولید محصولات کشاورزی نقش مهمی در افزایش اشتغال، کاهش نرخ بیکاری و رونق اقتصادی چهارمحال و بختیاری دارد و باید به کشاورزی به عنوان مزیت استان و صنایع تبدیلی وابسته به آن توجه ویژه‌ای داشته باشیم تا بتوان ارزش افزوده آن را در استان نگه داشت.
نبود صنایع تبدیلی، به دلیل فراهم نکردن انگیزه لازم برای سرمایه‌گذاران
نوربخش یکی از باغداران روستای شوراب از توابع شهرستان سامان در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به لزوم فرآوری محصولات باغی از جمله هلو به دلیل ضایعات بالای آن، اظهار کرد: چندین سال است که صحبت‌هایی در مورد راه‌اندازی صنایع تبدیلی محصولات باغی صورت گرفته اما این مهم، اتفاق نیوفتاده است، البته می‌توان گفت برای کسانی که قصد سرمایه‌گذاری در این مقوله را دارند هیچ‌گونه انگیزه‌ای فراهم نشده است.
وی افزود: باتوجه به اینکه سرمایه‌گذاری برای راه‌اندازی کارخانه فرآوری، نیازمند سرمایه فراوان است، اما به دلیل دوام کم و مدت فعالیت یکماهه، به‌صرفه نیست و باید برای داشتن صرفه اقتصادی، به استان‌های دیگر متکی بود که این امر بسیار دشوار است.
این باغدار گفت: نبود انگیزه برای سرمایه‌گذاری موجب شده کارخانه فرآوری برای محصولاتی همچون هلو و حتی سیب درختی وجود نداشته باشد، البته مجتمع فرآوری انگور در شهر گهرو وجود دارد و از این لحاظ مشکلی برای فرآوری این محصول باغی وجود ندارد.
نوربخش در خصوص صرفه اقتصادی کشاورزی، تصریح کرد: در صورتیکه تولید با مشکل مواجه نشود به‌صرفه است، اما مسائلی همچون سرمازدگی، خشکسالی، عدم آگاهی باغدار از آفات، بیماری‌ها و ... هزینه‌بر است و منجر به کاهش تولید می‌شود، البته بیش از ۲۰ تا ۳۰ درصد از تولیدات مربوط به انگور، هلو و سیب درختی ضایعات است.
وی در پاسخ به این سوال که شما به عنوان تولیدکننده چقدر از مازاد بخش کشاورزی را به فرآوری تبدیل می‌کنید، توضیح داد: باتوجه به اینکه کارخانه فرآوری هلو در چهارمحال و بختیاری فعال نیست، افرادی ضایعات باغی را خریداری و به کارخانه‌های فرآوری خارج از استان منتقل می‌کنند، گرچه محصولاتی همچون گردو و بادام به صورت سنتی فروخته می‌شود و مازاد تولید انگور به کشمش، سرکه یا شیره در منازل تبدیل می‌شود.
لزوم ایجاد واحدهای صنعتی فرآوری انگور توسط جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری
بهرامی یکی از باغداران شهر گهرو در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: بیش از ۶۳۰ هکتار تاکستان فعال در سطح شهر گهرو وجود دارد که متعلق به ۵۵۰ خانوار است و شهر گهرو رتبه اول تولید انگور در چهارمحال و بختیاری را دارد.
وی با اشاره به اینکه سالانه در شهر گهرو بیش از ۲۵ هزار تن انگور از سطح مزارع آن برداشت می‌شود، افزود: ۲۰۰۰ تن از محصولات برداشت شده به صورت سنتی و یا خارج از استان به غوره، کشمش و شیره انگور تبدیل و مابقی تولیدات انگور در زمان برداشت در سطح استان توزیع و یا به استان‌های اصفهان، خوزستان، شیزار، قم، مشهد، یزد و کهگیلویه و بویراحمد ارسال می‌شود.
این باغدار با اشاره به مشکلات فعالان این حوزه، بیان کرد: کمبود کارگاه‌های فرآوری توزیع انگور و بسته‌بندی محصول، تولید شیره انگور، سرکه، کشمش و ... از جمله مشکلات است که باید یکی از اولویت‌های جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری، ایجاد واحدهای صنعتی فرآوری انگور باشد، البته در حال حاضر یک واحد فرآوری در این شهر فعال است که حدود ۲۰۰۰ تن از انگور تولیدی را خریداری و آب انگور و کنسانتره تولید می‌کند و با برندهای خاص خود در کشور عرضه می‌کند، اما حداقل سه واحد فرآوری موردنیاز است.
وی با بیان اینکه صنایع تبدیلی و تکمیلی حلقه مفقوده زنجیره تولید در بخش کشاورزی است، عنوان کرد: صنایع تبدیلی از میزان بیکاری‌های دائمی و فصلی در مناطق روستایی کم کرده و زمینه مناسب به‌منظور توسعه بخش کشاورزی را فراهم می‌کند، همچنین به افزایش تولیدات، بهره‌وری، ایجاد فرصت‌های شغلی، تامین نیازهای اساسی، پیوند با دیگر بخش‌های اقتصادی و کاهش نابرابری‌های منطقه‌ای منجر می‌شود.
بهرامی توضیح داد: باتوجه به مزایای متعدد صنایع تبدیلی از جمله ایجاد اشتغال، فرآوری و افزایش مدت مصرف محصولات کشاورزی، کاهش هزینه‌ها و هدر رفت محصولات کشاورزی، توسعه و گسترش این صنایع راهی در جهت رشد اقتصادی و در راستای اجرای تولید و البته تقویت ارتباطات میان بخش‌های صنعت و کشاورزی است.
این باغدار با اشاره به اینکه ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی در بخش کشاورزی می‌تواند نقش بسیار مهمی در شکوفایی اقتصاد کشاورزی ایفا کند، تصریح کرد: این امر تأثیر قابل توجهی در توسعه پایدار و ایجاد اشتغال مولد و پایدار در مناطق روستایی را می‌تواند به همراه داشته باشد.
وی جلوگیری از فسادپذیری محصولات، کمک به کاهش ضایعات محصولات باغی، استفاده بهینه از منابع و امکانات موجود و افزایش ارزش افزوده محصولات را از مزایای صنایع تبدیلی در این بخش برشمرد و گفت: باید برای جلوگیری از هدررفت این منابع با ایجاد و تقویت زیرساخت‌های صنایع تبدیلی اقدامات مناسبی صورت گیرد.
بهرامی نبود تعاونی‌های فعال انگور در شهر گهرو را از دیگر مشکلات مربوط به باغداران عنوان کرد، گفت: نداشتن زنجیره‌های ویژه انگور از مهم‌ترین مشکلات است، به طوری که یک تولیدکننده باید همزمان به دنبال تهیه نهاده، بازار فروش، بسته‌بندی و ... باشد، در حالی که هرکدام از این موارد نیازمند تخصص‌های ویژه مربوط به خود است.
کمبود صنایع تبدیلی و تکمیلی در چهارمحال و بختیاری وجود ندارد
طهمورث فتاحی- مدیر صنایع تبدیلی و تکمیلی سازمان جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به تولیدات یک میلیون و ۴۵۰ هزار تنی محصولات کشاورزی در استان، اظهار کرد: ظرفیت کارخانجات ایجاد شده برای فرآوری محصولات کشاورزی در استان سه میلیون تن است، به‌طور مثال هلوی تولید شده حدود ۱۰ هزار تن بوده که در حال حاضر ظرفیت فرآوری برای این محصول ۲۰ هزار تن است.
وی ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی را یکی از سودمندترین و باارزش‌ترین مقوله به‌واسطه ارتباط میان صنعت و کشاورزی برشمرد و گفت: این امر موجب کاهش بیکاری‌های دائمی در مناطق روستایی، فراهم شدن زمینه مناسب برای توسعه بخش کشاورزی، افزایش تولید و بهره‌وری و تامین نیازهای اساسی مردم می‌شود، بنابراین بخش کشاورزی از جمله صنایع تبدیلی می‌تواند نقش اساسی را در ارزش افزوده داشته باشد.
فتاحی با اشاره به اینکه کمبود صنایع تبدیلی تکمیلی در چهارمحال و بختیاری وجود ندارد، بیان کرد: خوشبختانه مشکلی در این زمینه وجود ندارد.
مدیر صنایع تبدیلی و تکمیلی جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری عنوان کرد: آنچه موجب آزار کشاورزان می‌شود نبود ثبات قیمت در بازار و رقابت شدید در بحث صنایع تبدیلی است، به‌طوری که اکنون کارخانجات فرآوری شهرستان سامان به دلیل بالا بودن هزینه کارگر تعطیل و کارخانجات فرآوری استان همجوار در حال فعالیت است.
وی ادامه داد: هزینه‌های تمام شده مربوط به کشاورز زیاد است، به همین دلیل فرآوری محصولات کشاورزی در جایی انجام می‌شود که هزینه‌ها پایین‌تر است، از طرفی کارخانجاتی که در چهارمحال و بختیاری وجود دارند، نیازمند بازسازی، نوسازی، سرمایه‌گذاری مجدد و راه‌اندازی با علم روز هستند.
فتاحی با اشاره به وجود ۴۰۰ کارخانه فرآوری در چهارمحال و بختیاری، تصریح کرد: متاسفانه این کارخانه‌ها یا به حالت نیمه تعطیل یا تعطیل یا کمتر از ظرفیت تعیین شده درآمده‌اند و ۱۰۰ درصد آن‌ها در اختیار بخش خصوصی است.
مدیر صنایع تبدیلی و تکمیلی جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری خاطرنشان کرد: بهترین کارخانه فرآوری انگور در شهر گهرو فعال است که انگور تولیدی را به مدت ۱۰ روز خریداری و آن را فرآوری می‌کند، بنابراین باتوجه به هزینه‌های بالای کارگر، ایجاد کارخانه فرآوری توجیه اقتصادی ندارد و لازم است زنجیره ارزش آن به سراسر کشور و خارج از کشور تعمیم داده شود، البته این امر همکاری مسئولان امر و صاحبان کارخانجات را می‌طلبد.
انتهای پیام
