خبرگزاری مهر؛ گروه جامعه_ ساناز باقری راد: حوالی غروب آفتاب یا ساعتهای گرگ و میش پیش از طلوع خورشید، روشنایی شعلههای آتش از لابه لای تنههای درختان خود را به سطح خیابان میرساند. شعلههایی که حکایتی خاکستری دارند و علاوه بر خانه مان سوز بودن، دود آنها دودمان شهر را هم به باد میدهد.
اگر در ساعات تاریکی شبانه روز از کنار پارکهای جنگلی مجاور اتوبانها عبور کنید، احتمالاً چشم تان به افراد بی خانمانی که در این پارکها زندگی میکنند و تنها پناه آنها همین آتش است، میخورد. معتادان متجاهر و کارتن خوابهایی که نه تنها در پارکها بلکه در لابه لای شمشادهای وسط اتوبان، زیر پلها و هر نقطه کور دیگری در شهر، بساط خود را پهن کرده و روزگار میگذرانند.
کسانی که باید به جای گوشه خیابان به مراکز خاص منتقل شوند اما به جای حضور در گرم خانهها، بهبود یافتن و رفتن به مراکز بهاران و غیره سر از گوشه اتوبان و خیابان در آوردهاند. این در حالی است که نظارتها برای جمع آوری این معتادان و انتقال آنها به مراکز امن، کاهش یافته و همین امر منجر به افزایش آسیبهای اجتماعی ازجمله کارتن خوابی، زباله گردی، اعتیاد، دزدی، ایجاد ناامنی و غیره شده است.
شهری که با وجود «خانه های بهاران» هم رنگ و بوی تازه نگرفت
در میان توده آسیبهای اجتماعی سطح شهر، جای خالی اقدام نهادهای متولی نیز خود نمایی میکند. نهادهایی ازجمله شهرداری و معاونت فرهنگی_ اجتماعی آنکه وظیفه رسیدگی به وضع موجود را دارند اما طی سالهای گذشته موفق به کنترل آسیبهای سطح شهر نشدهاند. در طول سالهای گذشته معاون اجتماعی شهرداری تهران در راستای کاهش آسیبهای اجتماعی، مراکزی تحت عنوان «خانه های بهاران» را برای مهارت آموزی مددجویان و معتادان بهبود یافته و تسهیل بازگشت آنها به جامعه و خانواده راه اندازی کرد.
مراکزی که عمر آنها کوتاه بود و حال کارآیی خود را از دست دادهاند. در طول این مدت تعدادی از مراکز بهاران به سازمان بهزیستی واگذار شده و از هدف اصلی خود فاصله گرفته یا دچار خلاهایی ازجمله فقدان حرفه آموزی در مراکز بهاران، نبود روانشناسان و مددکاران، بی هدفی این مراکز و تغییر کاربری شدهاند.
این عوامل در نهایت منجر به ناکارآمدی این مراکز و همچنین عدم کاهش آسیبهای اجتماعی شده است.
به طوری که الهام فخاری نایب رئیس کمیسیون فرهنگی اجتماعی شورای شهر پنجم نیز در جلسه ۱۶۲ شورای شهر با تذکری در این باره گفته بود: معاونت اجتماعی شهرداری بدون هماهنگی با شورا نسبت به تدوین تفاهمنامه با بهزیستی برای واگذاری تعدادی از ساختمانهای بهاران اقدام کرده است و عوامل مختلف منجر به تضعیف فعالیت مراکز بهاران شده است.
سمپوزیوم استعمال مواد مخدر در زیر پلهای تهران
در همین خصوص نیز علیرضا نادعلی عضو کمیسیون فرهنگی_ اجتماعی شورای شهر در پی ارائه گزارش معاون اجتماعی شهرداری تهران، از وضعیت معتادان متجاهر در سطح شهر انتقاد کرد و گفت: در بسیاری از بزرگراهها و پلهای تهران سمپوزیوم استعمال مواد مخدر اتفاق میافتد.
وی ادامه داد: با تأسیس متعدد مراکز بهاران باید چهره شهر تهران از این شکل خارج میشد، چرا این اتفاق نیفتاد؟
در واقع مراکزی که قرار بود با عنوان خانه بهاران، چهره شهر را تغییر دهند عملاً با ضعف در نظارت مسئولین و کم کاریها، کاری از پیش نبردند و صورت خزان گونه شهر همچنان باقی مانده است.
نظارت بر گرم خانهها و خانههای بهاران در دستورکار شورای شهر
در همین خصوص زهرا شمس احسان رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره اقدام برای کاهش آسیبهای اجتماعی گفت: یکی از محورهای اصلی و در دستور کار کمیسیون اجتماعی شورای شهر پیگیری و کنترل آسیبهای اجتماعی است که در این میان زنان محور موضوعات و نظارت بر گرمخانهها بحثی جدی است.
شمس احسان افزود: به علاوه موضوع ظرفیت سازی برای کاهش آسیبهای اجتماعی و هم افزایی با دیگر دستگاهها برای پیشگیری از این معضلات، انجام خواهد شد.
وی با اشاره به فرارسیدن فصل سرما و لزوم نظارت بر گرمخانههای سطح شهر عنوان کرد: بحث گرمخانهها توسط کمیته اجتماعی پیگیری خواهد شد و تلاش میکنیم تا علاوه بر افزایش کیفیت خدمات این مراکز، در صورت لزوم تعداد آنها را نیز در سطح شهر افزایش دهیم.
رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران با اشاره به مراکز بهاران گفت: این مراکز دستخوش تغییرات فراوان شدهاند و باید با بررسیهای کارشناسی نهاد اصلی اداره کننده آنها تعیین شود. اما به طور کلی از ظرفیت سایر دستگاهها برای بازگرداندن کارآمدی دوباره این مراکز بهاران به آنها استفاده خواهیم کرد.
شمس احسان بیان کرد: مراکز بهاران برای کمک به بهبود یافتگان از اعتیاد راه اندازی شده اما متأسفانه در حال حاضر خروجی مؤثری ندارند اما قطعاً اجازه نمیدهیم به شکل منفعل باقی بمانند و آنها را به کارایی و هدف اصلی خود باز خواهیم گرداند.
وی تأکید کرد: دستورالعمل کمیسیون اجتماعی شورای شهر پیشگیری، مقابله و کاهش آسیبهای اجتماعی به منظور عدم درگیری خانوادهها با این معضلات است و برای آنها اقدامی جدی خواهیم کرد.
رویکرد شورای ششم چه میراثی به یادگار خواهد گذاشت؟
با توجه به حجم آسیبهای اجتماعی موجود در شهر و وعدههای متعدد اعضای کمیسیون اجتماعی شورای شهر مبنی بر تلاش برای مقابله با آسیبهای شهر، انتظار میرود تا به زودی شاهد ارائه طرحها و لوایح این کمیسیون و شهرداری تهران به شورا در راستای کاهش آسیبها باشیم. چراکه وضعیت تجمع تودهای معتادان و کارتن خوابها در برخی محلههای پایتخت به ویژه نقاط جنوبی شهر، تبدیل به معضلی جدی برای مردم شده و امنیت ساکنین را به خطر انداخته است.
حال باید دید که شورای ششم برای مراکز بهاران، جمع آوری معتادان و کارتن خوابها چه تصمیمی خواهد گرفت و آیا این دوره از مدیریت شهری موفق به تحقق شعار خود در حوزه فرهنگی_ اجتماعی میشود یا تنها شعاری از آنها به یادگار خواهد ماند.