ماجرای کارگران مهاجر و رکود اقتصادی در کمتر از ۱۰۰ روز | نظم و خلاقیت اشتاین‌بک در نسخه اولیه خوشه‌های خشم

همشهری آنلاین سه شنبه 13 مهر 1400 - 08:56
نسخه اولیه خوشه‌های خشم، رمان مشهور جان استاین‌بک (اشتاین‌بک) جزئیات مراحل خلق این اثر مهم ادبی را آشکار می‌کند. این نسخه برای اولین بار است که منتشر می‌شود.
اشتاین بک

به گزارش همشهری آنلاین، نسخه دستنویس شاهکار جان استاین‌بک، نویسنده برنده نوبل، به نام خوشه‌های خشم، همراه با الفاظ رکیک حذف شده از نسخه قبلا منتشرشده رمان و البته آشکارکننده تعجیل نویسنده در خلق اثر، ۷ اکتبر منتشر می‌شود. استاین‌بک این اثر را در کمتر از ۱۰۰ روز از ماه می تا اکتبر ۱۹۳۸ نوشت. او در این اثر تلاش می‌کند داستان مهاجران برای یافتن کار در دوران رکود اقتصادی را روایت کند، چیزی که به عنوان روزنامه‌نگار در روزنامه سانفرانسیسکو گزارش داده بود. 

نویسنده که در ۳۶ سالگی اثر مهم موش‌ها و آدم‌ها را منتشر کرده بود، برای روایت درست داستان جدیدش فشار و مسئولیت بزرگی بر دوش خود احساس می‌کرد، تا جایی که در دفتر خاطرات خود نوشت: «باید کتاب خوبی از کار دربیاید. واقعا باید این طور باشد. چاره‌ای ندارم، این باید بهترین چیزی باشد که تا به حال سعی کرده‌ام بنویسم. آهسته اما مطمئن، جزئیات را روی جزئیات جمع می‌کنم تا یک تصویر و یک تجربه پدیدار شود.»

نسخه دست‌نویس خوشه‌های خشم، اثر برنده پولیتزر استاین‌بک را انتشارات مستقل SP Books منتشر می‌کند. کتابی که پر از دست‌خط ریز استاین‌بک است و با عبارت شروع تازه (NEW START) آغاز می‌شود. اشاره به اینکه نویسنده قبلا هم سعی کرده بود درباره تجربه مهاجران برای کاریابی بنویسد، اما آن را از بین برده بود. 

نویسنده همچنین در ابتدا به خودش یادآوری کرده است که بزرگ بنویسد، احتمالا برای اینکه خطش برای تایپیست و مصحح خود، همسر اولش کارول استاین‌بک، خوانا باشد. با وجود این، نوشتار او رفته‌رفته کوچکتر می‌شود و از جایی به بعد ویرگول، استفاده از حروف بزرگ، نقطه‌، علامت نقل قول و چیزهایی از این دست را از یاد می‌برد. در پایان فصل هشتم، او می‌نویسد: «پایان فصل هشتِ طولانی حرامزاده». با رسیدن به صفحه ۹۸ می‌نویسد: «نیمه راه» و بعد کلمه «پایان» را درست زیر آخرین خط خود می‌نویسد. استاین‌بک در ۲۶ اکتبر ۱۹۳۸، رمان خود را این‌گونه به پایان می‌برد: «سرش را بالا برد و به انبار نگاه کرد، لب‌هایش به هم نزدیک شد و لبخند رازآلودی بر آن‌ها نشست.»

ناشر این کتاب که قبلا هم کپی نسخه‌های خطی رمان‌هایی از جمله «فرانکنشتاین» مری شلی و «پیتر پن و وندی» جیمز متیو بری را منتشر کرده است، می‌گوید: «از آغاز تا پایان، نسخه خطی استاین‌بک نشان می‌دهد که با عزم جزم و انضباط بی‌وقفه به کار نوشتن این رمان پرداخته است.»

در نسخه دست‌نویس به ندرت خط‌خوردگی یا بازنویسی به چشم می‌خورد، گرچه نسخه اصلی نشان می‌دهد که چطور ناشر اولیه کتاب، وایکینگ پرس، بارها کلمات رکیک را از متن حذف کرده تا کتاب کمتر بحث‌برانگیز باشد. همین‌طور دو جمله‌ای را حذف کرده که در آن کشاورزان در زمین‌های اجاره‌ای به سوسیالیسم و بلشوویسم متهم می‌شوند و آن‌ها خواستار دستیابی به حقوق مقدس مالکیت خود هستند.

اصل نسخه دست‌نویس خوشه‌های خشم در بایگانی دانشگاه ویرجینیا نگهداری می‌شود. سوزان شیلینلاو، محقق استاین‌بک می‌گوید که دیدن دست‌خط نویسنده ما را به منبع الهام او نزدیک می‌کند. او درباره نسخه دستنویس استاین‌بک می‌گوید:‌ «نوشته با کلمات بزرگ آغاز می‌شود و هرچه متن پیش می‌رود، دست‌خط کوچکتر می‌شود. می‌توان در این شکل نوشتن، احساس فوریت نویسنده در نوشتن داستان را دید. او می‌خواست تاریخ را همان‌طور که در حال وقوع بود ثبت کند.» به گفته این محقق دانشگاهی، این نسخه خطی سنگینی وظیفه‌ای را که استاین‌بک احساس می‌کرد و همین‌طور عجله‌اش برای بیان روایتش از کارگران مهاجر کالیفرنیا در اواخر دهه ۱۹۳۰ را نشان می‌دهد. 

 ماجرای کارگران مهاجر و رکود اقتصادی در کمتر از ۱۰۰ روز | نظم و خلاقیت اشتاین‌بک در نسخه اولیه خوشه‌های خشم

به گفته شیلینلاو این نسخه خطی نشان می‌دهد که کارول چقدر در این پروژه مشارکت داشته است. استاین‌بک کتاب‌ها را قبل از اینکه روی کاغذ بیاید، در ذهن خود می‌نوشت و در ابتدا از شکل کتاب (به عنوان مثال، صحنه پایانی) مطلع بود. اما کارول کار زیادی برای ویرایش اثر او داشت. او هر روز عصر، صفحات نوشته شده در آن روز را تایپ می‌کرد و نه تنها باید نوشته‌ها را رمزگشایی می‌کرد، بلکه باید پاراگراف‌ها را تعیین می‌کرد، املای برخی کلمات را اصلاح می‌کرد و البته باید گویش‌ها را رونویسی می‌کرد که کار راحتی نیست. البته که همه نوشته‌ها متعلق به استاین‌بک است، اما همان‌طور که در یادداشت تقدیمیه کتاب آمده، کارول  «اراده کرد» تا این کتاب به وجود بیاید. 

هنگامی که خواننده به ‌دست‌خط استاین‌بک عادت می‌کند، رمزگشایی نسخه خطی، به ویژه در ابتدا، آسان است. او نوشته‌اش را در حاشیه کاغذ هم ادامه می‌دهد و ریزتر می‌نویسد. تمرکز او در صفحات کتاب مشهود است و البته شگفت‌آور. بنا بر اعلام میراث جان استاین‌بک، در صورت امکان تلاش می‌شود تا نسخه‌های جدیدتری از آثار قانونی استاین‌بک ارائه شود تا بینش دقیق‌تری از روند خلاقیت این نویسنده بزرگ به دست آید. 

منبع: ترجمه با تصرف و تلخیص از گاردین.

منبع خبر "همشهری آنلاین" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.