همشهری آنلاین- محمد بلبلی: ایجاد استخرهای دومنظوره علاوه بر تولید ماهی، زمینهساز ایجاد اشتغال و همچنین افزایش کیفیت محصولات کشاورزی شدهاست؛ موضوعی که میتواند مطلوبیتهای زیادی برای فعالان این حوزه و درنهایت برای اقتصاد استان خراسانجنوبی بههمراه داشته باشد و مشتاقان زیادی را بهسوی خود جلب کند.
مدیر امور شیلات سازمان جهاد کشاورزی خراسانجنوبی دراین باره به خبرنگار همشهری آنلاین گفت: بیش از ۷۰۰ استخر پرورش ماهی دراین استان وجود دارد که ظرفیتی بسیار مناسب برای خراسانجنوبی بهحساب میآیند.
«فرهاد نایبزاده» افزود: چند سالی است که خراسانجنوبی با کمبود آب و خشکسالی و همچنین کم شدن دبی آب در قنوات و چشمهها مواجه شدهاست، اما این استخرها کارایی دومنظوره دارند و علاوه بر پرورش ماهی، کار ذخیره آب کشاورزی را نیز انجام میدهند.
وی ادامه داد: آب خروجی از این استخرها بهدلیل وجود فضولات و پسماند خوراک ماهیها، غنی شده است که نیاز کشاورزان را به کوددهی و همچنین استفاده از سموم کاهش میدهد. استفاده از آب استخرهای پرورش ماهی سبب بهبود کیفیت و میزان تولید محصولات زراعی و باغی میشود.
نایبزاده درباره صرفه اقتصادیک تیر و چند نشانی تولد ماهی نیز اظهار کرد: تولید ماهی سود قابل توجهی را عاید کشاورزان میکند. بهعنوان مثال درحالحاضر تولید هر کیلوگرم ماهی قزلآلا ۳۷ هزارتومان هزینه دربر دارد و هر کیلوگرم به قیمت ۶۵ هزارتومان از تولیدکننده خریداری میشود.
ظرفیتهای خراسانجنوبی در تولید تیلاپیا
مدیر امور شیلات سازمان جهاد کشاورزی خراسانجنوبی افزود: سالگذشته هزارو ۴۶۴ تن آبزیان خوراکی دراین استان تولید شد. از این مقدار ۳۷ تن ماهی سردابی قزلآلا و بقیه ماهیهای گرمآبی بوده است که ۵ تن از این میزان تولید، به ماهی تیلاپیا مربوط میشود.
نایبزاده با بیان اینکه ۵ استان مجوز تولید ماهی تیلاپیا را در کشور دارند و خراسانجنوبی یکی از این استانهاست، ادامه داد: تیلاپیا نوعی ماهی گرمابی است و در آب شور نیز پرورش مییابد که خراسانجنوبی شرایط خوبی برای تولید این گونه از ماهی دارد. وی عنوان میکند: اگرچه خشکسالیهای اخیر سبب بالا رفتن میزان شوری آب چاهها شده که عملا آنها را از چرخه کشاورزی خارج کرده، اما این آب برای تولید تیلاپیا بسیار مناسب است.
توقف صدور مجوزهای جدید
این مسئول ادامه داد: درحالحاضر سازمان حفاظت محیطزیست بهدلیل موضوعهای مطرح شده ازسوی فعالان زیستمحیطی مبنی براینکه ماهی تیلاپیا یک گونه مهاجم است، از پرورش این ماهی جلوگیری کرده که این مساله زمینهساز توقف صدور مجوز تولید این نوع ماهی در استان شدهاست.
نایبزاده تصریح کرد: با توجه به اینکه خراسانجنوبی شرایط بسیار مناسبی برای تولید ماهی تیلاپیا دارد، اگر مجوز تولید این نوع ماهی برای استان صادر شود، با توجه به ظرفیت مجتمعهای گلخانهای و همچنین استقبال از تولید، خراسانجنوبی پیشرفتهای چشمگیری را در زمینه آبزیپروری تجربه خواهد کرد.
وی افزود: در سالهای گذشته در بخش تولید ماهی گرمآبی اعتبارات دولتی خوبی به فعالان این حوزه در خراسانجنوبی اختصاص یافت، بهگونهایکه ۷۰ درصد از مبلغ خرید بچهماهی بهصورت یارانهای و ۳۰ درصد بقیه ازسوی کشاورزان پرداخت شد، اما امسال با وجود اینکه فعالیت دراین بخش مزایای بسیاری برای اقتصاد و کشاورزی استان بههمراه دارد، تولیدکنندگان فقط ۳۰ درصد یارانه برای خرید بچهماهی دریافت کردند.
توسعه آبزیپروری
مدیر امور شیلات سازمان جهاد کشاورزی خراسانجنوبی همچنین اظهار کرد: ماهی تولید شده در خراسانجنوبی به استانهای همجوار نیز صادر میشود و حتی در سالهای پیش به کشور عراق نیز صادرات انجام میشد، اما با همهگیری ویروس کرونا و بیشتر شدن تحریمها و همچنین افزایش هزینههای حمل و نقل، درحال حاضر صادرات ماهی به کشور عراق متوقف شدهاست.
نایبزاده با تأکید بر ضرورت توسعه آبزیپروری افزود: درسال ۱۳۹۵ در زمینه کشت فراسرزمینی در بخش آبزیپروری، با کشور افغانستان وارد مذاکرده شدیم، اما بهدلیل نبود حمایتهای کافی به نتیجه مطلوب نرسیدیم، اما طرحهای دیگری را جایگزین کشت فراسرزمینی کردیم. بهعنوانمثال در شهرستان سربیشه، طرح آبزیپروری در اراضی پاییندست سد «سیاهو» را آغاز کردهایم که در صورت تأمین اعتبارات ازسوی سازمان شیلات کشور، این طرح میتواند در حوزههای مختلف برای استان بسیار مفید واقع شود.
وی ادامه داد: همچنین برنامهریزیهای لازم برای اجرای پروژه ۴ هزار و ۵۰۰ تنی پرورش ماهی تیلاپیا در شهرستان فرودس آغاز شده و تاکنون ۶۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشتهاست که درصورت تکمیل شدن، بزرگترین مرکز پرورش ماهی در کشور خواهد بود، اما درحالحاضر ادامه ساخت این مجموعه بزرگ بهدلیل تأمین نشدن تسهیلات بانکی و نبود اعتبارات موردنیاز متوقف شدهاست.
نیاز به حمایتهای بیشتر
نایبزاده اظهار کرد: سازمان جهاد کشاورزی خراسانجنوبی سالانه ۵۰۰ میلیون تومان از اعتبارات دولتی را در اختیار پرورشدهندگان ماهی قرار میدهد. با توجه به شرایط موجود، اگر اعتباراتی بیش از این مبلغ در اختیار این سازمان قرار گیرد، بهطور حتم از تولیدکنندگان فعال در بخش آبزیپروری حمایتهای بیشتری بهعمل میآید.
وی ادامه داد: برای دامداران و پرورشدهندگان دام و طیور نهادههای دولتی بهصورت یارانهای توزیع میشود و بهعنوانمثال قیمت هر کیلوگرم سویا در بازار آزاد ۱۳ هزارتومان است که با قیمت ۲ هزارتومان در اختیار مرغداران قرار میگیرد، اما در بخش آبزیپروری هیچگونه تسهیلات ویژه و یارانهای برای تهیه خوراک ماهی پرداخت نمیشود.
ضرورت ایجاد اتحادیه آبزیپروری
مدیر امور شیلات سازمان جهاد کشاورزی خراسانجنوبی همچنین گفت: برای اختصاص نهادههای آبزیپروری بهصورت یارانهای به تولیدکنندگان این استان، تاکنون اقدامهای مختلفی ازسوی سازمان جهاد کشاورزی استان انجام شدهاست، اما بهدلیل نداشتن اتحادیه، آبزیپروران خراسانجنوبی از دریافت نهادههای یارنهای محروم ماندهاند.
نایبزاده ادامه داد: درحالحاضر هرکیلوگرم خوراک ماهی گرمآبی ۱۳ هزار تومان و هرکیلوگرم خوراک ماهی سردآبی ۱۷ هزارتومان خریداری میشود. ایندرحالیاست که اگر از تولیدکنندگان حمایت شود، هزینه تولید پایین میآید و ماهی نیز با قیمت کمتری به دست مصرفکننده میرسد.
وی اضافه کرد: برای راهاندازی اتحادیه آبزیپروری در استان، اقدامهایی ازسوی سازمان جهاد کشاورزی انجام شد، اما داشتن اتحادیه مستلزم این است که ابتدا در شهرستانها تعاونیهای تولید آبزیپروری ایجاد شود. دراین زمینه با مسئولان مربوط در شهرستانها جلسههایی برگزار شده، اما راهاندازی این تعاونیها زمانبر است و بهصورت جدی پیگیری میشود.