همه ما منتظر دوران پساکرونا هستیم تا بتوانیم به زندگی عادیمان برگردیم. در میان شاخههای مختلف هنر، شاید حجم این انتظار برای اهالی موسیقی بیشتر باشد؛ برای خواننده، نوازنده و آهنگسازهایی که از اسفند ماه سال گذشته، به جز برگزاری چند کنسرت آنلاین، دیگر نتوانستهاند به صورت رسمی روی صحنه بیایند و با تماشاگران ارتباط برقرار کنند. البته برخی از این افراد، در این دوران باز هم مشغول ساخت و تولید آثار موسیقایی بودند.
کیوان ساکت، آهنگساز، نوازنده و نویسنده کتابهای مختلف موسیقی نیز، یکی از این اهالی موسیقی است. او درباره دوره کرونا و پسا کرونا و همچنین موسیقی سنتی و پاپ و البته مافیایی که اطراف آن وجود دارد، نظراتی خواندنی دارد که آنها را در ادامه این مطلب میخوانید.
شیوع کرونا از سال گذشته باعث سکون نسبی موسیقی شده است. به نظرتان در دوره پسا کرونا شاهد شکوفایی موسیقی خواهیم بود؟
به هر حال بعد از کرونا، ما شکفتگی بسیار قابل توجه و چشمگیری در موسیقی خواهیم داشت. ولی در همین دوره هم، خیلی از هنرمندان کار کردند و فعالیت داشتند. خود من در این دوره، آلبوم ردیف را ضبط کردم، دو آلبوم دونوازی تار و سه تار و پیانو منتشر و یک آلبوم موسیقی بختیاری ضبط کردم. چند کار دیگر، از جمله ضبط یک تک آهنگ با صدای آقای سالار عقیلی و اجرای کنسرت آنلاین را به انجام رساندم و یک کنسرت آنلاین دیگر هم، قرار است اجرا کنم. همچنین، کلاسهای آنلاین زیادی برای همه علاقهمندان در سراسر ایران برگزار کردم. من دو یا سه بار کنسرت آنلاین داشتم. آخرین بار هم شب یلدا در تالار وحدت به همراه گروه نوازندگان بانوان وزیری که به تازگی درست کردیم، بود که کنسرت بسیار موفقی از آب درآمد. به هرحال، این چند وقت بیکار ننشستیم و به نظرم بقیه هنرمندان هم همین کار را کردند.
چرا هم اکنون فضای موسیقی به جای انتشار آلبوم بیشتر به سمت تک آهنگ سوق داده شده است؟
هم اکنون شکل اجرایی موسیقی به سمت تک تِرَک رفته است شاید چون کاربرد بیشتری دارد. چون هنرمندان به راحتی آن را در فضای مجازی به اشتراک میگذارند. در واقع، همه چیز دست به دست هم داده است تا موسیقی به سمت این فضا هدایت شود. یک دلیل دیگر، هزینههای بالای تولید آلبوم است. تورم لجام گسیخته این روزها، ناگزیر موجب افزایش هزینه تولید موسیقی شده است؛ از طرف دیگر، هنرمند به وسیله تک آهنگ، راحتتر با مخاطب ارتباط برقرار میکند. فراموش نکنیم که همه اینها، از عوارض تأثیر تکنولوژی بر موسیقی است.
کیوان ساکت موسیقی پاپ را دنبال میکند؟ به نظرتان مقابل هم قرار دادن موسیقی سنتی و پاپ تقابل و مقایسه درستی است؟
بله، ولی نه آن قدر که موسیقی ملی و کلاسیک ایران را دنبال میکنم. مقایسه کردن موسیقی سنتی و کلاسیک خیلی نادرست است؛ چون دو ژانر مختلف موسیقی هستند. موسیقی پاپ نسبت به موسیقی ملی و سنتی، خیلی موسیقی سبکتری است و آن عمقی که موسیقی ایرانی دارد و ژرفا و معانی که در موسیقی ایرانی است، در موسیقی پاپ یا نیست یا به آن گونه نیست؛ اشتباه نکنید منظورم خوار و خفیف کردن موسیقی پاپ نیست؛ بلکه همین ویژگی موسیقی پاپ یعنی سبک بودن و برجسته بودن سازهای کوبهای است که پذیرش آن را برای عامه مردم راحتتر کردهاست؛ البته این کلیت تام ندارد.به هر حال، مقایسه کردن این دو ژانر موسیقی با یکدیگر، یعنی موسیقی ملی با موسیقی پاپ، کار درستی نیست.
موسیقی یک زبان پویا و در حال تغییر است. آیا روزی میرسد که موسیقی پاپ به نقطه آخر برسد و موسیقی جدیدی به جای آن شکل بگیرد؟
این که چه نوع موسیقی در آینده پدید میآید و چه نوع موسیقی جای کدام را میگیرد، قابل پیشبینی نیست. برای این که نیاز جامعه، نگاه هنرمندان و آفرینندگان موسیقی است که موسیقی و سبکهای جدید را به وجود میآورد. به هر حال، من فکر میکنم هر قالبی از موسیقی، هر فرمی و هر ژانری، یک دوره مربوط به خودش را دارد و بعد از آن دوره، باز پوستاندازیاش شروع میشود و سبک و شکل دیگری از بیان ممکن است جایگزینش شود. همانطور که در موسیقی ملی ایران، طی قرنها و دههها، برخی فواصل میان پردهها عوض شد و صداها، رنگها و شکل اجرایی رپرتوارها تغییر کرد. این تفاوتها، همیشه در همه جای دنیا بوده است و هر دوره با توجه به نیازهای جامعه و زیباییشناسی این دگرگونیها در موسیقی جهان رخ داده و خواهد داد.
برخی اهالی موسیقی معتقدند در موسیقی ایران مافیا وجود دارد. شما با این گروه همعقیدهاید؟
بله حتما وجود دارد. وجود مافیای کنسرت و برگزاری کنسرتها کاملاً مشخص است. از مجوز کنسرت بگیرید تا اجرای سالنها به صورت سالانه، تا آلبوم و سی دی، در زمانی که رایج بود و همینطور، در انتخاب و انتصاب آدمهای خاص برای کارهای موسیقایی؛ چه در خانه موسیقی، چه در جاهای دیگری که هنرمندان برای پستهای اداری موسیقی انتخاب میشوند. بیشک نوعی روابط مافیاگونه در موسیقی امروز حاکم است. انتقادهایی که من به خانه موسیقی وارد میکنم حکایت از درگیر بودن خود من با این مسئله دارد.
۲۴۱۲۴۱