عصر ایران ؛ نهال موسوی - عصر دوشنبه، 12 مهر ( 4 اکتبر)، شبکه‌های اجتماعی فیسبوک و اینستاگرام و اپلیکیشن پیام‌رسان واتساپ که هر سه زیرمجموعه ابرشرکت فیسبوک هستند و برای دست کم ۶ ساعت از دسترس صدها میلیون کاربر در سراسر جهان خارج شدند. خدمات‌رسانی این شبکه‌های اجتماعی از حدود ساعت ۱۶ به وقت گرینویچ تا حدود ۲۲ روز دوشنبه متوقف شده بود. و ۳.۵ میلیارد کاربر فیسبوک نمی‌توانستند به این سرویس‌ها دسترسی یابند.
فیسبوک با انتشار بیانیه‌ای ضمن عذرخواهی از کاربران خود از بازگشت دسترسی به این اپلیکیشن‌ها خبر داد اما همزمان تصریح کرد که بازگشت به ظرفیت ۱۰۰ درصدی این محصولات فیسبوک زمان خواهد برد.
بعد از بازگشت مجدد فیسبوک مارک زاکربرگ (موسس فیسبوک) از میلیاردها نفر در سراسر جهان که برای چند ساعت نتوانستند به شبکه‌های اجتماعی متعلق به شرکت او دسترسی پیدا کنند، عذرخواهی کرد و نوشت: «فیس بوک، اینستاگرام، واتساپ و مسنجر اکنون دوباره آنلاین شده‌اند. برای اختلال امروز عذرخواهی می‌کنم. می دانم شما چقدر برای برقراری ارتباط با افرادی که به آنها اهمیت می‌دهید، به سرویس‌های ما متکی هستید.».
همین موضوع روز دوشنبه باعث شد که رقبای فیسبوک چون توییتر و ردیت این شرکت را مورد تمسخر قرار دهند و کاربران زیادی هم در همین زمان کم به تلگرام بپیوندند که طبیعتا ابراز خوشحالی مدیران تلگرام را درپی داشت.
بلومبرگ اعلام کرد این قطعی چند ساعته دردسرهای زیادی برای فیسبوک، مارک زاکربرگ و همچنین اقتصاد جهانی در پی داشت. ارزش سهام فیسبوک در طی این قطعی نزدیک به ۵ درصد کاهش داشت که باعث از دست رفتن ۱۶ میلیارد دلاری ارزشش شد. همین ریزش، کاهش 7 میلیارد دلاری ثروت شخصی مارک زاکربرگ را در پی داشت. این قطعی همچنین ضربه‌ای تقریبا ۱ میلیارد دلاری به اقتصاد جهانی وارد کرد.
این اتفاق چند نکته قابل توجه داشت:
اهمیت و جایگاه مهم این شبکه‌های اجتماعی و پیام رسان در جهان امروز که 6 ساعت قطعی آن چه اتفاقاتی را در جهان رقم زد و واقعا وابستگی جهان امروز به اینترنت و مشتقات ناشی از آن بسیار فراتر از حد تصور است، فکر کنید به هر دلیلی این اتفاق یک هفته طول بکشد واقعا اتفاقات ناشی از آن بسیار غیر قابل پیش‌بینی است.
شفاف بودن اتفاقات اقتصادی ناشی از این قطعی، که به سرعت و به شکل لحظه‌ای اعلام شد که هر ساعت قطعی فیسبوک حدود 160 میلیون دلار ضرر به اقتصاد جهانی وارد می‌کند. جابجا شدن مقدار ثروت مارک زاکربرگ که به دلیل همین کاهش او پشت سر بیل گیتس در لیست ثروتمندترین افراد جهان قرار گرفت.
تاثیرگذاری فیسبوک و اینستاگرام بر افراد جامعه در زندگی روزمره باعث شد، جیمی فالون مجری برنامه طنز معروف آمریکایی The Tonight Show Starring Jimmy Fallon نیز با اشاره به اطلاعات غلطی که درباره واکسن کووید-۱۹ بر روی این پلت فرم پخش می‌شد گفت: «فیس بوک فقط یک روز تعطیل بود و در این مدت کوتاه همه واکسن زدند.»
اتفاق مهم دیگر در کنار تمام این رویدادها جوابگویی مدیران کمپانی ابرشرکت فیسبوک و عذر خواهی مارک زاکربرگ مدیر آن است. آنها در چنین زمانی خود را در مقابل مخاطب نمی‌بینند و برعکس با جوابگویی و عذرخواهی خود را در کنار مخاطب قرار می‌دهند. تقریبا می‌توان گفت برعکس اکثریت مدیران و مسئولان دولتی و خصوصی کشور ما که در زمان بحران یا مشکل به تنها کسی که پاسخگو نیستند مخاطب و جامعه است.
این اتفاق به دلیل وجود رقیب و دوری از انحصار است که چنین بستری فراهم می‌شود، اگر رقیبی وجود داشته باشد که در کمترین زمان جای شمارا پر می‌کند باعث می‌شود حتی اگر فیسبوک هم باشید باید به مخاطبانت احترام بگذاری و جوابگو باشید.
از طرف دیگر، این قطعی 6 ساعته درس‌های زیادی برای انسان معاصر دارد اگر کمی به آن دقت کنیم زاکربرگ یا امثال او می‌توانند هر وقت دلشان بخواهد جهان را با قطع و وصل اینچنینی دچار شک کنند یا به هر سویی که خودشان می‌خواهند هدایت کنند؟ اگر بخواهند می‌توانند حساب کاربری دونالد ترامپ (رئیس جمهور وقت آمریکا) را هم مسدود کنند و اگر بخواهند های بسیار بیشتر دیگر ...
در سال 2019 زمانی که فیسبوک اعلام کرد تصمیم به ادغام پیام رسان‌های این شرکت با همدیگر دارد برخی از اعضای کنگره آمریکا به شدت از این اقدام ابراز نگرانی کردند که می‌توان از چند منظر به این مخالفت نگاه کرد : از نگاه ضد انحصاری، نگاه امنیتی و نگرانی از تهدید امنیت سایبری و حفاظت از اطلاعات شخصی و خصوصی کاربران این اپلیکیشن‌ها یا حتی به دلیل به روز نبودن و ...
واقعا نمی‌توان گفت که جهان امروز چه اندازه راحتتر یا هراسناک‌تر از قبل است!
