به گزارش همشهری آنلاین به نقل از رویترز کار بنجامین لیست آلمانی و دیوید مکمیلن اسکاتلندی در زمینه «ارگانوکاتالیز نامتقارن» که داوران جایزه نوبل آن را «ابزاری جدید و نبوغآمیز برای ساختن مولکولها» توصیف کردند، همچنین به ساختن پلاستیکها، عطرها و رایحهها کمک کرده است.
آکادمی سلطنتی علوم سوئد در بیانیهاش در این باره گفت: «کاتالیستهای ارگانیک را میتوان به راه انداختن مجموعهای گسترده از واکنشهای شیمیایی به کار برد. پژوهشگران با استفاده از این واکنشها میتوانند هر چیزی را از داروهای جدید تا مولکولهای جذبکننده نور در سلولهای خورشیدی را بسازند.»
کاتالیستها مولکولهایی هستند که در حالی که امکان واکنشهای شیمیایی انجامشده در آزمایشگاهها یا رآکتورهای صنعتی بزرگ را فراهم میکنند یا آنها را سرعت میبخشند، پایدار باقی میماند. پیش از یافتههای راهگشای برندگان امسال جایزه نوبل شیمیایی در سالهای ۲۰۰۰ فقط برخی فلزها و آنزیمهای پیچیده برای انجام چنین کارهایی شناخته شده بودند.
آکادمی علوم سوئد گفت نسل جدید کاتالیستهای از نوع مولکول کوچک هم آسیب کمتری به محیط زیست میزنند و هم تولیدشان ارزانتر است و دقت بالاتری هم دارند.
پیش از ابداع کاتالیستهای نامتقارن، مواد کاتالیز شده ساخت انسان مانند داروها اغلب نه تنها حاوی مولکولهای مطلوب، بلکه حاویی تصاویر آینهای ناخواسته این مولکولها بودند. داروی تسکیندهنده تالیدآمید که شش دهه پیش باعث نقایص جنینهای انسانی شد، نمونه مصیبتباری از این مشکل در ساخت داروها بود.
آکادمی علوم سوئد افزود: «حقیقت این است که ۳۵ درصد کل تولید ناخالص داخلی جهان به شکلی مربوط به فرآیندهای شامل کاتالیز شیمیایی مربوط میشود.»