دانشمندان ایجاد کننده ابزارهای ساختن مولکول‌ها جایزه نوبل شیمی گرفتند

همشهری آنلاین چهارشنبه 14 مهر 1400 - 19:36
یک دانشمند آلمانی و یک دانشمند متولد اسکاتلند به خاطر ایجاد ابزارهایی برای ساختن مولکول‌ها که به وجود آوردن داروهای جدید کمک کردند و دوستدار محیط زیست هستند، جایزه نوبل شیمی ۲۰۲۱ را گرفتند.
ٔNobel

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از رویترز کار بنجامین لیست آلمانی و دیوید مک‌میلن اسکاتلندی در زمینه «ارگانوکاتالیز نامتقارن» که داوران جایزه نوبل آن را «ابزاری جدید و نبوغ‌آمیز برای ساختن مولکول‌ها» توصیف کردند، همچنین به ساختن پلاستیک‌ها، عطرها و رایحه‌ها کمک کرده است.

آکادمی سلطنتی علوم سوئد در بیانیه‌اش در این باره گفت: «کاتالیست‌های ارگانیک را می‌توان به راه انداختن مجموعه‌ای گسترده از واکنش‌های شیمیایی به کار برد. پژوهشگران با استفاده از این واکنش‌ها می‌توانند هر چیزی را از داروهای جدید تا مولکول‌های جذب‌کننده نور در سلول‌های خورشیدی را بسازند.»

کاتالیست‌ها مولکول‌هایی هستند که در حالی که امکان واکنش‌های شیمیایی انجام‌شده در آزمایشگاه‌ها یا رآکتورهای صنعتی بزرگ را فراهم می‌کنند یا آنها را سرعت می‌بخشند، پایدار باقی می‌ماند. پیش از  یافته‌های راهگشای برندگان امسال جایزه نوبل شیمیایی در سال‌های ۲۰۰۰ فقط برخی فلزها و آنزیم‌های پیچیده برای انجام چنین کارهایی شناخته شده بودند.

آکادمی علوم سوئد گفت نسل جدید کاتالیست‌های از نوع مولکول کوچک هم آسیب کمتری به محیط زیست می‌زنند و هم تولیدشان ارزان‌تر است و دقت بالاتری هم دارند.

پیش از ابداع کاتالیست‌های نامتقارن، مواد کاتالیز شده ساخت انسان مانند داروها اغلب نه تنها حاوی مولکول‌های مطلوب، بلکه حاویی تصاویر آینه‌ای ناخواسته این مولکول‌ها بودند. داروی تسکین‌دهنده تالیدآمید که شش دهه پیش باعث نقایص جنین‌های انسانی شد، نمونه مصیبت‌باری از این مشکل در ساخت داروها بود. 

آکادمی علوم سوئد افزود: «حقیقت این است که ۳۵ درصد کل تولید ناخالص داخلی جهان به شکلی مربوط به فرآیندهای شامل کاتالیز شیمیایی مربوط می‌شود.»

منبع خبر "همشهری آنلاین" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.