دلار با ۵۰ تومان کاهش به ۲۵ هزار و ۷۰۰ تومان رسیده است. دو دیدگاه متفاوت در خصوص علت ثبات نرخ ارز در یک ماه اخیر وجود دارد که دو پیشبینی متفاوت از آینده دلار به ما میدهند.
نرخ ارز از زمان انتخاب رسمی بایدن حدود ۲۰ درصد و سکه تقریبا ۳۰ درصد ریختهاند. اما بازدهی این دو بازار در یک ماه اخیر تقریبا تغییری نداشته است. دلار در همان کانال ۲۵ هزار تومان که اوایل آذر بود و سکه هم همچنان در نزدیکی مرز ۱۲ میلیون تومان معامله میشود. دو دیدگاه در خصوص علت ثبات دلار وجود دارد.
یک دیدگاه آن است که پس از مشخص شدن نتایج انتخابات امریکا، فضای بازارهای داخلی به طور کلی نسبت به احتمال احیای برجام خوشبین شد؛ چراکه هم تیم بایدن ابراز تمایل به مذاکره کرد و هم در داخل کشور برای رفع تحریمها تمایل نشان داده شد. اما با توجه به آنکه اقدام مشخص یا وعدهای با جزییات بیشتر از طرفین برای احیای توافق هستهای مشاهده نشد، بازار ارز در فاز انتظار قرار گرفته و چشمانتظار شفافیت بیشتر در این خصوص است. که البته احتمالا چنین اتفاقی فعلا تا ابتدای بهمن و آغاز رسمی دولت بایدن اتفاق نیافتد. برخی اما این بازه زمانی را طولانیتر پیشبینی میکنند، چراکه حداقل در برنامه ۱۰۰ روزه دولت جدید، خبری از توافق با ایران نیست. بعضا بحث آن نیز پیش میآید که بایدن حداقل در دوره اول ریاستجمهوری خود قدمی در این خصوص برنخواهد داشت.
دیدگاه دوم اما آن است که انتظارات مثبت از گشایشهای اقتصادی در سر جای خود قرار دارند، اما آنچه در مقابل آن، دلار را بالا نگه داشته است وضعیت اقتصاد کلان کشور است. چراکه با توجه به سوابق گذشته، مردم عادت کردهاند ریسک جهش تورمی و ارزی را در گوشه ذهن داشته باشند. جدا از این مسئله، افزایش هزینههای دولت برای حمایت از کسبوکارها و افراد در مقابل کرونا و همچنین نگرانی از تورمزایی لایحه بودجه ۱۴۰۰ هم به انتظارات تورمی افزودهاند.
تفاوت دو نگاه در پیشبینی آینده دلار
تفاوت این دو نگاه اما در آن است که طبق دیدگاه دوم حتی اگر گشایشهای اقتصادی اتفاق افتند، نمیتوان انتظار ریزش محسوسی در دلار داشت و در بهترین سناریو، ثبات آن را شاهد خواهیم بود. اما از نگاه اول، در صورت قرار گرفتن در مسیر احیای برجام، دلار هنوز جای زیادی برای اصلاح خواهد داشت. اما اینکه شاخص ارزی تا کجا میریزد سوال اصلی خواهد بود.
علیرضا کدیور، کارشناس بازارهای مالی اواخر مهر به بورسان گفته بود «حتی اگر بایدن به عنوان رئیسجمهور انتخاب شود، دلار نهایت ۱۰ تا ۱۵ درصد از نرخهای کنونی (۲۸ هزار تومان) عقبنشینی خواهد کرد». این پیشبینی به معنای آن بود که اسکناس امریکایی نهایت تا حدود ۲۴-۲۵ هزار تومان عقبنشینی خواهد کرد. فارغ از اینکه آیا آنچه این کارشناس برای این برآورد مدنظر داشت اتفاق افتاده است یا خیر، دلار هیچگاه نتوانست به طور پایدار از مرز ۲۴ هزار تومان پایینتر برود. کدیور سه ماه بعد، یعنی اواخر آذر در گفتوگوی دیگری با بورسان تخمین زد «با فرض ایجاد توافق و شاید احیای برجام، عددی که احتمالا دلار روی آن به تعادل خواهد رسید، در روز توافق (که پیشبینی میکنم بین شش ماه تا یکسال آینده باشد) احتمالا آن عدد زیر ۲۳ تا ۲۴ هزار تومان نخواهد بود».