به گزارش خبرنگار مهر، زهرا اسکندری متخصص سلامت در بلایا و فوریت‌ها، به بهانه ۲۰ مهر روز ملی کاهش اثرات بلایای طبیعی، نوشت: مجمع عمومی سازمان ملل متحد ۱۳ اکتبر را به عنوان روز جهانی کاهش خطر بلایا جهت ترویج فرهنگ کاهش خطر بلایا تعیین کرده است. این فرصتی برای به رسمیت شناختن پیشرفت فعالیت‌های در حال انجام به سوی کاهش خطرات و تلفات بلایا است. این در حالی است که پذیرش اهمیت کاهش خطر بلایای طبیعی و افزایش توانایی پاسخگویی و مدیریت مطلوب آن، همچنان چالشی جهانی است.
چارچوب «سندای» مهم‌ترین راهبرد کاهش خطرپذیری بلایای سازمان ملل متحد تا سال ۲۰۳۰ است که در سومین کنفرانس جهانی سازمان ملل متحد در شهر «سندای» کشور ژاپن، در ۱۸ مارس سال ۲۰۱۵ به تصویب رسید. در این سند کاهش آسیب پذیری که از راه افزایش انعطاف پذیری حاصل می‌شود، به مدیریت دولتی واگذار شده است که باید در تعامل با ذینفعان دیگر یعنی مردم محلی، سازمان‌های مردم نهاد و نهادهای خصوصی، خطرات طبیعی را مدیریت کند و مانع تبدیل آنها به بلایا شود.
بلایا در هر زمان و مکانی ممکن است رخ بدهد، نیاز است برنامه‌هایی برای کاهش اثرات بلایا قبل از وقوع، با همکاری دولت‌ها و مردم انجام شود. مدیریت مناسب بلایا با همکاری دولت‌ها و مردم به صورت مستقیم بر آینده و پایداری سیستم اقتصادی و اجتماعی جامعه اثرگذار خواهد بود. عدم اجرای برنامه‌های کاهش اثرات بلایا و آمادگی برای پاسخگویی می‌تواند باعث مرگ‌ومیر، معلولیت افراد، اثرات نامطلوب اجتماعی، اقتصادی و محیطی شود.
تجربه دنیا نشان می‌دهد که در کشورهای توسعه یافته و همچنین کشورهای در حال‌توسعه مردم نقش بسیار مهمی در مدیریت بلایا و کاهش خطر دارند. کاهش خطر بلایا مستلزم رویکردهای پیشگیرانه وسیع و مردم محور است. مردم اولین کسانی هستند که در صورت وقوع هر اتفاقی، حادثه‌ای و بلایی می‌توانند به اعضای خانواده و همسایگان کمک کنند.
کاهش خطر بلایا نیازمند حضور و مشارکت کلیه افراد جامعه است، همه ما به عنوان فردی از جامعه لازم است همسو با سیاست‌های دولت یکسری اقداماتی را برای کاهش اثرات منفی بلایا انجام بدهیم. در سطح فردی، افراد می‌توانند در مورد نحوه پناه گیری هنگام وقوع زلزله، کمک‌های اولیه و نحوه اطفای حریق آموزش ببیند.
نیاز است خانواده‌ها برای کاهش اثرات بلایا و افزایش آمادگی خود یکسری اقدامات را انجام بدهند که شامل تهیه نقشه خطر، ارزیابی غیره سازه‌ای منزل، ارزیابی سازه‌ای منزل، تهیه کیف اضطراری، تهیه برنامه ارتباطی، تهیه برنامه تخلیه خانوار، برنامه‌ریزی برای گروه‌های آسیب‌پذیر کودکان، افراد باردار و سالمندان است.
در سطح محله افراد می‌توانند تیم‌های امدادی تشکیل بدهند و یا کانکس‌هایی که دارای تجهیزات امدادی است برای شرایط اضطراری برای محله خودشان فراهم کنند.
در سطح بالاتر در سطح ملی دولت‌ها باید با ذی نفعان از جمله زنان، کودکان و جوانان، افراد دارای معلولیت، افراد فقیر، مهاجرین، مردم بومی، داوطلبان، صاحبان حرف و مشاغل در طراحی و اجرای سیاست‌ها، برنامه‌ها و استاندارها، جهت کاهش خطر بلایا ارتباط و مشارکت داشته باشند.
دولت می‌تواند با نظارت برساخت و سازها، ایجاد مشوق‌هایی کافی برای همکاری مردم محلی در شهرها و روستاها با ارگان‌های ذی ربط در رعایت استانداردهای ساخت و ساز، جلوگیری از قراردادن کاربری‌های ناسازگار در کنار یکدیگر، پوشش بیمه‌ای در میان مردم محلی و زمینه سازی برای تقویت آن، تدوین مقررات ایمنی و نظارت بر نحوه اعمال آنها، استحکام بناها، رعایت حریم‌ها و برخورد با ساخت وسازهای غیرقانونی اقداماتی را برای کاهش اثرات منفی بلایا انجام دهد.
اقداماتی همچون توانمندسازی رهبران و مدیران محلی، افزایش آگاهی و آموزش‌های اجتماعی، بهبود زیرساخت‌ها و ارتباطی، آموزش و فرهنگ سازی نحوه برخورد و رفتار با مخاطرات طبیعی برای مردم محلی و مسئولین، تقویت مدیریت مشارکتی، استفاده از روش‌های نوین و فناورانه، برنامه ریزی بلندمدت و نظارت درست بر حسن انجام برنامه‌ها، مکان یابی و جانمایی مناسب سازه‌ها، ارزیابی ریسک مخاطرات و شناسایی نقاط آسیب پذیر، عدالت محوری در توزیع امکانات و زیرساخت‌ها در بین شهرها و روستاها، تقویت زیرساخت‌های شهری در منطقه و جلوگیری از ساخت و ساز غیراصولی در مناطق دارای بافت فرسوده شهری می‌تواند در کاهش اثرات بلایای طبیعی مؤثر باشد.
