خودرو در بازار فعلی به عنوان یک کالا سرمایه ای شناخته می شود که خرید آن برای مشتریانی که به دنبال حفظ سرمایه خود هستند، سهولت دارد. این دیدگاه نسبت به یک کالا مصرفی در کنار عدم توان تولید مورد نیاز بازار منجربه افزایش قیمت غیرمنطقی خودروها شده است. برنامه خودروسازان برای فروش، قوانین وضع شده برای معامله و بی توجهی دولت نسبت به بازار خودرو، وضعیت بازار را آشفته تر کرده است. شاید نیاز باشد دولت و سیاستگذاران صنعت خودرو برای بهبود شرایط فعلی شیوه و روش جدیدی در بحث قیمت گذاری و فروش خودرو در نظر بگیرند. هر چند که برخی کارشناسان بر این باورند که این اختلاف قیمت ترفندی برای فروش بیشتر خودرو در بازار و استفاده از تکنیک های کثیف بازاریابی است. با این تفاسیر در این گزارش به بررسی قیمت خودروهای خواهیم پرداخت که در بازار سود بیشتر از ۵۰ میلیون تومانی را شامل حال مالکان یا سودجویان می کنند.
گروه صنعتی ایران خودرو به عنوان نخستین و بزرگترین خودروساز کشور، رکورد دار تولید و تنوع سبد محصولات است. سه محصول تارا، دنا و پژو ۲۰۷ در میان خودروهای تولیدی این شرکت پر طرفدار تر است. تارا محصول تازه وارد ایران خودرو به بازار است، این محصول با قیمت ۲۹۰ میلیون تومان از سوی خودروساز به بازار عرضه می شود. اما درحال حاضر تارا با بها ۴۴۰ میلیون تومان معامله می شود. تفاوت قیمت ۱۵۰ میلیون تومانی تارا از کارخانه تا بازار گویا افزایش تقاضا برای این محصول است.
دنا پلاس توربو دنده ای دیگر محصول ایران خودرو است که متقاضی فراوانی دارد، این محصول توسط خودروساز با بها ۲۸۵ میلیون تومانی به بازار عرضه می شود، اما در بازار فعلی با قیمت ۴۳۳ میلیون تومان خرید و فروش می شود. اختلاف قیمت ۱۴۸ میلیون تومانی میان کارخانه و بازار محصول دنا را به عنوان گزینه مهم سودجویان تبدیل کرده است.
پژو ۲۰۷ دیگر گزینه انتخابی مشتریان است، مشتریانی که به دنبال کسب سود یا حفظ سرمایه در بازار خودرو هستند این محصول را انتخاب می کنند. از تیپ های مختلف ۲۰۷ مدل دنده ای ساده آن پر طرفدارتر است، این محصول در کارخانه بها ۱۷۴ میلیون تومانی دارد و در بازار با قیمت ۳۳۵ میلیون تومان معامله می شود. ۱۶۱ میلیون تومان اختلاف قیمت ۲۰۷ آن را به یکی از مدل های محبوب خانواده پژو تبدیل کرده است.
محصولات سایپا معمولا به دلیل عدم پیشرانه قوی چندان مورد پسند مشتریان در بازار نیستند. اما با این شرایط گزینه های مناسب از سوی سودجویان برای خرید محسوب می شوند، زیرا قدرت خرید مشتریان در بازار برای محصولات این شرکت نسبت به ایران خودرو بیشتر است. یکی از محصولات جدید سایپا که از بدو ورود حواشی فراوانی با خود به همراه داشت، شاهین است. خودرو شاهین در سایپا بها ۲۹۱ میلیون تومانی دارد، اما در بازار این محصول ۳۴۵ میلیون تومان قیمت دارد. اختلاف قیمت ۵۴ میلیون تومانی شاهین، این محصول را برای سودجویان پررنگ تر کرده است. هرچند که از نظر طراحی می توان بهترین نمره را به این سدان گروه خودروسازی سایپا داد.
محصول دیگر سایپا که در بازار مشتریان فراوانی برای خود کسب کرده، کوییک دنده ای است. این محصول در خودروسازی بها ۱۳۹ میلیون تومانی دارد و در بازار با قیمت بیش از ۱۷۰ میلیون تومان دارد. اختلاف بها ۳۱ میلیون تومانی برای این محصول، آن را نیز در میان گزینه های خرید و سرمایه گذاری در بازار قرار داده است.
از دیگر محصولاتی که این روزها در بازار هدف اصلی خرید سودجویان است، دو خودرو چینی دیگنیتی و فیدلیتی است. هر دو محصول توسط گروه بهمن به بازار خودرو کشور معرفی شده است. دیگنیتی و فیدلیتی دو محصول نوبرانه سال ۱۴۰۰ هستند که بازار خودرو به ویژه محصولات چینی را گرم کردند. فیدلیتی توسط گروه بهمن در نسخه ۵ نفره با بها ۷۳۵ میلیون تومان به بازار عرضه خواهد شد، این خودرو در بازار فعلی ۹۸۰ میلیون تومان قیمت دارد. ۲۴۵ میلیون تومان اختلاف بها میان کارخانه و بازار، مشتریان را راغب به سرمایه گذاری با امید افزایش قیمت در بازار کرده است. دیگر محصول چینی این شرکت، دیگنیتی است که ۷۴۹ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان به بازار عرضه می شود. اما دیگنیتی در بازار فعلی با بها ۱ میلیارد و ۱۲۰ میلیون تومانی معامله می شود. تفاوت قیمت ۳۷۰ میلیون تومانی از کارخانه تا بازار، خرید این محصول را برای مشتریان با هدف سرمایه گذاری جذابتر خواهد کرد. البته در صورت افزایش عرضه محصولات مذکور اختلاف قیمت کارخانه و بازار مرتفع خواهد شد.
بسیاری از کارشناسان معتقد هستند در صورت ورود وزیر صمت به بررسی تولید و فروش خودروسازان و رفع مشکلات نقدینگی توام با تشکیل واحد کشف قیمت، بها خودرو در بازار آزاد کاهش خواهد یافت. صنعت خودرو به دلیل حجم فراوان زیان انباشت به زودی ممکن هست با بحران عدم فروش محصول نیز مواجه شود. شاید نیاز باشد به جای شورای رقابت، کارگروه قیمت گذاری خودرو ایجاد شود. البته علاوه بر سامان دادن به وضعیت تولید خودرو جهت کاهش قیمت توسط وزیر صمت، واردات نیز می تواند نسبت به کاهش بها در بازار کمک شایانی کند.
