به گزارش خبرنگار فارس از نیشابور، بخش کشاورزی و باغداری در شهر نیشابور، زبرخان و شهرستان‌های اطراف به دلیل آب‌وهوا و اقلیم این مناطق از رونق بسیار خوبی برخوردار است، برداشت ۲۵ هزار تن آلو از ۴ هزار و ۶۰۰ هکتار باغات قطب تولید آلو، ظرفیت بی‌نظیر اشتغال و اقتصادی را در این مناطق رقم زده است.
نبود شورای قیمت‌گذاری و سیاست‌های حمایتی از محصولات باغی اما هرساله در فصل برداشت آلو سفره پربرکتی البته برای دلالان(و نه باغداران) در پایتخت آلو می‌گستراند و سهم باغداران آه حسرت می‌ماند و دریغ!
جهت بررسی وضعیت امسال باغداران پایتخت آلو، سراغ باغداران نیشابور و سه شهرستان خرو، درود و قدمگاه در بخش زبرخان می‌رویم؛ در ۱۸ کیلومتری نیشابور تابلوی ورودی شهر، به «شهر خرو پایتخت آلوی ایران خوش آمدید» توجهم را جلب می‌کند؛ اینجا بام بیشتر خانه‌های شهر پر شده از آلوهای زرینی که زیر نور طلایی خورشید بیشتر خودنمایی می‌کنند.
۵ دلال به ازای هر باغ!
خودش را مرشدلو معرفی می‌کند و وقتی متوجه می‌شود خبرنگارم بی‌مقدمه سر درددلش باز می‌شود: قدیم‌ترها وضعمان اینجور نبود. از ۲۰ سال پیش به این طرف، هر سالمان دریغ است از پارسال! خدا ریشه این دلالان را بخشکاند، به ازای هر باغدار ۵ دلال به وجود آمده، این آفت تولید و جامعه است، در همین منطقه یک جوان ۱۸ ساله تاجر بزرگ آلو شده است.
این باغدار قدیمی اهل خرو می‌گوید: آلو اگر در زمان درست از درخت چیده و با کیفیت و رعایت موارد بهداشتی خشک شود، در دمای ۷ درجه زیر صفر تا ۶ ماه ماندگاری دارد، از این رو باغدار ۲ فصل را فرصت دارد تا محصول را به قیمت واقعی به بازار مصرف برساند اما باغدار اگر محصول را برای ۶ ماه بعد نگهداری کند، از کجا بخورد؟ هزینه سم، کود و دستمزد کارگر را از کجا تهیه کند؟ مجبور می‌شود محصول را مفت به دلال دهد.
سهم ما تنها زیان است و ضرر
یکی از باغداران شهر قدمگاه هم نه فقط از دلالان که از عملکرد دولت و سازمان‌های مسئول نیز گلایه دارد و می‌گوید: دولت هیچ کنترل و نظارتی بر قیمت سم و کود ندارد. قیمت یک کیلو سم و کود در بازار به ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان رسیده است، باغدار از هیچ یارانه و حمایتی برخوردار نیست، کارخانه‌های انحصاری داخل کشور از دولت سهمیه می‌گیرند. سم و کود تولید و بی‌نظارت دولت، با قیمتی گزاف به باغدار می‌دهند.
با کارگرانی که سبدهای پر شده از آلو را از باغ خارج می‌کنند؛ همراه شده و به محوطه وسیعی می‌رسم؛ کارگران مرد سبدهای آلو را درون وان‌های پر از آب می‌ریزند و بیش از ۵۰ کارگر خانم مشغول پوست کندن آلوها هستند. این باغدار با اشاره به اینکه از ابتدای سال جاری پرداخت حق‌آبه چاه عمیق هم به دیگر هزینه‌های ما اضافه شده است، ادامه می‌دهد: با اینکه منطقه نیشابور و زبرخان قطب تولید آلوی کشور است اما ما باغداران بی‌هیچ التفات و حمایتی رها شده‌ایم، کارشناسی برای آفت‌زدایی و بهره‌وری بهتر محصول نداریم؛ تولید ما بدون پایه و اساس علمی و تخصصی تنها به صورت تجربی است.
باغدار به وسایل اطرافش اشاره می‌کند و می‌گوید: برای فرآوری آلو ۲۰۰ قلم کالا نیاز داریم و قیمت تمامی اقلام مورد نیازمان هم چندین و چند برابر شده است. قیمت هر سبد میوه از دو هزار تومان به ۸۵ هزار تومان رسیده، قیمت وان پلاستیکی به یک و نیم میلیون تومان رسیده است؛ برای ۳۰ متر شیلنگ آب یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان پول دادم. مگر پلاستیک از خارج می‌آید؟ همه این اجناس پلاستیکی بازیافتی هستند که یکسال هم برای ما کار نمی‌کنند، از این رو هزینه تولید و فرآوری هر سال افزایش می‌یابد. متاسفانه در مقابل این‌همه زحمات سهم ما تنها زیان است و ضرر!
۲ دقیقه سرما کل محصول آلو را از بین برد
برای ادامه گزارش، به درود می‌روم؛ باغدار درودی از چهار سال ضرر باغداران این منطقه می‌گوید و ادامه می‌دهد: شب ۱۵ اردیبهشت سه سال قبل فقط ۲ دقیقه هوا خیلی سرد شد، همین سرمای شدید و بدموقع ۱۲۰ ثانیه‌ای تمام محصول ما را از بین برد؛ تگرگ سال بعد هم تنها یک دهم محصول برای ما باقی گذاشت. سال گذشته سرمازدگی محصول را از بین برد. امسال هم باد شدید و بی‌موقع باعث شد ۹۰ درصد میوه بیشتر درختان پای درخت بریزد.
این باغدار ادامه می‌دهد: این ۴ سال نه نماینده، نه فرماندار، نه بخشدار، هیچ مدیر یا مسئولی نه برای پرداخت خسارت که حتی برای تسلی دل ما باغداران نیامد؛ محصول باغات حتی با قیمت درست و منصفانه بیمه نمی‌شود. در نهایت بیمه برای یک هکتار باغ تنها ۸ میلیون تومان خسارت می‌دهد.
رغبت دلال به خرید آلوی کپک‌زده بیشتر است
«دولت اگر دلال‌ها را کنترل کند که در محصول آلو تقلب نکنند آلوی ما قیمت واقعی خودش را پیدا می‌کند. نهادها و سازمان‌های دولتی در نهایت قیمت بازار مصرف را کنترل می‌کنند. این کافی نیست! باید کیفیت محصول را هم در نظر بگیرند. تا چند سال قبل دلال آلوی قطره طلا را با آلوی سیاه مخلوط و به اسم آلوی سیاه به بازار مصرف می‌برد. اما حالا کاربه جایی رسیده که دلال بیشتر راغب به خرید ضایعات آلو است!» این‌ها را قدمیاری یکی از باغداران نیشابور می‌گوید.
او اضافه می‌کند: قبول دارم در تحریم هستیم از این رو توقع یارانه، حمایت و هیچ کمکی را از دولت ندارم، اما یک چیز را به جد از دولت می‌خواهم، آن هم اینکه جلوی گران‌فروشی و عرضه جنس بی‌کیفیت را در بازار بگیرد، تاکید می‌کنم دولت همین یک مشکل را حل کند، دست بچه تاجرها، دلال‌ها و کسانی که تقلب می‌کنند را از پایتخت آلو کوتاه کند. برای ما کافی است!
این باغدار نام تک تک آلوهای پوست گرفته شده و تن به آفتاب نیمروزی سپرده را با صبر و حوصله فراوان برایم می‌گوید: آلو بخارا، آلو حاج حسنی، آلو شوقانی، آلو طرقبه سبز و آلو شمس قطره طلا، آلو درگزی، آلو ساتتروزوا؛ بعد هم آنها از نظر درشتی، رنگ، کیفیت و مزه مقایسه می‌کند.
در محوطه خشک کردن آلو توری‌های سفید و استوار بر چهار پایه‌های بلند و چوبی، پر شده‌اند، آلوهای پوست گرفته با رنگ‌های زرد و سبز و نارنجی که به آسمان زل زده‌اند؛ باغدار به آلوهای تیره رنگ چند توری اشاره می‌کند و می‌گوید: این آلوهای تیره، آلوهای ریخته شده در پای درختان است که کاملاً از نظر رنگ، کیفیت و حتی مزه با آلوهایی برداشت شده از سر درخت متفاوت است. این آلو تیره رنگ با کیفیت پایین همین ضایعاتی است که دلال به خریدش راغب‌تر است. حال این ضایعات را چطور به رنگ و اندازه آلوی با کیفیت در می‌آورند را دیگر خودتان حدس بزنید! دلال‌ها حتی آلوهای خشک شده در شرایط غیر‌بهداشتی، کپک زده و سمی را هم می‌خرند.
فراوری محصول آلو نداریم
باغدار دیگری در نیشابور با اشاره به اینکه جای صنعت در قطب تولید آلو خالی است، تاکید می‌کند: از خرما، پرتقال، سیب، گلابی و دیگر محصولات باغی چندین محصول فرآوری مثل شربت، مربا، شیره، کمپوت، چیپس، برگه و انواع و اقسام محصولات دیگر راهی بازار مصرف می‌شود اما عرضه آلو در قطب تولید آلوی کشور فقط به صورت آلوی خشک و لواشک است.
وی ادامه می‌دهد: سال گذشته ۲۰ تن آلوی خشک درجه یک را ۶۰۰ میلیون تومان به دلال فروختم، این پول تنها هزینه تمام شده یکسال باغداری‌ام بود بی هیچ سود و بهره‌ای ولی دلال از فروش ۲۰ تن آلوی باغ من، یک میلیارد و ۲۰۰ هزار تومان سود برد. این یعنی ۲ برابر سود بی‌زحمت و مرارت!
مشکل با آمدن سرمایه‌گذار حل می‌شود
در همین رابطه نماینده مردم نیشابور، زبرخان و فیروزه در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در نیشابور اظهار می‌کند: از گذشته شهرستان‌های نیشابور بزرگ، زبرخان، خرو، قدمگاه و درود به پایتخت آلوی ایران مشهور است، از این رو شغل مردم این منطقه باغداری و بخش وسیعی از باغات زیر کشت آلو است.
احسان ارکانی با بیان اینکه زندگی مردم این منطقه به آلو گره خورده، تاکید می‌کند: سالهاست توجه نکردن وزارت جهاد کشاورزی و نبود یک کارخانه فرآوری آلو باعث شده تا کشت اصلی مردم منطقه به قیمت بسیار پایینی به فروش برسد که درآمد آن کفاف هزینه‌های کاشت، سموم، کود، نگهداری، برداشت و هزینه‌های دستمزد کارگری جمع‌آوری را نمی‌دهد.
وی ادامه می‌دهد: لازمه حل مشکل آمدن سرمایه‌گذار و یا راه‌اندازی تعاونی توسط مردم منطقه است تا کل آلوی منطقه به جای روش سنتی در کارخانه به صورت کاملاً بهداشتی و استاندارد فرآوری شود و انواع و اقسام محصولات حاصل از آلو مثل لواشک، آلو خشک و برگه را تولید کند، در این صورت ارزش افزوده بسیار بالایی برای آلوی تولید شده توسط باغداران منطقه ایجاد و چرخه اقتصادی منطقه فعال می‌شود.
نماینده مردم نیشابور، زبرخان و فیروزه در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه اگر بازار فروش مناسب باشد، شاهد افزایش تولید در سطح منطقه می‌شویم، می‌افزاید: در این یک سال اخیر بارها در مجلس اعلام کردیم که مردم منطقه با محوریت شورای شهرستان زبرخان یک شرکت تعاونی ایجاد کنند یا چند سرمایه‌گذار پیدا شود که احداث کارخانه فرآوری آلو را راه‌اندازی کنیم.
ارکانی می‌گوید: البته چند سرمایه‌گذار در قالب معین اقتصادی مراجعه کردند اما در هر صورت تا مرحله حل مشکل مردم به صورت ریشه‌ای فاصله بسیاری داریم زیرا عمده این مشکلات مالی است؛ متاسفانه در ۲ سال اخیر استقبال از سرمایه‌گذاری در صنایع تولیدی بسیار کم شده و علتش به دلیل مشکلاتی است که کرونا به وجود آورده است.
وی با بیان اینکه با ایجاد مجتمع فرآوری آلو با قیمت مناسب آلو خریداری و تبدیل به فرآورده می‌شود، اظهار می‌کند: در پارک علم و فناوری چند تکنیک و روش نوین ایجاد شد که باید تجاری‌سازی شود. اما تجهیزات، امکانات و هزینه آن تا این لحظه فراهم نشده است از این رو تا حل نشدن این مشکلات باغداران مجبورند با قیمت پایین دلالان آلو موافقت کنند.
خرید آلو شامل خرید تضمینی و توافقی وزارتخانه نیست
به سراغ مدیر جهاد کشاورزی نیشابور می‌روم.
محمدعلی فرهمند در گفت‌وگو با خبرنگار فارس نیشابور اظهار می‌کند: جهت خسارت تگرگ و سرمای دیررس بهاره جهاد کشاورزی اقداماتی در خصوص برآورد اولیه خسارت، ارسال گزارش به استان خراسان رضوی، تشویق بیمه باغات و نظارت بر حسن روند بیمه انجام شده است اما تخصیص جبران خسارت شهرستانی نبوده و در صورت وجود اعتبار طبق دستورالعمل‌های ارسالی نسبت به توزیع شهرستانی اقدام می‌شود.
مدیر جهاد کشاورزی نیشابور ادامه می‌دهد: محصولات استراتژیک مثل گندم و کلزا و در سال‌های اخیر زعفران شامل خرید تضمینی و توافقی هستند اما خرید آلو شامل خرید تضمینی و توافقی وزارتخانه نیست.
وی تاکید می‌کند: قیمت خرید از باغداران آلو به غیر از نقش دلالان شامل مواردی چون بهداشت محصول تولیدی، نحوه خشک کردن آلو، بازار جهانی، قیمت دلار، نوع و رقم محصول تولیدی است.
فرهمند با بیان اینکه همه روستاهای کوهپایه‌ای منطقه توانایی تولید آلو را دارند تاکید می‌کند: از این رو با چنین ظرفیت عظیمی در منطقه ایجاد تعاونی باغداران جهت تامین نهاده‌ها و خرید محصول از باغداران آلو در شرف تاسیس است.
دعوت از سرمایه‌گذاران برای تولید سوغات نیشابور
رئیس مرکز رشد فناوری نیشابور نیز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس اظهار می‌کند: تقریبا ۲ سال پیش یک طرح و ایده جدید فراوری آلو توسط متخصصین صنایع غذایی و تغذیه به مرکز رشد واصل و پس از ارزیابی مورد تایید قرار گرفت.
علیرضا شیرازی بیان می‌کند: طرح با عنوان بازیافت ضایعات آلو و تولید محصولاتی مانند لواشک، ترشک و مارمالاد و نیز شربت آلو از جمله محصولاتی است که توسط این تیم مراحل نمونه‌سازی خود را با موفقیت طی کرده است.
وی می‌افزاید: به زودی پس از اخذ مجوزهای بهداشتی با کمک دانشکده علوم پزشکی و مرکز رشد علوم پزشکی به تولید انبوه خواهد رسید یا حداقل تولید در بسته‌بندی‌های سفارشی برای محصولی با محوریت سوغات نیشابور در بازار عرضه می‌شود؛ از سرمایه‌گذاران جهت مشارکت در این طرح که بازگشت سرمایه قابل اتکایی دارد، دعوت می‌کنیم.
انتهای پیام/ ۷۰۰۶۸
