بامداد افشار ـ آهنگساز و طراح صدا ـ برای ساخت موسیقی متن فیلم «پوست» سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن را از سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر دریافت کرده است و در کارنامه کاری خود ساخت موسیقی فیلم آثاری چون «مغزهای کوچک زنگ زده»، «اعترافات ذهن خطرناک من» «قورباغه» و ... را برعهده داشته است.
در راستای بررسی اقدامات آهنگساز برای جلوگیری از استفاده غیرقانونی از آثارشان، تصمیم گرفتیم صحبتی با این هنرمند نیز داشته باشیم و نظر او را جویا شویم.
افشار به ایسنا می‌گوید: مسئله کپی و استفاده غیرمجاز از آثار هنرمندان، برای خیلی از آنها در شاخه‌های مختلف هنری پیش آمده است. البته این اتفاق در موسیقی که فراگیرتر است، بیشتر رخ می‌دهد و بارها شاهد بوده‌ایم که موسیقی آهنگسازان سر از جایی در می‌آورد که خودشان خبری ندارند.
او درباره علت این امر توضیح می‌دهد: دلیل این امر خلاء سیستم کپی رایت توانا و مقتدر در ایران است. این مسئله باید به صورت ریشه‌ای حل شود و بسته به این نیست که خود هنرمندان چه اقدامی داشته باشند.
او با تأکید بر اینکه صداوسیما بزرگترین منبع زیر پا گذاشتن قوانین کپی رایت در ایران است، می‌گوید: در تلویزیون یا رادیو بیشترین میزان خلاف کپی رایت را داریم که خیلی از آثار چه خارجی چه ایرانی، بدون اجازه صاحبان اثر پخش می‌شوند. البته در رسانه‌های اینترنتی ایران نیز شاهد این رخداد هستیم؛ به گونه‌ای که بدون اینکه اقدام به خرید فیلم‌های خارجی و غیرایرانی کرده باشند، با زیر پا گذاشتن قوانین کپی رایت این آثار را دوبله کرده و با تغییر باند صوتی آنها را پخش می‌کنند.
افشار درباره تجریبات خود در استفاده غیرقانونی از آثارش بیان می‌کند: پس از ساخت موسیقی یکی از سریال‌های نمایش خانگی پرطرفدار اخیر و پخش آن، موسیقی این سریال تا حد خیلی زیادی بدون اجازه من و تهیه کننده اثر که حق حقوق اثر متعلق به اوست، پخش شده بود. میزان استفاده غیرقانونی از موسیقی این سریال تا حدی زیاد بود که امکان رسیدگی به همه آنها وجود نداشت. موسیقی تیتراژ این سریال حتی در اخبار ۲۰:۳۰ هم رفته بود و زمانی روی تبلیغات انتخاباتی بود.
همچنین از این آهنگساز سوال می‌کنیم که آیا تا به حال اقدامی در راستای استفاده غیرقانونی از آثارش داشته است؟ بیان می‌کند: تا به حال هر چه از آثارم بدون اجازه استفاده شده است، اقدامی نداشته‌ام. حال چه آثارم در تلویزیون پخش شده باشد و چه زمانی که از یکی از کارهایم که بحث تبلیغات در آن دخیل نبوده استفاده شده است.
او ادامه می‌دهد: معتقدم زمانی که صدا و سیما در رأس ماجرا این مسئله را رعایت نمی‌کند، با شکایت تنها عده‌ای از اهالی موسیقی این مشکل رفع نمی‌شود و از دست خارج می‌شود. درواقع در صورت شکایت من برعلیه استفاده غیرقانونی تلویزیون از آثارم، کار به جایی نخواهم برد؛ چون قانون و محل درست و حسابی وجود ندارد که با مراجعه به آن از حق و حقوق خود دفاع کنیم. شکایت درباره چنین مسائلی امری بسیار زمان بر است و ممکن است گاهی حتی به جایی نرسد.
این هنرمند همچنین در پاسخ به اینکه تهیه کنندگانی که او با آنها کار کرده است، در صورت استفاده غیرقانونی از آثاری که صاحب آن شمرده می‌شوند، چه اقدامی دارند؟ بیان می‌کند: تهیه کنندگان هم اقدامی نداشته‌اند چون قراردادی را که در ایران نوشته می‌شود، هیچکسی به طور کامل و دقیق رعایت نمی‌کند و صرفا یک قرارداد است. ولی اصولا هنرمندان یا آهنگسازان زمانی که اثری را خلق می‌کنند، تا پایان عمرشان، آن اثر هنری از لحاظ معنوی متعلق به آنها است.
او تصریح می‌کند: مگر اینکه یک کمپانی بزرگ حق و حقوق کامل اثر را در اختیار بگیرد اما با این حال خالق اثر باز هم مجاز است از تم قطعه‌ای که ساخته با تنظیمی متفاوت یا در اجراهای دیگر استفاده کند.
«دادسرای رسانه چطور؟» می‌گوید: دادسرای رسانه تنها یک اسم است. ولی اگر بخواهید اقدام کنید خواهید دید که سه ماه درگیر می‌شوید و معلوم هم نیست کارتان به کجا برسد.
از بامداد افشار همچنین درباره صاحبان موسیقی فیلم سریال‌های نمایش خانگی سوال می‌کنیم. پاسخ می‌دهد: بستگی به قراردادی دارد که آهنگساز امضا می‌کند. اگر آهنگساز در آن قرارداد نوشته باشد که تمامی اثر و حق و حقوق مادی و معنوی را به تهیه کننده واگذار می‌کند، امتیاز تِرک‌هایی که با آن تنظیم خاص در سریال استفاده شده است، به تهیه کننده تعلق دارد.
انتهای پیام
