دو پژوهش بزرگ از ارتباط احتمالی میان مصرف سیگار الکترونیکی یا ویپ با اختلالات شناختی مانند اختلالات حافظه حکایت دارند. در حالی که این مقالات به شواهد قطعی دست پیدا نکرده‌اند، خواستار تحقیقات بیشتر و بلندمدت شده‌اند.
مصرف سیگار الکترونیکی در سال‌های گذشته افزایش چشمگیری داشته و بسیاری از نوجوانان به این بهانه که ویپ ضرر چندانی ندارد، به سراغ آن می‌روند. حالا دو بررسی بزرگ از دانشگاه «راچستر» توانسته به یک ارتباط جدید میان برخی اختلالات شناختی و مصرف ویپ در بزرگسالان و نوجوانان دست پیدا کند.
پژوهش اول که در ژورنال «Tobacco Induced Diseases» به چاپ رسیده، اطلاعات بیش از ۱۸ هزار دانش‌آموز دبیرستانی در آمریکا را مورد بررسی قرار داده. طبق این تحقیق، نوجوانانی که سیگار الکترونیکی مصرف می‌کنند، از مشکلات در تمرکز یا تصمیم‌گیری خبر داده‌اند. هرچقدر فرد زودتر شروع به استفاده از ویپ کرده باشد، این اختلالات بیشتر می‌شود.
مقاله دوم در ژورنال «Plos One» منتشر شده که داده‌های یک نظرسنجی سالانه تلفنی به نام «سیستم نظارت روی عوامل رفتاری خطرساز» را بررسی کرده. بیش از ۸۰۰ هزار فرد بالغ در آن شرکت داشته‌اند و در این پژوهش هم مشخص شده که میان سیگار الکترونیکی و مشکلات شناختی ارتباط وجود دارد.
مصرف‌کنندگان سیگار عادی و الکترونیکی در مقایسه با افراد عادی با مشکلات شناختی بیشتری دست و پنجه نرم می‌کنند و اگر فردی هردوی آن‌ها را مصرف می‌کند، احتمال بروز این اختلالات افزایش پیدا می‌کند. این نتایج توسط یک نظرسنجی با جواب‌های بله و خیر بدست آمده و از افراد سوالی درباره مشکلات در تمرکز، یادآوری و همچنین تصمیم‌گیری پرسیده شده است.
با وجود چنین نتیجه‌ای، محققان می‌گویند هیچ نشانه مشخصی مبنی بر اینکه استفاده از سیگار الکترونیکی موجب چنین نقص‌هایی می‌شود، وجود ندارد. در پژوهش Plos One به این موضوع اشاره شده که این افراد شاید از ابتدا با اختلالات شناختی دست و پنجه نرم می‌کردند.
پژوهشگر ارشد این دو پژوهش، «دونگمی لی» به این موضوع اشاره کرده که تنها راه برای درک کامل ارتباط میان این موارد، انجام تحقیقات دقیق و البته بلندمدت است. سیگار الکترونیکی به تازگی از راه رسیده و مورد توجه قرار گرفته، بنابراین هنوز نمی‌دانیم در بلندمدت چه تاثیری روی سلامت انسان می‌گذارد.
مقاله‌های جدید می‌تواند زنگ خطری برای مصرف ویپ در سنین پایین باشد و طبق گفته لی در حالی که سیگار الکترونیکی در حالت کلی به اندازه سیگار عادی مضر نیست، اما نمی‌توان آن را بدون ضرر هم دانست. در حقیقت پژوهش‌های قبلی به همراه تحقیقات اخیر نشان می‌دهند که ویپ جایگزین مناسبی برای سیگار عادی نیست.
