سالن اجتماعات کتابخانه مرکزی اصفهان در یک عصر پاییزی میزبان نشست گفت‌وگو درباره کتاب «سینما به روایت اصفهان» بود که از سوی دفتر تخصصی سینما وابسته به سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان تولید و روانه بازار کتاب شده است. در این نشست، مصطفی حیدری، نفیسه باقری و پژمان نظرزاده آبکنار نویسندگان این کتاب روبروی حاضران و اهالی سینما نشستند و از مراحل نوشتن کتاب و بخش‌های مختلف آن گفتند.
در ابتدا پژمان نظرزاده آبکنار گفت: تولید کتاب «سینما به روایت اصفهان» ایده‌ای بود که سال ۱۳۹۶ به دفتر تخصصی سینمای سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان ارائه و این کتاب ظرف دو سال تهیه شد و از سوی انتشارات این سازمان به چاپ رسید.
این نویسنده و پژوهشگر هنر اظهار کرد: تلاش کردیم استانداردهای حرفه‌ای کتاب‌های سینمایی را در تألیف این کتاب رعایت کنیم و به خاطره‌گویی و وجه نوستالژیک سینما نپردازیم.
او افزود: فکر می‌کنم کتاب «سینما به روایت اصفهان» تنها کتابی است که در حوزه تاریخ سینما در شهری به جز تهران و به صورت محلی نوشته شده است.
نفیسه باقری دیگر نویسنده این کتاب نیز در این نشست گفت: سینما به عنوان هنر هفتم از نظر کالبدی و فیزیکی عناصر جدیدی را به شهرها اضافه کرد و از نظر اجتماعی و فرهنگی و همچنین از نظر سیاسی نیز ملاحظاتی با خود به همراه آورد.
او، کمبود منابع تحقیقاتی، مرکزگرا بودن کتاب‌ها و منابع تحقیقاتی، کمبود اطلاعات درباره سینما در اصفهان و غالب بودن وجه تاریخ‌نگاری سیاسی به‌جای تاریخ‌نگاری اجتماعی را سه مانع اصلی در راه نوشتن این کتاب دانست و توضیح داد که آنان برای عبور از این چالش‌ها به سراغ اسناد منتشرنشدۀ سازمان اسناد و کتابخانه ملی و همچنین روزنامه‌های محلی وقت رفتند.
به گزارش ایسنا و به نقل از روابط عمومی سازمان فرهنگی اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان، نویسنده کتاب سینما به روایت اصفهان افزود: در گام اول حدود ۲ هزار سند درباره سینما در اصفهان پیدا کردیم که در کنار روزنامه‌های محلی مانند روزنامه‌های اخگر، اصفهان و نقش‌جهان به مطالعه آنها پرداختیم.
باقری، با بیان اینکه برای ما اصفهانی‌ها سینما و چهارباغ درهم‌آمیختگی دارند، درباره تاریخ سینماهای اصفهان بیان کرد: به نظر می‌رسد سینما «مایاک» نخستین سینمای اصفهان بوده که در سال ۱۳۰۸ تأسیس شده است. شاید قبلا هم مکان‌هایی برای پخش فیلم در اصفهان وجود داشته ولی سینما مایاک نخستین سینمای اصفهان بوده است.
او در ادامه به تأسیس سینماهای سپه، ایران، شاهپور، هما، میهن، متروپل، سپاهان، مولن‌روژ، ساحل، چهارباغ، حافظ، نقش‌جهان، شهر فرنگ، سینمای ملی جلفا، پارس و مهتاب در شهر اصفهان اشاره و نکاتی درباره مؤسسان و وضعیت شهر اصفهان در زمان تأسیس آنها بیان کرد.
این نویسنده تصریح کرد: سینما «میهن» در نزدیکی میدان نقش‌جهان و جایی که امروز به نام پاساژ «مهدی» می‌شناسیم ساخته شده بود و بیشتر بازاریان از آن استفاده می‌کردند. همچنین سینما «ساحل» در سال ۱۳۳۸ از سوی شرکت سهامی آتشگاه در میدان انقلاب امروزی با هزینه ۲۱ میلیون ریال که آن زمان پول زیادی بود ساخته شده است. سینما «شهر فرنگ» نیز در سال ۱۳۵۱ و در خیابان پهلوی (خیابان مطهری امروز) توسط منصور نورپور ساخته شد که ایشان اخیراً درگذشت.
باقری تصریح کرد: سینماهایی که در سال‌های ابتدایی در شهر اصفهان ساخته شدند با استانداردهای امروزی فاصله داشته و به صورت سینمای تابستانی و روباز ساخته می‌شدند و امکانات ابتدایی داشتند.
او گفت: بیشتر سینماداران اصفهان افرادی متمول و کارخانه‌دار بودند و رد پای اقلیت‌های قومی و دینی نیز در ساخت سینماها در اصفهان دیده می‌شود. همچنین ناصر و منصور بیگدلی تنها غیراصفهانی‌هایی بودند که در اصفهان سینما ساختند و سینما «نقش‌جهان» را تأسیس کردند که با واکنش و نارضایتی اهالی سینمای اصفهان مواجه شد.
باقری کارگران کارخانه‌های صنعتی را مخاطبان اصلی سالن‌های سینما در اصفهان دانست و افزود: در سال ۱۳۴۵، ۵۶ درصد نیروی کار در اصفهان کارگر بودند و ۴۱ درصد آنها کارگر بخش صنعت به‌ویژه کارخانه‌های نساجی بودند که تنها تفریح آنها فیلم دیدن در سینما بود. در آن زمان فضای سینماها مردانه بود و از دهه ۱۳۵۰ به بعد بود که فضا برای حضور بانوان و خانواده‌ها فراهم شد.
رئیس دفتر تخصصی سینما وابسته به سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان و یکی از نویسندگان کتاب نیز در این نشست یادآور شد که این دفتر پیش از کتاب «سینما به روایت اصفهان»، دو کتاب «سینماتوگراف» و «سینما هشت» را نیز به چاپ رسانده است.
مصطفی حیدری افزود: در یکی از فصل‌های کتاب سینما به روایت اصفهان به سینمای آزاد در اصفهان پرداخته‌ایم. سینمای آزاد جریان بسیار مهمی در سینمای اصفهان بود که سینماگران مهم و مشهوری از دل این جریان پرورش یافتند.
حیدری خطاب به حاضران گفت: اگر اهالی سینما نقد و نظری درباره محتوای کتاب سینما به روایت اصفهان دارند به صورت مکتوب و به همراه سند ارائه کنند تا در چاپ‌های بعدی کتاب مدنظر قرار گیرد.
در بخش دوم این برنامه، احمد طالبی‌نژاد نویسنده، فیلم‌ساز و منتقد به مشکلات تاریخ‌نگاری اشاره کرد و گفت: امیدوارم در اصفهان به جز سینمای آزاد به سایر جریان‌های سینمایی نیز پرداخته و درباره آن کتاب نوشته شود.
او ادامه داد: کتاب «سینما به روایت اصفهان» می‌توانست بهتر از این باشد اما کتاب واقعاً کاملی است. در واقع در عرصه فرهنگ و هنر هیچ کمالی وجود ندارد و هزاران ناگفته در دل اهالی و عشاق سینما وجود دارد که باید ثبت شود.
نویسنده مجله ماهنامه فیلم بیان کرد: به طور مثال نقش ارامنه در سینمای اصفهان می‌توانست به صورت پررنگ‌تر در کتاب «سینما به روایت اصفهان» آورده شود، چون محرک و بانی راه‌اندازی سینما نه‌تنها در اصفهان بلکه در ایران ارامنه بوده‌اند.
طالبی‌نژاد با اشاره به اهمیت کتاب «سینما به روایت اصفهان» برای آیندگان اظهار کرد: یکی از نقدهای من به این نوع کتاب‌ها آکادمیک بودن آن‌هاست. این کتاب‌ها ممکن است بسیار دقیق باشند اما برای خواننده عام جذاب و لذت‌بخش نیست چون سرشار از پانویس است.
او تصریح کرد: امروزه می‌بینیم که پانویس‌های غیرضروری در بسیاری از پایان‌نامه‌ها نیز دیده می‌شود اما در واقع ارجاع بیش از حد به منابع باعث می‌شود کیفیت فدای کمیت شود.
انتهای پیام
