به گزارش خبرگزاری ایرنا، به نوشته رویترز این رزمایش ۲ روزه که قرار است از ۳۰ مهرماه آغاز شود، شماری از نظامیان کشورهای تاجیکستان، قرقیزستان، قزاقستان، ارمنستان و بلاروس در آن شرکت خواهند کرد.
گفتنی است که در میان اعضای سازمان پیمان امنیت جمعی، تاجیکستان طولانی‌ترین مرز مشترک با افغانستان را دارد و پیش تر «امامعلی رحمان» رئیس جمهور تاجیکستان خواستار برگزاری این رزمایش شده بود.
به دنبال فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی توان سیاسی، اقتصادی و نظامی فدراسیون روسیه رو به افول گذاشت در نتیجه این کشور با هدف متحد نگه داشتنِ کشورهای عضو پیشین، چنین سازمانی را بنیاد نهاد.
به دنبال خروج نیروهای ائتلاف از افغانستان و به قدرت رسیدن طالبان در این کشور، هر روز به شدت ناآرامی ها در این کشور افزوده می شود.
بنابر اعلام منابع خبری افغانستان در جدیدترین خشونت ها ، در حمله انتحاری به مسجد شیعیان در قندهار دست کم ۳۷ تن کشته و بیش از ۷۰ نفر نیز زخمی شدند. تاکنون شخص و یا گروهی مسئولیت این حمله را برعهده نگرفته است.
جمعه گذشته نیز مسجد شیعیان افغانستان در استان قندوز هدف حمله انتحاری قرار گرفت که در آن ۱۵۰ تن کشته و ۲۰۰ تن دیگر زخمی شدند و مسئولیت این رویداد را گروه تکفیری داعش برعهده گرفته بود.
اعزام جنگنده های روس به تاجیکستان
روسیه به عنوان یکی از اصلی‌ترین قدرتهای این سازمان، همواره به سایر کشورهای عضو آن کمک می‌کند و در ماههای اخیر که وضعیت افغانستان متشنج شده و احتمال نفوذ تروریست‌ها از این کشور به آسیای مرکزی بوجود آمد، مسکو به این کشورها کمک‌های امنیتی کرده است.
پیش‌تر نیز، خبرگزاری «ریانووستی» در گزارشی به نقل از حوزه نظامی جنوب روسیه نوشت چهار فروند جنگنده سوخو-۲۵ برای شرکت در رزمایش سازمان پیمان امنیت جمعی به یک پایگاه هوایی در حومه دوشنبه پایتخت تاجیکستان منتقل شد.
این هواپیماها از اسکادران مستقر در پایگاه هوایی کانت روسیه در قرقیزستان بودند و قرار است در رزمایش کشورهای عضو پیمان امنیت جمعی به نام «همکاری-۲۰۲۱» شرکت کنند.
خدمه جنگنده‌ها در این رزمایش، شناسایی و نابودی مراکز دشمن فرضی را تمرین می‌کنند.
به گفته«الکساندر لاپین» فرمانده حوزه نظامی مرکزی روسیه در خاک تاجیکستان در مجاورت مرزهای این کشور با افغانستان، سه رزمایش به نام های همکاری-۲۰۲۱، جستجو و کاروان نظامی برگزار خواهد شد.
سازمان پیمان امنیت جمعی از ۱۰ تا ۱۵ مرداد ماه نیز رزمایشی در تاجیکستان در نزدیکی مرزهای افغانستان برگزار کرد.
این رزمایش با عنوان «گرانیتسا-۲۰۲۱» برگزار شد و در آن نیروهای روسیه و چند کشور آسیای مرکزی در پایگاه های مرزی تاجیکستان، دفاع از مرز را تمرین کردند.
گفتنی است از آغاز جنگ داخلی در افغانستان با تشدید حملات گروه «طالبان» به مناطق تحت کنترل حکومت این کشور، مساله این کشور همواره یکی از مهمترین موارد مورد بحث در نشست های مختلف سازمان پیمان امنیت جمعی بوده است.
دستور کار جدیدترین نشست مشترک سران کشورهای عضو سازمان پیمان امنیت جمعی و سازمان همکاری شانگهای که در تاریخ ۲۶ شهریور در دوشنبه پایتخت تاجیکستان برگزار شد نیز بررسی جدیدترین تحولات افغانستان بود.
در نشست مشترک سران کشورهای عضو سازمان پیمان امنیت جمعی و سازمان همکاری شانگهای برای نخستین بار برگزار شد، علاوه بر آیت الله سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری اسلامی ایران، رئیس جمهوری تاجیکستان، سران قرقیزستان، قزاقستان، بلاروس، پاکستان، ترکمنستان و ازبکستان نیز حضور داشتند و روسای جمهوری روسیه، چین، هند و مغولستان نیز به صورت آنلاین در این نشست شرکت کرده اند.
در این نشست رییس جمهوری ایران با بیان اینکه راه‌حل مسائل افغانستان فقط از طریق گفت وگو بین افغان‌ها امکانپذیر است، تاکید کرد: مساله افغانستان پیچیده اما شناخته شده است و راه‌حل‌ها غامض اما در دسترس هستند.
رئیسی تصریح کرد: «نشست کشورهای همسایه افغانستان در هشتم سپتامبر و نشست وزرای خارجه ایران، روسیه، چین و پاکستان برای بررسی تحولات افغانستان پیام رسایی به مردم افغانستان است. مردم منطقه و تمام جهانیان که راه حل مسائل افغانستان تنها از طریق گفت و گو بین افغان‌ها و به مدیریت افغان‌ها امکان پذیر است.»
به نوشته خبرگزاری «تاس»، «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهوری روسیه نیز در جدیدترین دیدار خود با با روسای سرویس‌های امنیتی و اطلاعاتی کشورهای عضو جامعه مشترک المنافع بر اهمیت بالا بردن سطح همکاری و هماهنگی اقدامات سرویس‌های امنیتی و اطلاعاتی کشورهای جامعه مشترک المنافع، بویژه برای خنثی سازی تهدیدات احتمالی از جانب خاک افغانستان تأکید کرد.
پوتین گفت: «خنثی کردن تهدیدات بالقوه از جانب افغانستان برای تأمین امنیت حوزه نفوذ جامعه مشترک المنافع اهمیت بسیار زیادی دارد. ما اکنون دیگر همگی به خوبی می‌دانیم که حوادث رخ داده در این کشور (افغانستان) چه تأثیر جدی می‌تواند بر روند اوضاع آسیای مرکزی، قفقاز شمالی و دیگر مناطق داشته باشد.»
در یکم شهریور سال جاری نیز، سران کشورهای پیمان امنتیت جمعی در نشستی مجازی اعلام کردند که تحولات اخیر افغانستان می‌تواند به تهدیدی برای قلمرو این سازمان باشد.
در این نشست رئیس جمهوری روسیه از ضرورت هماهنگ سازی رویکردهای مربوط به افغانستان در چارچوب شورای امنیت سازمان ملل و گروه ۲۰ حمایت کرد.
به گزارش تاس، پوتین به شرکت کنندگان در جلسه اطلاع داد که روزهای پیش مکالمات تلفنی مفصلی درباره مسائل افغانستان با رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، رئیس جمهور ایران، امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه و ماریو دراگی، نخست وزیر ایتالیا و آنگلا مرکل صدراعظم پیشین آلمان داشته است.
سازمان پیمان امنیت جمعی که گروهی امنیتی منطقه ای متشکل از ۶ کشور مذکور است برای اولین در سال ۱۹۹۲ در جلسه ای در تاشکند ازبکستان شکل گرفت اما عضویت ازبکستان از سال ۱۹۹۹ به حالت تعلیق در آمد، ولی پس از آن در سال ۲۰۰۶ به عضویت مجدد درآمد.
با این وجود در سال ۲۰۱۲ این کشور با اعلام اینکه دیدگاههایش از سوی سازمان نادیده گرفته می شود، به عضویت خود پایان داد.
سازمان پیمان امنیت دسته جمعی یکی از سازمان‌های فعال نظامی و چندمنظوره در حوزهٔ آسیای مرکزی و قفقاز به شمار می آید.
از دیگر سو، محدود کردن زمینه گسترش ناتو و نفوذ آمریکا در کشورهای همسایه و متحدان پیشینِ روسیه، مسکو را بر آن داشت تا این سازمان را تاسیس کند، چرا که می کوشید با تشکیل ساختارهای جدید سیاسی، اقتصادی و نظامی به یگانه بازیگرِ قدرتمند در منطقه آسیای مرکزی و قفقاز تبدیل شود.
