اغلب اوقات آثار هنری مشهور که توسط هنرمندان بزرگ خلق شده‌اند بیش از سایر آثار هنری هدف سرقت قرار می‌گیرند. با این حال این شهرت باعث می‌شود پیدا کردن مکان مناسبی برای نگهداری از این آثار مسروقه کار آسانی نباشد.
در ادامه سرقت آثار هنری در جهان را از ابعاد گوناگون مورد بررسی قرار می‌دهیم.
قدیمی‌ترین سرقت هنری تاریخ
دزدان دریایی لهستانی نقاشی سه بخشی «دادرسی پایانی» اثر «هانس مملینگ» را در سال ۱۴۷۳ ربودند. در سال ۱۴۶۵ یکی از مسوولان شهر فلورانس از «مملینگ» این نقاشی را برای کلیسایی در فلورانس خرید. دزدان دریایی به کشتی که حامل این نقاشی به فلورانس بود حمله کردند، نقاشی را ربودند و آن را به کلیسای «گدانسک» بردند. این تابلو سه بخشی هنوز هم در موزه ملی «گدانسک» واقع در لهستان نگهداری می‌شود.
اثری که بیش از هر اثر هنری در تاریخ ربوده شد
«قطعه محراب» اثر «یان وان آیک» به عنوان یکی از مهم‌ترین نقاشی‌های جهان شناخته می‌شود. شاید به همین دلیل باشد که این اثر بیش از هر اثر هنری دیگری هدف سارقان قرار گرفته است. این اثر در بیش از ۶۰۰ سال گذشته شش بار به طور کامل یا بخش‌هایی از آن مورد سرقت قرار گرفته است.
زمانی که از این نقاشی در ششم «می» سال ۱۴۳۲ رونمایی شد، به جاذبه دیدنی هنرمندان و مسافرانی تبدیل شد که به کلیسای جامع سنت باوو سفر می‌کردند.
هنرمندی که آثارش بیش از سایر هنرمندان به سرقت رفت
شاید برایتان این سوال به وجود بیاید که هنرمند محبوب سارقان کیست؟ «پابلو پیکاسو» در صدر فهرست محبوب‌ترین هنرمند سارقان قرار دارد و پس از او «نیک لارنس» و «مارک چاگال» در رتبه‌های دوم و سوم قرار دارند. آخرین بار در سال ۲۰۱۲ اعلام شد، ۱۱۴۷ بار آثار پیکاسو به سرقت رفته‌اند.
برخی از این آثار بازیابی شده‌اند و برخی دیگر برای همیشه گمشده باقی مانده‌اند. برخی دیگر نیز پس از این که ربوده می‌شوند نابود می‌شوند؛ با این حال بخش اعظمی از این آثار هنری هنوز جایی دور از چشم‌ها سالم باقی مانده‌اند.
«کبوتر و نخود» که در سال ۱۹۱۱ خلق شده است با ارزش ۲۳ میلیون یورو در سال ۲۰۱۰ از موزه‌ای در پاریس ربوده شد و از آن به عنوان گران‌ترین اثر هنری ربوده شده «پیکاسو» یاد می‌شود.
جنایت علیه هنر
غارت ۶۵۰ هزار اثر هنری از اروپا توسط نازی‌ها به عنوان بزرگترین جابه‌جایی آثار هنری در تاریخ شناخته می‌شود. بسیاری از این آثار هرگز دوباره کشف نشدند. ربودن آثار هنری از کشورهای خارجی در زمان قدرت نازی‌ها از سال ۱۹۳۳ تا پایان جنگ جهانی دوم در سال ۱۹۴۵ ادامه پیدا کرد.
ادولف هیتلر در دورانی آرزو داشت به یک هنرمند حرفه ای تبدیل شود اما رویای او پس از آنکه او در آزمون ورودی آکادمی هنرهای زیبای وین رد شد نابود شد. او به پرتره‌ها و منظره‌های کلاسیک به خصوص آثاری که منشا و اصالت آلمانی داشتند علاقه بسیاری داشت. شاید به همین دلیل باشد که او هنر مدرن همچون کوبیسم را هنر منحطی می‌دانست.
نازی‌ها در بیستم مارس سال ۱۹۳۹، ۱۰۰۴ تابلو نقاشی و مجسمه و ۳۸۲۵ نقاشی آبرنگ، طراحی و چاپ‌شده را در حیاط دپارتمان آتش‌نشانی برلین آتش زدند.
حدود ۲۰ درصد از آثار هنری اروپا توسط نازی‌ها غارت شد و در حال حاضر بیش از ۱۰۰ هزار اثر هنری وجود دارد که هنوز به وارثان اصلی بازگردانده نشده‌اند.
متفقین ارگان‌های ویژه‌ای همچون «مردان آثار فرهنگی» تشکیلاتی دارند تا از نابودی آثار فرهنگی اروپا جلوگیری کنند. به این منظور پس از جنگ، این گروه از افراد به مناطقی که پیش از این تحت اشغال نازی‌ها بودند سفر می‌کردند و انبارهای هنری نازی‌ها را کشف می‌کردند.
در سال‌های ۱۹۴۴ و ۱۹۴۵ این گروه توانست چندین اثر هنری در نقاط مختلف آلمان و اتریش را در پایان جگ جهانی دوم کشف کند.
امروزه بر اساس برخی از قوانین، آثار هنری که توسط نازی‌ها غارت شده بودند به وارثان حقیقی که اغلب یهودی هستند بازگردانده می‌شوند.
مشهورترین سرقت هنری جهان کدام است
در سال ۱۹۹۰، ۱۳ شاهکار هنری ظرف مدت ۸۱ دقیقه از موزه «ایزابل استوارت گاردنر» در بوستون به سرقت رفت. «اف. بی. آی» ارزش این آثار مسروقه را ۵۰۰ میلیون دلار برآورد کرده است. مسوولان موزه برای دریافت اطلاعاتی مفید برای کشف این آثار مسروقه جایزه ۱۰ میلیون دلاری تعیین کرده‌اند. این بیشترین مبلغی است که تاکنون از سوی یک موسسه خصوصی برای چنین هدفی پیشنهاد شده است.
مستندی از شبکه نتفلیکس با نام «این یک سرقت است: بزرگترین سرقت هنری جهان» به بررسی جزئیات این سرقت پرداخته است. به طور خلاصه می‌توان گفت، دو مرد در لباس فرم پلیس وارد موزه شدند. این دو پلیس قلابی در نهایت دست و پای ماموران حفاظتی موزه را بستند و آن‌ها را در زیرزمین موزه زندانی کردند.
نقاشی «کنسرت» اثر «ورمیر»، سه تابلو نقاشی اثر «رامبرانت»، یک نقاشی از «مانه» و پنج اثر از «ادگار دگا» از جمله آثاری بودند که از این موزه به سرقت رفتند.
مشهورترین اثر هنری ربوده شده کدام است؟
«دیلی آرت» معتقد است، مشهورترین اثر هنری ربوده شده را می‌توان «مسیح در طوفان دریاچه طبریه» محسوب کرد که تنها نقاشی منظره دریا «رامبرانت» است. ارزش این اثر حدود ۱۰۰ میلیون دلار برآورد شده است.
ارزشمندترین اثر هنری ربوده‌شده کدام است؟
«کنسرت» اثر «یوهانس ورمیر» که همان طور که پیشتر گفته شد یکی از شاهکارهایی است که از موزه «ایزابلا استوارت گاردنر» ربوده شد.
از این اثر اکنون به عنوان ارزشمندترین اثر هنری ربوده شده در جهان یاد می‌شود؛ چراکه آخرین بار در سال ۲۰۱۵ ارزش این اثر ۲۵۰ میلیون دلار برآورد شد.
نگاهی به جدیدترین سرقت هنری
نقاشی «دو پسر خندان» که در سال ۱۶۲۶ توسط «فرانس هالس» خلق شد تاکنون سه بار ربوده شده است: نخست در سال ۱۹۸۸، بار دیگر در سال ۲۰۰۱ و آخرین بار در اوت سال ۲۰۲۰. سال گذشته این نقاشی از موزه‌ای در هلند در ساعات صبحگاهی ربوده شد. به گزارش بی بی سی ارزش این نقاشی حدود ۱۵ میلیون یورو است.
در مارس ۲۰۲۰، نقاشی «باغ پارسوناژ نوینن در بهار» اثر «ون‌گوگ» نیز از موزه دیگری در هلند ربوده شد. در زمان سرقت این نقاشی، موزه به دلیل شیوع ویروس کرونا به روی عموم مردم بسته بود. در آوریل ۲۰۲۱ مردی در ارتباط با سرقت این دونقاشی دستگیر شد با این حال هیچ یک از این آثار کشف نشده‌اند.
«باغ پارسوناژ نوینن در بهار»
جست و جو برای آثار ربوده‌شده همچنان ادامه دارد و موزه‌های سراسر جهان از تمهیدات امنیتی شدیدتری برای محافظت از مجموعه‌های دائمی کمک می‌گیرند. حتی برای انتقال آثار هنری به مکان دیگر برای برگزاری نمایشگاه‌های موقتی از تمهیدات سختگیرانه‌تر استفاده می‌شود و خوشبختانه این قضیه دست سارقان را از آثار هنری کوتاه‌تر و امکان لذت بردن علاقه‌مندان به هنر را بیشتر می‌کند.
۵۸۵۸
