خبر بازگشایی مدارس و احتمال شروع پیک ششم در کنار واکسیناسیون جمعی و گسترده چالشی نوید بخش اما نگران‌کننده برای دانش آموزان و خانواده آن‌هاست. اگرچه با تدوین برنامه‌های راهبردی از سوی کارشناسان این نهاد، این عمل به خوبی به سرانجام خواهد رسید اما هنوز برخی صاحب نظران مخالف و بازگشایی کامل مدارس را مستلزم ایمنی حداکثری می‌دانند.
در این باره معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری مرکزی نیز اظهار داشت: بازگشایی مدارس و حضور دانش آموزان در فضاهای آموزشی خارج از مصوبه ستاد ملی مقابله با کرونا ممنوع است. ملاک بازگشایی مدارس مصوبات ستاد ملی مقابله با کرونا است و بخشنامه‌های استانی ملاک نیست.
در ادامه سخنگوی وزارت آموزش و پرورش در امر بازگشایی مدارس با بیان اینکه واکسیناسیون دانش آموزان شرط بازگشایی مدارس نبوده است، اما با توسعه این روند فضای بهتری ایجاد می شود و دانش آموزان متوسطه اول، دوم و هنرستانی ها شرایط بهتری خواهند داشت گفت: به این ترتیب در نیمه اول آبان ماه مدارس کم جمعیت شهری که شرایطشان ارزیابی شده، بخشی از فعالیت های خود را به صورت حضوری آغاز خواهند کرد.
مطابق گفته‌ها و بر اساس الگو و هماهنگی وزارت بهداشت خبری از بازگشایی به یک باره مدارس نیست و از ماه آتی به صورت گروه‌بندی بازگشایی اتفاق خواهد افتاد.
با وجود اخبار اعلام شده اما ارزیابی بازگشایی مدارس تمام نشده و سید مسعود خاتمی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی با اشاره به موضوع نحوه بازگشایی مدارس، بیان داشته که قرار داشت در جلسه روز یکشنبه کمیسیون با دعوت از آقای علیرضا کاظمی، سرپرست وزارت آموزش و پرورش نحوه بازگشایی مدارس بررسی و در این باره گزارشی به اعضای کمیسیون ارائه دهد.
وی افزود: با توجه به شیوع کرونا والدین برخی از دانش آموزان در مورد بازگشایی حضوری مدارس نگرانی‌های دارند که در این جلسه آخرین وضعیت و برنامه‌های برای بازگشایی حضوری مدارس با حضور مسئولان مربوطه ارزیابی می‌شود.
باتوجه به قرارگیری موضوع بازگشایی مدارس در دستور کار این هفته مجلس شورای اسلامی یک عضو کمیسیون بهداشت می‌گوید: تصمیم‌ها برای بازگشایی هنوز کاملا قطعی نشده است. در این ارتباط صحبت‌هایی انجام شده اما به نظر می‌آید این مساله صددرصد نیست. از طرفی انتظار می‌رود که احتمالا پیک ششم ایجاد شود. اگر چنین اتفاقی رخ دهد، بعید می‌دانم که مدارس به این زودی بازگشایی شود. فعلا دراین مورد صحبتی در کمیسیون بهداشت انجام نشده است. در این مورد پیشنهاداتی داده می‌شود اما بنا به زمان تصمیم گیری انجام می‌شود.
حمیدرضا جماعتی، دبیر کمیته علمی کشوری کرونا نیزدر این باره عنوان کرده که بازگشایی مدارس در میان اعضای این کمیته نیز چندان پرطرفدار نیست. او در این باره می‌گوید: به نظر شخصی من اگر کودکان واکسینه شده بودند، شاید این سوال چندان مهم نبود. اما به این دلیل که کودکان واکسینه نشده‌اند و خود کودکان هم می‌توانند به عنوان یک منبع برای انتشار عفونت و چرخه ویروس باشند، به نظر می‌رسد که شاید تا وقتی که ایمنی جمعی یعنی رسیدن به واکسیناسیون ۷۰ یا ۷۵ درصد جامعه را نداشته باشیم، بازگشایی مدارس بتواند عاملی برای شروع دوباره چرخه پاندمی باشد و به پیک بیماری کمک کند.
مسعود یونسیان، عضو کمیته اپیدمولوژی و پژوهش درباره وضعیت پروتکل‌ها بهداشتی در مدارس نیز چنین می‌گوید: تاکید بر این است که سوای اینکه افراد واکسن زده یا نزده‌اند، حتما اقدامات احتیاطی مانند استفاده از ماسک در فضای بسته، پرهیز از تجمعات، افزایش تهویه و کاهش تراکم در داخل کلاس‌ها را رعایت کنند. باید دائم و به روز رصد شود و زمانی که شرایط محیطی و آموزشی مناسب تشخیص داده شد، مدارس به شکل مشروط باز شود و هرآن آمادگی این را داشته باشیم که اگر شعله‌ور شدن دوباره بیماری رخ داد، مجددا به آموزش مجازی برگردیم. تا مدت‌ها باید آموزش مجازی به شکل موازی صورت بگیرد، هم برای جبران عقب افتادگی‌ها و هم برای دانش آموزانی که به هردلیلی امکان حضور در کلاس را ندارند. استانداردهای آموزش مجازی همزمان با آموزش حضوری باید تبیین شده باشد. در این زمینه رهنمودهای بین المللی بسیار ارزشمندی وجود دارد که انتظار می‌رود مورد توجه قرار بگیرد.
وی ضمن بیان اینکه اقناع نکردن والدین دانش آموزان، اجرایی نشدن کامل پروتکل‌های بهداشتی و همچنین نبود نظارت دقیق بر روند آنها از جمله موانع بازگشایی کامل و حضوی مدارس است که همه آنها باید برطرف شوند، گفت: مسئولان باید دستاوردهای خود را در این زمینه بیان کنند و نیز دغدغه های خود را در این زمینه به اطلاع مردم برسانند؛ مطالب والدین، معلمان و دانش آموزان را بشنوند تا به یک تعامل مناسب برسند و سپس بازگشایی حضوری انجام شود چراکه بازگشایی و تعطیلی مدارس ضررها و منافعی به دنبال دارد و به همین دلیل یک تصمیم ساده نیست و به عبارتی موضوع بسیار پیچیده ای است و مواردی مانند مسائل آموزشی، بهداشتی، فرهنگی و اجتماعی و ... در آن نقش دارند.
مهم ترین راهبرد کارشناسان برای آموزش حضوری مدارس، تدریجی بودن، شروع آرام وکم دغدغه، راهبری هوشمندانه و کنترل شده بازگشایی، اقتضایی بودن آن است. اهداف آن نیز، مدیریت و راهبری بازگشت به آموزش های حضوری مدارس به صورت آرام و تدریجی و بهبود کیفیت خدمات آموزشی و تربیتی و کاربرد ترکیبی از روش‌های حضوری و غیر حضوری در فرایند یاددهی و یادگیری است. تقدم ذاتی تامین سلامت دانش‌آموزان، معلمان و خانواده‌ها بر فعالیت‌های آموزشی، توجه همزمان به حق برخورداری از سلامت و ایمنی دانش آموز و حق برخورداری از تعلیم و تربیت با کیفیت، عدالت در تامین فرصت های آموزش و یادگیری در نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی، کفایت اقناع جامعه نسبت به ضرورت آموزش‌های حضوری و تقدم تعلیم و تربیت حضوری بر روش‌های غیرحضوری، کفایت آگاهی دانش آموزان، معلمان، کارکنان و خانواده‌ها از نحوه رعایت بهداشت فردی، تدریجی بودن روند گسترش آموزش‌های حضوری، اقتضایی برنامه‌ها و ایجاد شرایط مطلوب درکارکردهای مدارس، تفویض اختیار به مدارس و مناطق آموزشی در تصمیمات اجرایی و حفظ و بهبود تجارب و دستاوردهای گذشته و بهره‌گیری از روش‌های مجازی در آموزش، از جمله اصول حاکم بر این راهبرد آموزشی است.
این راهبرد هم در سه گام قابل اجرا است که در گام نخست همه مناطق و مدارس روستایی و عشایری با امکان رعایت فاصله‌گذاری را شامل شده و در گام دوم مدارس باجمعیت متوسط، گروه‌بندی دانش‌آموزان و تقسیم کلاس تا حد نصاب تعیین شده در دستورالعمل‌ها و کاهش روزهای حضور در مدرسه با اولویت پایه‌های اول و دوم ابتدایی و هنرجویان شاخه فنی حرفه‌ای وکاردانش در دروس مهارتی، دروس عملی و آزمایشگاهی و... است. گام سوم این راهبرد نیز در مدارس با تراکم بالا اجرا می‌شود که غلبه آموزش در این دسته از مدارس با روش‌های غیرحضوری است. ارائه خدمات آموزشی حضوری و پیش‌بینی روش‌هایی برای ارتباط مدرسه جهت رفع اشکال ارزشیابی حضوری با رعایت مفاد دستورالعمل‌های بهداشتی نیز از جمله موارد دیگر در این حوزه است.
راهبرد دیگر استفاده از روش‌های حضوری و مجازی در فرایند یاددهی و یادگیری بسیار موثر است. این روش بدین دلیل اتخاذ شده که تراکم بالای دانش‌آموز و ضرورت فاصله‌گذاری موجب تقسیم دانش‌آموزان به دو یا سه گروه (کلاس/مدرسه ) است. این وضعیت شامل مدارسی است که بیش از ۱۵۰ دانش‌آموز دارند و نیاز به گروه‌بندی در آن جدی است این سه راهبرد مد نظر وزارت آموزش و پرورش است که توسط کارشناسان آن تهیه شده که قبل و بعد از بازگشایی مدارس، مورد ارزیابی و نظارت مسوولان آموزشی است. ثبت الگوی ارائه خدمات در سامانه، نظارت مستمر بر اساس شاخصهای الگو، تقویت سامانه نظارت، ارائه چارچوب برنامه درسی فشرده، تعیین الگو و بارگذاری شاخصهای ارزیابی، گزارش‌گیری و نظارت سیستمی از ابعاد این برنامه‌های راهبردی است.
مضاف بر این که وزارت آموزش بازگشایی مدارس را منوط بر آماده سازی فضا و تجهیزات واحدهای آموزشی و پرورشی؛ پرداخت سرانه بهداشتی و اتمام واکسیناسیون فرهنگیان کرده و انتظار است تا با تخصیص اعتبار برای تأمین تبلت دانش‌آموزی بخش عمده مشکلات در این حوزه را مرتفع نماید.
