مهدیه ضیائیان روز سه‌شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: راه‌آهن به عنوان یک ساز و کار بسیار کارآمد در زمینه حمل و نقل درون شهری و برون شهری در کشورهای توسعه یافته و بسیاری از کشورهای در حال توسعه شناخته شده است و از آن استفاده می‌شود.
وی گفت: جای تعجب دارد که بیرجند به عنوان مرکز استان هنوز ارتباط ریلی با راه‌آهن سراسری ندارد و احداث راه‌آهن از خواسته‌های جدی مردم نیز است.
کارشناس مسایل اقتصادی اظهار داشت: یکی از ارکان توسعه محور شرق، اتصال راه‌آهن چابهار به زاهدان و زابل تا بیرجند و مناطق بالاتر است که محور جدید اتصالی شمال به جنوب و یکی از پروژه‌های سنگین کشور محسوب می‌شود.
وی با اشاره به اهمیت راه‌آهن در توسعه اقتصادی و تجاری خراسان جنوبی گفت: تبیین و تشریح برتری به‌کارگیری راه‌آهن از دیدگاه توسعه پایدار آن قدر مهم است که در تسهیل هرچه بیشتر و گسترش خطوط ریلی که از معیارهای اقتصادی و زیست محیطی مختلفی برخوردار است، باید همواره استفاده کرد.
ضیائیان افزود: در جهان امروز، حمل و نقل ریلی از جمله بخش‌های زیربنایی اقتصاد است که فرآیند توسعه اقتصادی را تحت تاثیر قرار داده و اساس مبادلات بازرگانی و کلید توسعه اقتصادی و اجتماعی است.
وی گفت: برخی متخصصان حمل و نقل بر این باورند که بین کارآیی در بخش حمل و نقل و کارآیی عمومی اقتصاد و رشد اقتصادی، رابطه مستقیم وجود دارد و حمل و نقل را واسطه میان فعالیت‌های کشاورزی، صنعتی، بازرگانی و خدماتی در سطح ملی و بین‌المللی می‌دانند.
مدیر مرکز مطالعات اقتصادی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی بیرجند اظهار داشت: به اعتقاد بسیاری از اقتصاددانان بین‌المللی، مطالعات انجام شده در سطح کلان اقتصادی برخی کشورها نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری در حمل و نقل ریلی موجب افزایش رشد اقتصادی این کشورها شده و با افزودن بر بازدهی اجتماعی در سرمایه‌گذاری‌های خصوصی موجبات سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های حمل و نقل را فراهم آورده است.
وی گفت: صنعت حمل و نقل ریلی در ایران نیز طی دوران مختلف با فراز و فرودهایی همراه بوده و هدف اصلی آن تلاش برای رسیدن به جایگاه مطلوب و فردایی بهتر است که با توجه به موقعیت کشور در منطقه، ایجاد سیستم حمل و نقل ریلی کارآمد در توسعه اقتصادی و اجتماعی، جایگاه و نقش ویژه دارد.
ضیائیان افزود: اگرچه ردیف اعتباری برای راه‌آهن خراسان جنوبی در بودجه سالانه پیش‌بینی شده و هر سال با آن اعتباری اختصاص داده می‌شود اما اتکا به بودجه دولت با توجه به روندی که در سال‌های گذشته شاهد بودیم برای این پروژه کلان کافی نیست.
وی گفت: با توجه به توجیه اقتصادی موضوع، راهکارهایی مانند اتکا به صندوق توسعه ملی و فاینانس‌هایی که از منابع غیردولتی باید جذب شود، ضرورت توسعه اقتصادی زیرساخت ریلی و جاده‌ای است.
کارشناس اقتصادی گفت: اگر بخواهیم محرومیت‌زدایی اجرا شود باید این مسیر ریلی با سرعت بیشتری تکمیل شود.
وی افزود: این کریدور در هزار و ۵۰۰ کیلومتر به عنوان یک اولویت ملی ضرورت دارد که هم خراسان جنوبی، هم جنوب خراسان رضوی و هم سیستان و بلوچستان را پوشش خواهد داد و از طرفی پنج مرز نیز به آن متصل می‌شود.
ضیائیان با تاکید بر اینکه احداث راه‌آهن شرق کشور تحول عظیمی در توسعه حمل و نقل ترانزیتی به افغانستان و کشورهای آسیای میانه ایجاد خواهد کرد گفت: این پروژه، اقتصادی‌ترین محور فرامنطقه‌ای برای ایران است و می‌تواند نقش مهمی در مسائل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و امنیتی منطقه ایجاد کند.
وی بیان کرد: این راه‌آهن علاوه بر تاثیرات مهم داخلی می‌تواند نقش مهمی در توسعه ترانزیت کالا از طریق کشورهای افغانستان و ترکمنستان به سایر کشورهای حاشیه دریای خزر داشته باشد.
تصویب راه‌آهن شرق کشور حاصل پیگیری‌های فراوان در ادوار مختلف بوده که بر پایه خواسته‌های مردمی شکل گرفته است و در نهایت این خط ریلی چابهار در جنوب شرق را به سرخس در شمال شرق ایران متصل می‌کند و نقش مهمی در حمل و نقل مسافر و مبادلات تجاری در شرق ایران همچنین کشورهای همسایه دارد.
استان‌های سیستان و بلوچستان و خراسان رضوی در سال‌های گذشته با پیشرفت‌های متفاوت، سهمی از شروع پروژه راه‌آهن شرق داشتند اما خراسان جنوبی در گذر این سال‌ها سهمی نگرفت تا اینکه اتصال بیرجند به ریل سراسری بعد از ۲ دهه انتظار سال ۱۳۹۸ محقق شد و کلنگ قطعه ۱۶ خط آهن بیرجند به سمت یونسی به طول ۳۲ کیلومتر در محدوده جغرافیایی خراسان جنوبی به زمین خورد.
خراسان جنوبی استانی پهناور و کویری است که طول راه‌های آن ۱۷ هزار و ۸۲ کیلومتر بوده و ششمین استان از نظر طول راه‌ها در سطح کشور است. این پهناوری و فاصله طولانی بین شهرها عملیات ساخت راه را پرهزینه و گاهی زمان‌بر می‌کند.
از همین رو خراسان جنوبی همواره یکی از استان‌های کمتر برخوردار در حوزه زیرساخت‌های حمل و نقل به‌ویژه بزرگراه محسوب شده و با وجود قرار داشتن در ۲ کریدور اصلی کشور و مرز مشترک با افغانستان، بسیاری از جاده‌های استان هنوز دوطرفه است.
سفر رییس جمهوری به خراسان جنوبی فرصتی است برای تکمیل طرح های مهم و زیربنایی استان تا هرچه زودتر مردم از آنها منتفع شوند و به گفته مسوولان اگر منابع مالی پروژه راه‌آهن به‌موقع تامین شود سه تا چهار سال آینده شاهد بهره‌برداری راه‌آهن بیرجند به یونسی خواهیم بود.
۳۵ روز پس از سومین سفر استانی آیت الله رییسی، مدیرکل راه و شهرسازی خراسان جنوبی از برگزاری پیش جلسه هماهنگی قرارداد کنسرسیوم بانکی بعد از سفر رییس جمهوری به استان خبر داد.
وحید داعی گفت: در آینده نزدیک جلسه‌ای با حضور وزیر راه و شهرسازی برای اتمام و انعقاد قرارداد برگزار خواهد شد که گام بلندی برای سرعت دادن به اجرای پروژه راه‌آهن خراسان جنوبی است.
اکنون پروژه احداث راه‌آهن بیرجند - یونسی در قطعه ۱۶ با پیشرفت فیزیکی ۲۰ درصد در مرحله عملیات زیرسازی است و در مجموع ۶ شرکت مسئولیت اجرای پروژه ۲۷۱ کیلومتری را برعهده دارند که بناست بخش عمده اعتبارات از طریق این کنسرسیوم تامین شود.
