به گزارش برنا؛ بهرام عین اللهی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در مراسم روز جهانی غذا، با بیان اینکه وزارت بهداشت متولی اصلی سلامت مردم بوده و هدف اصلی این وزارتخانه ارتقای سلامت جامعه است، ادامه داد: روشن است که وزارت بهداشت باید برنامه های عملیاتی مشخصی را تدوین کرده تا بتواند سلامت جسمی و روانی مردم را تامین کند.
او افزود: امروزه همه کشورها ایران را به عنوان یکی از کشورهای مهم در برنامه های استراتژیک منطقه و آسیای جنوب شرقی می شناسند و کشور عزیز ما توانمندی های زیادی در حوزه امنیت و مواد غذایی به عهده دارد تا از طریق آن سلامت را برای مردم ایجاد کند؛ متولی این کار در کشور ما، سازمان غذا و دارو است که و مهمترین وظیفه ای که برعهده این سازمان است، نظارت بر حفظ ایمنی در زنجیره غذایی است، به همین دلیل این سازمان، با عنوان سازمان غذا و دارو نامگذاری شده است.
دسترسی به غذای سالم، از حقوق مردم است
عین اللهی تصریح کرد: در این راستا سازمان غذا و دارو موظف است بر اساس مصوبات شورای عالی سلامت، از تولید کنندگان، توزیع کنندگان، وارد کنندگان و مصرف کنندگان حمایت کرده و بر آنها نظارت داشته باشد؛ یعنی در یک زنجیره مواد غذایی از تولید تا مصرف، سازمان غذا و دارو وظیفه نظارت و مشاوره عالی دارد تا سلامت مردم را از این حیث تامین کند. طبیعی است که دسترسی به غذای سالم از حقوق مردم به شمار رفته و وظیفه وزارت بهداشت نیز معرفی غذای سالم به مردم است تا زندگی سالمی داشته باشند و امنیت غذایی تامین شود.
او در ادامه تاکید کرد: برای ایجاد ایمنی موادغذایی باید حداقل آلودگی های بیولوژیکی، فیزیکی و شیمیایی موادغذایی را در نظر بگیریم و باعث شویم حداقل آسیب از موادغذایی به مردم برسد.
عین اللهی ادامه داد: یکی از مشکلاتی که بعداز کاهش بیماری های عفونی و افزایش بیماری های غیرواگیر با آن مواجه شدیم، موضوع چاقی است که متاسفانه به دلیل عادات غلط غذایی مردم و وجود شرکت هایی که به دلیل منافع خود از این عادات غلط غذایی حمایت می کنند و سبب بسیاری از بیماری های غیرواگیر می شوند، ایجاد شده است، که هم سبب ایجاد هزینه گزاف در سیستم بهداشتی و درمانی کشور شده و هم سبب ناتوانی مردم نیز می شود، در این مورد سازمان غذا و دارو موظف است که ورود کند.
بیماری کرونا در کمین افراد چاق
وزیر بهداشت تاکید کرد: در شرایط پاندمی کرونا دیدیم که افراد چاق، شدت و شیوع بیشتر بیماری کرونا را تجربه کردند و مرگ و میر نیز در آنها بیشتر دیده شد، اینها نشان دهنده آسیب های چاقی است.
او گفت: مصرف قند، نمک و چربی بالا از مواردی است که باعث ایجاد مشکل می شود و سازمان غذا و دارو باید با تولید کنندگان موادغذایی تعامل داشته باشد تا از میزان حداقلی اقلام یاد شده در تولیدات خود استفاده کنند. ما برای اینکه در این راستا و پیشبرد اهداف مهم مان در این زمینه فعالیت کنیم، در این سازمان مسئولین و متخصصین زبده ای داریم که در زمینه سالم سازی موادغذایی کار می کنند.
تولید داخلی کنترل شده تر است
او در ادامه با اشاره به تحریم های اعمال شده علیه ایران، گفت: اکنون در شرایط تحریم های ظالمانه علیه کشورمان قرار داریم که در تمام زمینه ها برای ما مشکلاتی ایجاد کرده، اما تنها حسنی که برایمان داشته، این بوده که بر موادغذایی ساخت داخل متمرکز شدیم و مواد غذایی داخلی را بهتر می توانیم کنترل کنیم، چراکه بر واردات موادغذایی تا این اندازه کنترل نداریم و تولید داخلی کنترل شده تر است.
عین اللهی ادامه داد: سازمان غذا و دارو نظارت بر غذا را از دو طریق می تواند انجام دهد، یکی اینکه این وظیفه را بخواهد صرفا به صورت دولتی انجام دهد که در این راستا امکانات بسیار وسیعی لازم است؛ ولی یکی از سیاست های خوب سازمان غذا و دارو، واگذاری برخی از وظایف به بخش خصوصی است که این سیاست بازهم باید ادامه پیدا کند، زیرا بخش خصوصی مطمئن در این راستا به خوبی می تواند کمک کند.
وزیر بهداشت اضافه کرد: از سوی دیگر، استفاده از خدمات الکترونیک و سامانه های سلامت نیز می تواند امکان نظارت بهتر را برای ما ایجاد کند تا از قاچاق محصولات و تخلفات جلوگیری کنیم. بنابراین، کنترل مستمر محصولات غذایی در سطح تولید و عرضه، توسعه نظام مدیریت ایمنی موادغذایی در واحدهای تولیدی، نظارت گسترده بر واردات مواد غذایی، ساماندهی و ایمنی و ارتقای محصولات استراتژیک از جمله برنج، گندم و روغن‌های خوراکی، لبنیات و فراورده های گوشتی از وظایف سازمان غذا و دارو است.
تشریح اهم اقداماتی در حوزه اصلاح الگوی مصرف و نظارت بر فرآورده های خوراکی
عین اللهی تصریح کرد: اهم اقداماتی که درخصوص اصلاح الگوی مصرف و نظارت بر فرآورده های خوراکی در سازمان غذا و دارو انجام شده است، شامل کاهش شکر، نمک، اسیدهای چرب ترانس بوده است که این موضوع می تواند در جلوگیری از بروز بسیاری از بیماری ها موثر باشد. اقدام خوب دیگر، برچسب گذاری موادغذایی و ارتقای آن است که امروزه می بینیم بسیاری از محصولاتی که تولید می شود حتما باید برچسب و شناسه داشته باشند و میزان قند، شکر، اسیدهای چرب و غیره، حتما در این برچسب ها ذکر شده باشد. یکی دیگر از کارهای مهم، نصب نشانگرهای رنگی است که در این نشانگرها وضعیت مشخص می شود. مدیریت ارتقای کیفی روغن ها و چربی های خوراکی یکی دیگر از اقدامات سازمان غذا و دارو است که در این راستا، این اسیدهای چرب ترانسِ روغن مصرفی خانوار، از 5 درصد به 2 درصد کاهش یافته است.
وزیر بهداشت تاکید کرد: در برچسب های مواد غذایی که درج آنها الزامی است، باید چراغ راهنما یا نشانگر تغذیه با لحاظ کردن میزان قند، نمک، چربی کل، اسیدهای چرب ترانس و غیره، درج شود که رنگ قرمز نشان دهنده مصرف زیاد این مواد در فرآورده غذایی است و رنگ زرد، متوسط و رنگ سبز نشان می دهد میزان اندکی از موارد یاد شده در محصول وجود دارد.
تشدید برنامه غنی سازی موادغذایی
او گفت: از مباحث مهم دیگر در موضوع تغذیه، غنی سازی موادغذایی است که خوشبختانه در کشور ما در چند سال اخیر شدت گرفته است. مثلا اینکه در مواد لبنی میزان ویتامین "دی" را افزایش دهیم، نکته بسیار مهمی است، زیرا امروزه در جلوگیری از ابتلا به کرونا میزان ویتامین "دی" موثر است. همچنین غنی سازی آرد با آهن و اسید فولیک نیز انجام شده است.
عین اللهی در ادامه عنوان کرد: پایش و کنترل وضعیت تراریختگی فرآورده ها نیز به دانشگاه های علوم پزشکی واگذار شده است که با آنالیز آزمایشگاهی محصول صورت می گیرد و امری بسیار مهم است. از مسائلی که این روزها به دلیل مصرف زیاد کودهای شیمیایی و آفت کش ها در میوه ها و موادغذایی دیده می شود، اندازه گیری بقایای آلاینده های ناشی از این اقلام است. اقدام دیگر، مشارکت در اجرای برنامه های دوسالانه gprm سازمان بهداشت جهانی است که در زمینه های مختلف مانند آنالیز خطر، پایش اسید چرب ترانس و پیشگیری از بروز بیماری های ناشی از غذا یا کاهش عوامل خطر و یا اجرای برنامه آزمایشی غنی سازی آرد گندم با آهن یا ویتامین دی است.
او تاکید کرد: یکی از نکات مهم و موردِ تاکید ما، ارائه خدمات الکترونیکی است که یکی از اهداف مهم، بلندمدت و میان مدت وزارت بهداشت است تا بسیاری از فعالیت های دستی در سیستم الکترونیک جای گیرد و رصد ما بر موادغذایی هوشمند شود. ارتباط خوبی بین معاونت های غذا و دارو در همه گیری کرونا برای پاسخ دهی سریع وجود داشت که این موضوع از نکات بسیار مهمی بود که در موضوع کرونا به ما کمک کرد و امیدواریم به زودی با واکسیناسیون سریع که در کشور انجام شده است، کرونا به زودی مدیریت شده و از بین برود.
وزیر بهداشت با اشاره به چالش های موجود در زمینه غذا، گفت: حکمرانی در حوزه محصولات سلامت محور برای ما مسئله مهمی است که بر آن تاکید ویژه داریم و لازم است سایر سازمان هایی که در این زمینه مسئولیت دارند، به تولیت وزارت بهداشت در موضوع غذا توجه کنند و با جلسات شورای عالی سلامت با همه سازمان هایی که به موادغذایی مرتبط هستند این تولیت را گسترش خواهیم داد و طبیعی است که سازمان غذا و دارو تنها مرجعی است که می تواند سلامت غذا را تایید کند و بدون نظر این سازمان نباید اقدامی درخصوص تولید و واردات غذا صورت گیرد.
او اظهار کرد: با جلساتی که با ریاست صدا وسیما داشتیم، در پی آن هستیم که صدا و سیما در جهت عدم تبلیغ محصولات غذایی مضر برای جامعه گام بردارد و موادغذایی مضر را تبلیغ نکند و این کار اکنون درحال انجام است، لازم است اقدامات گسترده ای در این زمینه انجام شود که این کار متوقف شود که با صدا وسیما مستقیما مذاکره می کنیم و از طریق شورای عالی سلامت نیز پیگیر هستیم. در وزارت بهداشت نیز نیازمند همکاری بین بخشی بیشتری هستیم.
او با بیان اینکه دولت توجه خاصی به آموزش ارتقای سلامت دارد، اظهار کرد: درجلسات هیات دولت باید بیشتر بر موضوع آموزش ارتقای سلامت تاکید شود. همچنین باید در برنامه های آموزشی دانشجویان خود در مقاطع مختلف، بر موضوع غذا بیشتر تاکید کنیم. این یکی از نقاط ضعف ماست و لازم است که در کریکولوم ها و برنامه های رشته های مهمی مانند داروسازی و پزشکی و بهداشت، بیشتر بر ضرر موادغذایی تاکید شود. متاسفانه پزشکی ما، پزشکی تجویز دارو است که این یک اشتباه بزرگ تاریخی است که در کشورهای دیگر دنیا نیز رخ می دهد. مهم ترین مساله که در طب سنتی هم به آن تاکید شده، موضوع تغذیه است. یعنی یک دانشجوی پزشکی یا داروسازی باید یاد بگیرد که چگونه از بروز بیماری جلوگیری کند و باید با آموزش درست، به تغذیه سالم و پیشگیری از بروز بیماری ها پرداخت.
تاکید بر اهمیت سبک زندگی سالم
او با تاکید بر اهمیت سبک زندگی سالم، تصریح کرد: امروزه باید شیوه یک زندگی سالم را بین مردم ترویج دهیم و همانطور که در بیانات مقام معظم رهبری و اسناد بالادستی وجود دارد، مسئله زندگی سالم که شامل تغذیه سالم و ورزش مستمر است، می تواند از بروز بسیاری از بیماری ها جلوگیری کند.
وزیر بهداشت با بیان اینکه ایمنی موادغذایی نکته مهمی است که وظیفه تامین آن برعهده وزارت بهداشت است، ادامه داد: توجه به ایمنی موادغذایی، از هزینه های زیادی که بر دوش دولت تحمیل می شود، جلوگیری می کند.
او افزود: برنامه های ما بیشتر درخصوص ارتقا و اطمینان بیشتر از ارزش تغذیه ای مواد غذایی است که با نشانگر تغذیه ای و نشانگر اصالت کالا به آن پرداختیم. توصیه مهم و همیشگی وزارت بهداشت کاهش مصرف نمک، چربی، قند ساده و غیره بوده است. بنابراین، وقتی اصلاح الگوی مصرف را انجام دادیم، بیماری های مختلفی که مربوط به تغذیه غلط و سبک زندگی نادرست است نیز اصلاح شده و هزینه های دولت هم کاهش می یابد.
تاکید بر اهمیت سبک تغذیه در دوران کودکی
عین اللهی درخصوص غذای مصرفی کودکان، گفت: نکته مهم دیگر نیز مصرف موادغذایی در کودکان است. متاسفانه در پاندمی کرونا به دلیل تعطیلی مدارس و کاهش فعالیت کودکان، تغذیه کودکان و تحرک بدنی آنها کاهش یافته است و این موضوع باعث چاقی آنها شده است. برای موادغذایی کودکان هم باید برنامه مشخصی داشته باشیم، چون عادات تغذیه ای از کودکی آغاز می شود و هرچه تغذیه کودکی بهتر باشد، در بزرگسالی هم عادات به درستی دنبال می شود.
وزیر بهداشت در پایان تاکید کرد: با بازگشایی مدارس که به زودی انجام می گیرد، تحرک کودکان آغاز می شود و برای این کار باید بیش از پیش تلاش کنیم. با عنایت به اینکه روز جهانی غذا، یک روز نمادین است و در این روز لازم است تمامی نهادها در راستای دسترسی آحاد مردم به غذای سالم و کافی، همگرایی و هم افزایی داشته باشند. لازم است فعالیت های ما در دولت جدید بیش از قبل باشد تا به یک زندگی سالم دسترسی داشته باشیم
