نابینایان بخشی از افراد جامعه هستند که از تمام حقوق شهروندی برخوردارند. اما متاسفانه در کشور ما به این موضوع مهم توجه خاصی نشده و حتی از نظر بسترسازی برای این گروه نیز اتفاق ویژه ای در کشور رقم نخورده است. متاسفانه فضای شهری برای این افراد مناسب سازی نشده و همین موضوع مشکلات فراوانی را برای روشندلان کشور به وجود آورده است. در همین خصوص گفتگویی را با رضا عابدینی عضو هیئت مدیره انجمن نابینایان استان زنجان ترتیب داده ایم که در ادامه مطالعه خواهید کرد.
رضا عابدینی در ابتدای این گفتگو با تاکید بر اینکه مردم باید طریقه برخورد و صحبت کردن با فرد معلول را بشناسند، اظهار داشت: این امر بدون کمک رسانه ها ممکن نخواهد بود. رسانه ها باید توانایی های معلولان و نابیناها را به مردم بشناسند و آنها را به مردم منتقل کنند.
وی در ادامه به تشریح چالش هایی که یک فرد معلول یا روشندل در زندگی روزمره خود با آنها دست به گریبان است اشاره کرد و گفت: عبور از چراغ های قرمز و استفاده از ناوگان حمل و نقل عمومی یکی از مهم ترین چالش های معلولان کشور به شمار می رود. متاسفانه در کشور ما چراغ قرمز ها برای نابینایان و ناشنوایان تعریف نشده است. در همین راستا می توان چراغ قرمزهایی را به صورت گویا ایجاد کرد یا اپلیکشین هایی را برای آنها طراحی کرد تا روشن دلان سبز یا قرمز بودن چراغ های راهنمایی و رانندگی را تشخصیص دهند.
عضو هیئت مدیره انجمن نابینایان استان زنجان در ادامه خاطرنشان کرد: در این استان دو چراغ قرمز صوتی برای نابینایان ساخته شد اما متاسفانه این دو چراغ قرمز فقط موسیقی پخش می کرد و امکان تشخصی سبز یا قرمز بودن چراغ وجود نداشت. در همین زمینه می توان دکمه ای را در پیاده رو ها تعبیه کرد تا نابنایان و ناشونایان با لمس و دیدن آنها متوجه رنگ چراغ ها شوند. ناوگان عمومی نیز متاسفانه برای معلولان و نابینایان در دسترس نیست. در این زمینه نیز باید این ناوگان را صوتی کرد تا با ورود به هر ایستگاه فرد نابینا با شنیدن صدای اوپراتور متوجه رسیدن به مقصد شود. البته در برخی از کلان شهر ها این اتفاق رخ داده اما در سطح کشور به صورت همگانی شاهد این موضوع نیستیم.
عابدینی در ادامه گفت: در اکثر استان ها و شهرهای کشور معلولان و روشندلان دارای کارت شهروندی هستند. این کارت امکان استفاده رایگان از حمل و نقل عمومی را با معلولان فراهم می کند اما معلولان استان زنجان هنوز این کارت را دریافت نکرده اند که امیدواریم مسئولان استانی حتما به این موضوع مهم توجه و این مشکل را برطرف کنند. مناسب سازی پیاده رو با موزاییک های برجسته مخصوص نابینایان نیز استاندارد قابل قبولی ندارد؛ چراکه هم سطح دیگر موزاییک هاست و تشخیص برجشتگی برای فرد نابینا بسیار سخت است.
وی همچنین خاطرنشان کرد: متاسفانه اکثر سوپرمارکت ها بخشی از وسایل داخل مغازه را در پیاده رو ها قرار می دهند و فضای پیاده رو ها محدود می کنند. این موضوع متاسفانه هم خط بریل پیاده رو ها را متوقف می کند و هم عبور و مرور را برای نابینایان سخت می کنند. از طرفی نباید فراموش کرد که متاسفانه هیچ پارکی در سراسر کشور برای استفاده نابینایان مناسب سازی نشده است. مسئولان باید به این چالش ها توجه ویژه داشته باشند.
عضو هیئت مدیره انجمن نابینایان استان زنجان در ادامه گفت: ما از تمام بانک ها، ادارات، موسسه ها، فروشگاه ها و .... خواهشمندیم که درب های ورودی ساختمان های خود را به درب های خودکار تغییر دهند تا جامعه معلولان و روشندلان در رفت و آمدهای خود با مشکل مواجه نشوند. آسانسورها نیز حتما باید به صورت گویا باشد تا طبقات را اعلام کند و هم به صورت خط بریل باشد تا روشندلان بتوانند شماره طبقات را از روی این خط تشخیص دهند.
عابدینی در ادامه به اپلیکشین هایی کاربردی که در زندگی روزمرده مردم وارد شده است اشاره کرد و گفت: متاسفانه این برنامه ها برای نابینایان و ناشنوایان مناسب سازی نشده است. به عنوان مثال برنامه شاد که بعد از شیوع ویروس کرونا طراحی و اجرا شد برای استفاده از معلولان مناسب سازی نشده و دانش آموزان، دانش جویان و اساتید نابینا یا ناشنوا قادر به استفاده از این برنامه نیستند. مسئولان وزارت آموزش و پروش باید به این موضوع مهم توجه می کردند.
وی در بخش پایانی صحبت های خود به موضوع اشتغال نابینایان اشاره کرد و گفت: در لایحه حمایت از معلولان قید شده است که ۳ درصد استخدامی های تمامی ادارات باید به نابینایان و معلولان تخصیص داده شود. اما متاسفانه امروزه می توان ادعا داشت که هیچ اداره و نهادی این قانون را رعایت نمی کند.