به گزارش ایرنا حسین مدرس خیابانی روز جمعه در نشست با مدیرکل هواشناسی سیستان و بلوچستان اظهارداشت: رفع مشکل کمبود ایستگاه‌های هواشناسی نه فقط برای این سازمان بلکه برای افزایش توان مدیریتی ستاد مدیریت بحران در زمان وقوع مخاطرات جوی و بهبود پیش بینی های جوی لازم و ضروری است.
وی افزود: در جریان طوفان حاره ای شاهین که به صورت مداوم با هواشناسی ارتباط برقرار می شد، گفته شد؛ در نوار ساحل جنوب، فقط در چابهار ایستگاه هواشناسی وجود دارد و بقیه سواحل بدون هواشناسی است.
استاندار سیستان و بلوچستان توسعه زیرساخت های هواشناسی را در راستای اجرای اقدامات مدیریت بحران برشمرد و ادامه داد: اگه طوفان حاره ای دیگری به سواحل جنوب استان وارد شود، تأسیسات و زیرساخت های دستگاه های زیادی آسیب می بیند.
وی تصریح کرد: اجرای سامانه رادار جنوب استان برای سواحل جنوب مهم و حیاتی است و حتماً در سفر هفته آینده دبیر شورای عالی مناطق آزاد کشور به چابهار مشکلات واگذاری زمین رادار مطرح و برطرف می شود.
مدرس خیابانی افزود: هم‌اینک اراضی منطقه آزاد چابهار از ۱۴ هزار هکتار به بیش از ۸۰ هزار هکتار افزایش یافته، هر چقدر زمین برای احداث رادار هواشناسی نیاز است، تأمین می شود.
نبود سامانه رادار تا شعاع ۵۰۰ کیلومتری از مرکز سیستان و بلوچستان
مدیرکل هواشناسی سیستان و بلوچستان نیز در این دیدار گفت: با وجود بلاخیز بودن شرق کشور، هیچ رادار هواشناسی تا شعاع بیش از ۵۰۰ کیلومتری مرکز استان وجود ندارد. در واقع از بوشهر به سمت شرق و از مشهد به جنوب هیچ سامانه راداری وجود ندارد که این موضوع هواشناسی را در زمان پایش و پیش بینی مخاطرات جوی با محدودیت های زیادی مواجه می کند.
محسن حیدری ادامه داد: در چند سال پیش با پیگیری های جدی سازمان هواشناسی و اداره کل هواشناسی استان و با حمایت مستقیم وزیر راه و شهرسازی، مقرر شد سازمان بنادر نسبت به خریداری و تحویل سامانه رادار به هواشناسی اقدام کند.
وی افزود: مقدمات اجرای پروژه به خوبی پیش رفت و اعتباری معادل ۲۰ میلیارد تومانی هم برای آن پیش بینی شد اما منطقه آزاد چابهار از واگذاری زمین برای اجرای طرح خودداری کرد و اکنون بیش از پنج سال است که با وجود ظرفیت بالای وقوع بلایای «جوی -اقیانوسی» در سواحل جنوب، این پروژه مسکوت مانده است.
مدیرکل هواشناسی سیستان و بلوچستان تصریح کرد: این استان به دلیل تأثیر پذیری از سیستم های مختلف آب و هوایی با اکثر قریب به اتفاق پدیده های مخرب و بلاهای جوی نظیر، سیل، بارش های سنگین، صاعقه، تگرگ، طوفان گردوخاک، طوفان حاره ای، خشکسالی، یخبندان، برف، ریزش بهمن در حاشیه کوه تفتان، مه گرفتگی، سونامی، موج های گرمایی و گرمازدگی مواجه است.
وی گفت: آتش سوزی های مراتع و جنگل زارهای استان که عمدتا در تالاب های هامون رخ می دهد، در اکثر موارد انسان ساخت است و شرایط جوی در وقوع آن نقشی ندارند اما می تواند سبب گسترش آتش سوزی شود.
حیدری ادامه داد: بارندگی نرمال سیستان و بلوچستان ۱۰۰ میلی‌متر در سال است که حدود یک سوم میانگین کشوری است اما سال زراعی که سه هفته پیش به پایان رسید، تنها ۳۵ میلی‌متر بارش در استان بارید که حدود یک سوم میانگین سالانه و حدود یک هفتم میانگین بلندمدت کشوری است.
وی تصریح کرد: کم بارشی ذاتی استان به قدری نیست که مدیریت منابع آب آشامیدنی و کشاورزی را با چالش همراه کند چراکه در همین تابستان امسال حدود چهار میلیارد مترمکعب آب حاصل از بارش دریافت شده است.
سیستان و بلوچستان کم بارش ترین استان کشور
مدیرکل هواشناسی سیستان و بلوچستان خاطرنشان کرد: این استان در سال زراعی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ کم بارش ترین استان کشور بوده و اختلاف میزان بارش آن با دومین استان یعنی همزگان که حدود ۵۱ میلی‌متر بوده، ۴۶ درصد است.
وی افزود: علاوه بر تأمین آب از طریق بارش، سیستان و بلوچستان ظرفیت استحصال آب از رطوبت بالای هوا در نواز ۳۰۰ کیلومتری سواحل را نیز دارد. موضوعی که می تواند تنش آبی در پهنه قابل توجهی از جنوب استان را برطرف کند.
حیدری گفت: برخلاف سواحل در شمال استان ظرفیت استحصال آب از بارش و رطوبت هوا بسیار پایین است برای نمونه میانگین بارش سالانه زابل در شمال استان کمتر از ۵۰ میلی‌متر است و میانگین رطوبت نسبی هوا نیز شرایط مطلوبی ندارد.
وی ادامه داد: در میرجاوه میانگین رطوبت نسبی سالانه هوا حدود ۲۰ درصد بوده که گویای شرایط خشک و کم باران این منطقه است.
مدیرکل هواشناسی سیستان و بلوچستان تصریح کرد: درست است که میرجاوه کمترین رطوبت هوا در استان را دارد اما چون شبکه پایش هواشناسی استان با استاندارد های جهانی فاصله زیادی دارد، ممکن است با ایجاد ایستگاه های جدید یکی دیگر از شهرهای استان کم ترین رطوبت را داشته باشد.
وی ادامه داد: می توان گفت که اقلیم سیستان و بلوچستان به دلیل کمبود زیرساخت های هواشناسی هنوز ناشناخته است که شرط شناخت همه جانبه، توسعه ایستگاه های هواشناسی است.
کمبود ۶۰ ایستگاه هواشناسی در سیستان و بلوچستان
حیدری افزود: با وجود اینکه هم‌اینک۱۲ ایستگاه سینوپتیک هواشناسی در استان فعال است، اما حداقل ۶۰ ایستگاه برای رسیدن به حداقل استانداردهای جهانی کمبود داریم.
وی ادامه داد: پتانسیل تشکیل سیل، طوفان گردوخاک و خشکسالی در نواحی مختلف استان به دلیل وجود بسترهای تشکیل و وقوع آن‌ها بالاست. از یک طرف وسیع ترین چشمه های تولید گردوغبار داخلی و خارجی در شمال و غرب استان فعال است و از طرف دیگر به دلیل وجود ناهمواری های فراوان در جنوب و مرکز استان، سیل های زیادی با وجود بارندگی های کم تشکیل می شود.
مدیرکل هواشناسی سیستان و بلوچستان خشکسالی را مخاطره خاموش و مداوم سال های اخیر استان نام برد و گفت: بر اساس شاخص بارش، تبخیر و تعرق استاندارد شده دوره ۱۰ ساله منتهی به مهرماه امسال ۱۰۰ درصد مساحت استان درگیر با خشکسالی بوده که ۸۶.۶ درصد آن از نوع خشکسالی بسیار شدید است.
