ضمن احترام به تلاشها و وعده های وزارت نیرو برای پایان دادن به خاموشی ها، باید گفت پایان خاموشی ها در کوتاه مدت ممکن نیست.
خبر خوب آنکه بیش از ۸۶۰ واحد تولیدی راکد به مدار تولید بازگشته اند و همگی نیاز به تامین برق دارند.* آنهم در شرایطی که حدود ۱۰۰۰۰ مگاوات کسری برق در کشور وجود دارد.
همه‌ی این صنایع و حدود ۸۰۰۰ واحد تولیدی تعطیل شده در شهرکهای صنعتی کشور برای بازگشت به مدار تولید نیازمند تامین برق هستند.
افزایش نرخ ارز باعث رونق صادرات و تقویت صرفه اقتصادی شده است، اما نه برای صنعت برق و صنعت برق بخاطر این رونق و نداشتن سهم در این جهش صادراتی با بحران مواجه شده است.
خوراک تقریبا مفت برای صنایعی مثل فولاد و پتروشیمی و جهش چند صد درصدی در درآمدهای آنها، بدون یک ریال ارزش افزوده بیشتر، داستان غم انگیز برق و صنایع بزرگ است. صادرکنندگان بزرگ نه مکلفند و نه موظف که در تامین سرمایه در صنعت برق کمک کنند.
آنها هیچ تعهدی را نمی پذیرند و برق پایدار هم میخواهند که عملا ممکن نیست. واحدهای تولیدی که تولید آنها صرفه اقتصادی نداشت ، اکنون با افزایش نرخ ارز و در نتیجه رونق گرفتن صادرات میتوانند به چرخه تولید باز گردند. اما معلوم نیست دولت تا چه زمانی میتواند برق را با نرخ کمتر از بهای تمام شده در اختیار آنها قرار دهد.
توزیع برق با نرخ کمتر از بهای تمام شده، صنعت برق را از رونق انداخته است و سرمایه گذاری در صنعت برق ایران اکنون توجیه اقتصادی ندارد بخصوص در شرایط تحریم.
دولت همچنین به تولید کنندگان برق اجازه فروش به مشتریان خارجی را نمی دهد و با توجه به حاکمیتی و انحصاری بودن انتقال برق، دولت تا کنون برای ترانزیت برق با تولید کنندگان به توافق نرسیده است.
درآمدهای ریالی و هزینه های ارزی سرمایه گذاران را با بحران مواجه کرده است.
دولت همچنین از بیم گسترش نارضایتی ها نمی تواند دست به اصلاح قیمت برق بزند.
پرداخت یارانه از درآمد برق هم مزید بر علت است و مشکل بزرگتر عدم تخصیص اعتبارات طرح و توسعه برق است.
به هر حال وزارت نیرو باید در تامین زیر ساختها، به صنایع دیگر کمک کند.
ساخت ۴ میلیون واحد مسکن وعده داده شده، باعث جهش در تقاضا خواهد شد که در شرایط فعلی برای صنعت برق یک چالش جدی است.
کاهش بارندگی ها و در نتیجه کاهش میزان تولید برق آبی ، چالش دیگر صنعت برق است.
برای آنکه وزارت نیرو بتواند نیاز مصرف را به حد تعادل برساند، نیازمند سرمایه گذاری حداقل سه ساله است.
دولت باید از صنایع بزرگ بخواهد که در تامین برق واحدهای خودشان بصورت خودتامین مشارکت بیشتری داشته باشند.
رمز ارزها در شرایط بحرانی برق، نیازمند ساماندهی و قانونگذاری هستند. سرمایه گذاری گسترده در رمز ارزها با ارزش افزوده صفر جایگزین سرمایه گذاری در صنعت مادر و زیر بنایی برق شده است که باید در مورد آن بدرستی چاره اندیشی کرد.
