همزیستی اقوام و ادیان در مجیدیه

همشهری آنلاین سه شنبه 04 آبان 1400 - 10:34
  محله مجیدیه جنوبی یکی از بخش‌های قدیمی و ارمنی‌نشین تهران است که در ابتدا جزو شهرستان شمیران محسوب می‌شد و اکنون در ناحیه ۳ شهرداری منطقه ۸ تهران قرار گرفته و ۵۱۹ هزار و یک‌مترمربع وسعت دارد.
اديان

همشهری آنلاین_سارا جعفرزاده: این محله از شمال به بزرگراه رسالت، از جنوب به خیابان جانبازان، از غرب به خیابان استاد حسن بنا و از شرق به محله کرمان دسترسی دارد. طبق سرشماری سال ۹۵ در این محله ۶۵۳۱ خانواده و ۱۹۷۷۰ نفر جمعیت زندگی می‌کنند. مجیدیه در گذشته از سمت جنوب غربی به پادگان و روستای حشمتیه و از جنوب‌شرقی به روستای ارباب مهدی و از شمال غرب با روستای شمس‌آباد متصل می‌شد و بعد از ایجاد بزرگراه رسالت، مجیدیه به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم شده است.

این محدوده جاذبه‌های دیدنی زیاد دارد. از جمله کلیسای گریگور مقدس در خیابان ۱۶ متری دوم و مدرسه ارامنه آرارات. از مکان‌های مذهبی مسلمانان هم می‌توان به مسجد محمدیه در ۱۶ متری اول اشاره کرد. ساکنان مجیدیه به زبان‌های فارسی، آشوری، ارمنی، آذری و زرتشتی تکلم می‌کنند.  

  • خریداری زمین توسط ارامنه
همزیستی اقوام و ادیان در مجیدیه
هویک میناسیان/شورایار و مورخ محله مجیدیه

زمین محله مجیدیه در ابتدا متعلق به عبدالمجید میرزا عین‌الدوله نوه فتحعلی شاه قاجار بوده و محدوده کنونی مجیدیه جنوبی در گذشته به‌صورت بیابان بوده و زمین‌های آن به دلیل ماسه‌ای بودن قابل کشت نبوده است. «هویک میناسیان» شورایار و مورخ محله مجیدیه در این‌باره می‌گوید: «قبل از ورود ارامنه، مالکان محله اشخاصی به نام‌های «حاج خوئی» و «حاج اطمیشی» بودند و آبادانی محله مجیدیه از سال ۱۳۲۷ شروع شده است.

البته قبل از آن در غرب خیابان استاد حسن بنا یک قهوه‌خانه به نام سلیمی و دو گاوداری به نام آذر پیرا و کدخدا قلیچ ایرانیان و چند خانه مسکونی که ساکنان آن فارس وآذری زبان بودند، وجود داشت. در سال ۱۳۳۰ معتمدان ارمنی محله ۲۴ هزارمترمربع از «حاج خوئی» خریداری کردند و سپس توسط مهندس «میکائیل غریبیان» این زمین‌ها به قواره‌های ۸۰ و ۱۳۲ متری تفکیک شد و با اقساط ۱۲ و ۱۸ ماهه در اختیار ارامنه قرار گرفت و در نهایت در سال ۱۳۳۱ ارامنه شروع به ساختن خانه‌های خود کردند و یک سال بعد ۸۰ خانواده ارمنی در محله ساکن شدند.»

  • سیزده‌به‌در در باغ شازده

همزیستی اقوام و ادیان در مجیدیه

بنا به گفته بیشتر اهالی، تعداد ملک‌های مسکونی در محله مجیدیه در آن زمان کم بود. به‌ویژه اینکه به جای ملک‌هایی که اکنون در حاشیه خیابان ۱۶ متری اول قرار دارند، تعدادی زمین خالی و خرابه وجود داشت. «کمال مهدوی» یکی از کاسبان قدیمی محله مجیدیه جنوبی که در این محله متولد شده، در خصوص گذشته محله می‌گوید: «در گذشته فقط برخی از خیابان‌های اصلی محله مجیدیه آسفالت شده بود و جای ملک‌های فعلی که در حاشیه خیابان ۱۶ متری وجود دارد، خرابه بود و هنوز بنایی ساخته نشده بود.

قسمت جنوب محله هم که به خیابان گلبرگ متصل می‌شد مملو از خاک و نخاله‌های ساختمانی بود. حالا حدود ۲۵ سال است که از ایجاد خیابان گلبرگ می‌گذرد و محله به شکل فعلی درآمده است.» او به تفریحات اهالی محله در گذشته و به‌ویژه در روز سیزده‌به‌در اشاره می‌کند و می‌افزاید: «باغ بزرگی در محله مجیدیه وجود داشت که به آن باغ شازده می‌گفتند. در واقع مربوط به نوادگان قاجار بود. این باغ بسیار سرسبز و با صفا بود و اهالی روز سیزده‌به‌در را برای فراغت به این باغ می‌رفتند که البته بعدها این باغ تخریب شد.»

  •  ایجاد شرکت آب کاخ

در سال‌های گذشته اهالی محله مجیدیه به وسلیه آب جاری در جوی‌ها، آب شرب خود را تأمین می‌کردند. «هرایر والادیان» یکی دیگر از کاسبان قدیمی محله مجیدیه در خصوص سال‌های کودکی خود در محله مجیدیه می‌گوید: «کلاس هفتم بودم که به محله مجیدیه آمدیم. من در مدرسه‌ای در حشمتیه درس می‌خواندم که در هر کلاس حدود ۸ دانش‌آموز ارمنی تحصیل می‌کرد.

زمانی که پدرم خواست در این محله خانه و مغازه بنا کند در ملک خود مجبور به عقب‌نشینی شد تا خیابان ۱۶ متری اول فعلی از ۱۲‌متر به ۱۶‌متر تبدیل شود. پدرم این کار را انجام داد. در آن زمان آب لوله‌کشی نداشتیم و آب در جوی‌ها جاری بود و به سمت آب‌انبار روانه می‌شد. به این طریق آب شرب را تأمین می‌کردیم. بعد از مدتی شخصی به نام مهندس «وکیل‌زاده» چاه عمیقی در محله ایجاد و شرکت آب کاخ را ایجاد کرد تا دسترسی اهالی به آب شرب راحت‌تر شود.»

  • بازی در زمین‌های خاکی

همزیستی اقوام و ادیان در مجیدیه

«مارتیک شهبازیان» یکی دیگر از اهالی و کاسبان محله که ۵۸ سال سن دارد، در خصوص زمانی که محله هنوز توسعه پیدا نکرده بود می‌گوید: «در گذشته کلیسای گریگور مقدس روی یک زمین خاکی بنا شده بود و روبه‌روی آن گذر بن‌بستی به نام بن‌بست آذر وجود داشت. در آن جا زمین خاکی وجود داشت که کل دوران کودکی خود را در آن زمین با دوستانم گردو، الک دولک و فوتبال بازی می‌کردم. آن زمین ناهموار بود و ما مجبور بودیم به سختی زمین را صاف کنیم و به بازی ادامه دهیم.

تابستان که می‌شد مادرم با همسایگان دیگر بساط پختن رب را در این زمین خاکی به راه می‌انداختند و ما هم در کنار آنها کلی سرگرم می‌شدیم. در آن زمان آب لوله‌کشی نداشتیم حتی تلویزیون و تلفن هم نداشتیم و فقط خاطرم هست برق داشتیم. حتی اگر برق زیادی مصرف می‌کردیم اداره برق مبلغ آن را به‌صورت نزولی حساب می‌کرد چون برق زیاد و در دسترس همه نبود. پمپ‌های فشاری آب هم در ابتدای بعضی از کوچه‌ها قرار گرفته بود که با یک دکمه آب از آن پمپ خارج می‌شد. البته هنوز هم یکی از آن پمپ‌ها در خیابان ۱۶ متری دوم وجود دارد و شهرداری دور تا دور آن را با یک شیشه محصور کرده تا در معرض دید همگان باشد.»

  • گشت وگذار در مجیدیه در عصر پاییزی 

حال و هوای امروزه محله مجیدیه شاید مانند سال‌های ابتدایی ایجاد محله نباشد اما در نوع خودش جلوه‌های بصری و تفریحی ویژه‌ای دارد. وجود بوتیک‌های لباس، قهوه‌فروشی‌ها، مغازه‌های فروش وسایل تزیینی و عطرفروشی‌ها زیبایی خاصی به خیابان ۱۶ متری اول و دوم بخشیده است به‌طوری‌که از نقاط مختلف تهران برای خرید وسایل تزیینی به مجیدیه می‌آیند البته حال و هوای این محله در ایام کریسمس هم دیدنی است.

یکی از ویژگی‌های جالب توجه مجیدیه، وجود اشخاص با ادیان مختلف الهی است و هرچند حدود ۵۱‌درصد از ساکنان محله را ارامنه تشکیل می‌دهد اما همچنان ارتباط خوبی با شهروندان مسلمان و سایرین دارند و در کمال صلح و آرامش در کنار یکدیگر زندگی می‌کنند. در برخی از قسمت‌های محله صنف غالب، به‌واسطه وجود ارامنه قهوه‌فروشی است. در برخی از این مغازه‌ها قهوه هم سرو می‌شود و شهروندان می‌توانند عصرهای زیبای پاییزی را با سرو یک قهوه در این محله پیاده‌روی کنند. تنها مشکلی که اهالی محله از آن گله‌مند هستند مربوط به ترافیک و شلوغی خیابان در ساعات ابتدایی شب و هنگام عصر است.  
 

منبع خبر "همشهری آنلاین" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.