به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، آقای احمد امیرآبادی فراهانی در برنامه گفتگوی ویژه خبری دوشنبه شب شبکه دو سیما درباره شفافیت در رفتار نمایندگان افزود: باید با ریشه‌های فساد مبارزه کنیم و برای اینکه از فساد پیشگیری کنیم لازمه آن مبارزه با ریشه هاست.
وی ادامه داد: یکی از موضوعاتی که در ریشه فساد مورد بحث است؛ تعارض منافع است؛ تعارض منافع به این معناست که فرد بین منافع فردی، سازمانی و مردم گیر می‌افتد که اگر طرف منافع خود را بگیرد قطعاً تعارض منافع قابل قبول نیست و فساد شکل می‌گیرد.
آقای امیرآبادی گفت: الآن در جامعه و دستگاه‌های حاکمیتی و بخش خصوصی مانند نظام مهندسی، نظام پزشکی، وکلا و بخش‌های مختلف شاهد تعارض منافع هستیم؛ این که مهندسین برای خودشان حق الزحمه تعیین کنند یک نوع تعارض منافع است یا یک اتحادیه‌ای اعلام کند که در یک منطقه‌ای به هیچ عنوان صنف مجوز کسب نمی‌دهم که این هم یک نوع تعارض منافع است و از این موارد زیاد داریم، ولی بخش دولتی بیشتر دیده می‌شود، بنابراین باید به این موضوع؛ جامع نگاه کنیم.
وی خاطرنشان کرد: در ادوار گذشته بعضی از این اتفاقات در مجلس افتاده و مورد نقد هم قرار گرفته است و بعضاً خود نمایندگان و مجلس با آن برخورد کرده و بعضی مواقع هم برخورد نشده، چون ممکن است فرد در جریانی که در مجلس حاکم بوده قدرت داشته است.
نماینده مردم قم درمجلس شورای اسلامی تصریح کرد: شفافیت در مجلس فقط به شفافیت آراء خلاصه نمی‌شود و شفافیت آراء یکی از موارد شفافیت در مجلس است؛ در دیده بان شفافیت؛ یک تعهدنامه را نمایندگان قبل از ورود به مجلس امضا کردند و چند مورد آن را در دوره دهم و یازدهم مورد بحث قرار دادیم.
آقای امیرآبادی گفت: در دوره دهم؛ پنج موضوع را مطرح کردیم؛ اول این که نمایندگان متعهد شوند زمانی که وارد مجلس شدند آراء را شفاف کنند، دوم؛ اموال خودشان را شفاف کنند، سوم؛ هزینه‌هایی که برای انتخابات کردند را شفاف کنند، چهارم؛ توصیه نامه‌هایی که برای وزرا می‌نویسند هم شفاف کنند.
وی افزود: یکی از مشکلاتی که در مجلس داریم؛ مسأله رأی این گونه هیأت‌ها و کمیسیون‌ها از خود نماینده هاست؛ مثلاً هیأت رئیسه مجلس باید با نماینده‌ها در موضوعاتی که در آیین نامه آمده برخورد کند، اما چون سال بعد به رأی نمایندگان برای این که در هیأت رئیسه بماند نیاز دارد؛ بنابراین تعارض منافع است یا هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان از افرادی که انتخاب می‌شوند با رأی نماینده انتخاب می‌شوند؛ مثلاً رئیس این هیأت؛ نایب رئیس اول مجلس است که نایب رئیس اول مجلس هر سال توسط نماینده‌ها رأی می‌گیرد که نایب رئیس بماند و این تعارض منافع است.
در ادامه این برنامه آقای احمد توکلی؛ عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره گزارش نهاد دیده بان شفافیت و عدالت برای نظارت بر رفتار نمایندگان مجلس گفت: گزارش را تهیه کردیم و خدمت مقام معظم رهبری بردم و البته ایشان در جریان بودند و به رهبری گفتم که از دفتر خودتان شروع کنید که گفتند اشکالی ندارد.
وی ادامه داد: اگر شفافیت باشد؛ نمایندگان نمی‌توانند دستور کارشان را در وزارتخانه‌ها انجام دهند یا وزرا نمی‌توانند نمایندگان را بخرند؛ متأسفانه این شرایط در همه مجالس دنیا وجود دارد؛ البته کشور‌هایی هستند که با دقت بیشتر مراقبت می‌کنند که این وضع پیش نیاید.
آقای توکلی گفت: در گذشته ما تحت عنوان شفافیت فعالیت نمی‌کردیم و مفهوم این در نهج البلاغه وجود دارد که چرا این وضع پیش می‌آید و چه آثاری دارد؛ افرادی که در سطوح بالای سیاسی هستند چکار کنند تا مصون بمانند؟
وی افزود: همه ابعاد تعارض منافع قابل درمان نیست؛ جایی مجبورید که تعارض منافع را تحمل کنید، ولی باید مدیریت شود.
حجت الاسلام موسی قربانی نماینده سابق مجلس شورای اسلامی در ارتباط تصویری با این برنامه گفت: در بخش‌های مختلف چه در قانون گذاری و نظارت که شامل تذکر، تحقیق و تفحص سؤال و استیضاح می‌شود؛ متأسفانه تعارض منافع وجود دارد.
وی افزود: قانون نظارت بر رفتار نمایندگان هم به دلایل متعدد کارایی ندارد، چون از ابتدا باید از نمایندگان رأی گرفته می‌شد و علیرغم این که بعد از توصیه مقام معظم رهبری نمایندگان طرح دارند و با فوریت ۱۷۰ امضا کردند، ولی در زمان رأی دادن فوریت آن؛ ۷۰ رأی آورد و بعد از یک سال ناچار شدند کلیات آن را تصویب کنند.
حجت الاسلام قربانی ادامه داد: بهترین دلیل بر ناکارآمدی هیأت نظارت مجلس؛ این است که در مجلس دهم ۷۰ نفر از نمایندگان مجلس به خاطر گزارش‌هایی که آمده بود رد صلاحیت می‌شوند؛ شورای نگهبان عمل کرد، ولی در مجلس یا دستگاه‌ها نفرستادند یا هیأت به وظایف خود به خوبی عمل نکرد.
وی خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم مملکت درست شود باید مجلس درست شود؛ اگر قرار باشد مجلس درست باشد باید آیین نامه داخلی مجلس درست شود؛ در آیین نامه داخلی مجلس باید استرداد امضاء برداشته شود.
این نماینده سابق مجلس تصریح کرد: در مجلس دهم ۳۰۸۵ سؤال نمایندگان از وزرا تقدیم هیأت رئیسه شده است که ۱۸۰ سؤال به صحن مجلس رسیده است که از این تعداد بیش از ۹۰ درصد آن مجلس اعلام کرده که پاسخ وزیر قانع کننده است و ۳۶ استیضاح در مجلس دهم مطرح شده که شش استیضاح به صحن مجلس رسیده است که از این تعداد؛ چهار وزیر انتخاب شده و دو وزیر استیصاح شده است.
حجت الاسلام قربانی گفت: استرداد امضاء باید از آیین نامه مجلس حذف شود؛ مثلاً در جلسه استیضاح آقای عباسی وزیر تعاون هنوز شروع نشده رئیس اعلام کرد که از حد نصاب افتاد که ممکن است در جلسه تعدادی از نمایندگان قانع شده باشند، ولی وسط مذاکرات مجلس؛ استیضاح در دستور قرار گرفته چه اتفاقی رخ داده که نماینده قانع شده باشد؟ این غیر لابی گری نیست.
سخنگوی شورای نگهبان: لزوم بازنگری در قانون نظارت بر نمایندگان مجلس
سخنگوی شورای نگهبان با بیان اینکه بر اساس قانون نظارت بر رفتار نمایندگان مصوب سال 1391, نظارت بر نمایندگان مجلس شورای اسلامی بر عهده خود نمایندگان است, گفت: این قانون، قوی نیست.
آقای هادی طحان نظیف در ارتباط تلفنی با اشاره به اینکه شورای نگهبان وضعیت داوطلبان را در ایام انتخابات از جهات مختلف بررسی می کند, افزود: این حساسیت در شورای نگهبان در مقطع انتخابات وجود دارد و بر اساس مقررات فعلی، شورای نگهبان ناظر انتخابات است و ناظر نمایندگان مجلس در دوران نمایندگی شان نیست.
آقای نظیف افزود: مواردی درباره اعمال نفوذ، سفارش غیرحق، رفتار خلاف ضوابط و مقررات قانونی, دخالت در عزل و نصب ها, سوء استفاده از رانت از جمله تخلفاتی بود که برخی از نمایندگان مجلس داشتند .
وی گفت: این موارد از مواردی است که مد نظر شورای نگهبان است و در بررسی صلاحیت ها به آن توجه می شود.
سخنگوی شورای نگهبان با اشاره به اینکه وظایف نمایندگان مجلس در قانون اساسی مشخص است، افزود: کار مجلس، قانون گذاری و نظارت است و نمایندگان نباید از حیطه وظایف خود خارج شوند.
آقای طحان نظیف اضافه کرد: نظارت ها بر رفتار نمایندگان در هنگام دوره نمایندگی آن ها، باید کارآمدتر و موثرتر باشد.
آقای احمد توکلی رئیس دیدبان شفافیت و عدالت هم با حضور در این برنامه با تاکید بر اینکه روابط و مکاتبات نمایندگان باید شفاف باشد, گفت: برخی راهکارها، ساختاری است.
وی ادامه داد: نمایندگان وعده های محلی می دهند و به نوعی کارپرداز حوزه انتخابیه خود می شوند و شان آن ها پایین می آید در حالی که کارهای اجرایی باید انجام دهند.
آقای توکلی افزود:مردم باید نسبت به عملکرد نمایندگان خود حساس باشند و تخلفات را گزارش کنند.
آقای احمد امیرآبادی فراهانی نائب رئیس مجلس شورای اسلامی نیز با اشاره به اینکه آقای زنگنه در در دو دوره مسئولیتش در دولت های آقایان خاتمی و روحانی ، 60 نفر از نمایندگان را در وزارت نفت استخدام کرد، گفت: او تنها در دوره قبل, 25 نماینده و از سال 1392 تا سال 1400 هم که دوباره وزیر شد، 35 نماینده را به وزارت نفت برده است.
وی افزود: یکی از نمایندگان در قرارداد نفتی با خارجی ها ، از این قرارداد ایراد گرفت و با من شروع به دعوا کرد و پس از اینکه در دوره بعدی مجلس, رای نیاورد بلافاصله هیئت مدیره یکی از شرکت های نفتی شد؛ بنابراین دعوای او به خاطر آن مسئله بود .
آقای امیرآبادی اضافه کرد: در طول 10 دوره گذشته مجلس، 8 هزار نفر به ایران خودرو توسط نمایندگان مجلس معرفی شدند و فقط یک نماینده به تنهایی ، 300 نفر را معرفی کرد.
نماینده مرم قم در مجلس شورای اسلامی گفت: در مورد دخالت در عزل و نصب ها، زمانی که وزیر مربوط در جلسه رای اعتمادش, به نمایندگان می گوید که فرماندار و استاندار را با نظر شما انتخاب می کنم این موضوع علاوه بر اینکه اشتباه است بلکه توقع نمایندگان را بالا می برد و اگر وزیر مربوط، این کار را انجام ندهد ممکن است بین دو قوه اختلاف ایجاد شود .
وی با اشاره به اینکه قانون نظارت بر رفتار نمایندگان در کمیسیون مربوط اصلاح شده و به زودی در صحن مجلس مطرح می شود، افزود: این قانون سخت گیرانه می شود.
آقای امیرآبادی اضافه کرد: قانون ”از کجا آورده ای“ را تصویب کردیم و امیدواریم قوه قضائیه زودتر آن را اجراء کند و مسئولانی که پس از انقلاب مسئولیت گرفتند بگویند اموال خود را از کجا آورده اند.
وی افزود: در این قانون، مردم به عنوان گزارشگران به وزارت اطلاعات، و اطلاعات سپاه و دادستانی ها هستند و اعلام می کنند و شعبه مربوط باید سریع رسیدگی کند.
آقای امیرآبادی با اشاره به اینکه قانون مربوط به این موضوع, ابلاغ شده است, تاکید کرد: درخواست اجرای آن را داریم.
نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی گفت: نمایندگان دوره یازدهم, همه اموال خود را به قوه قضائیه اعلام کردند و پایان دوره هم باید اموال خود را اعلام کنند تا به ناحق اضافه نشود.
آقای امیرآبادی افزود: در مورد شفافیت آراء هم آئین نامه داخلی, گزارش خود را تهیه کرده و در نوبت رسیدگی در صحن مجلس است .
حجت الاسلام موسی قربانی نماینده سابق مجلس شورای اسلامی هم با اشاره به اینکه آئین نامه داخلی مجلس باید اصلاح شود، گفت: استرداد امضاء باید حتما حذف شود, رای گیری ها باید شفاف شود و رای ممتنع هم باید حذف شود.
او ادامه داد: در نحوه رای گیری در مجلس باید بازنگری شود و شفافیت آراء از مسائل بسیار مهم است .
آقای قربانی افزود: رئیس و نائب رئیس یک ساله نمی تواند بر نمایندگان نظارت کند و این موضوع باید اصلاح شود.
وی اضافه کرد: اگر نماینده ای از ابتدای نمایند شدن تا آخر دوره 4 ساله نمایندگی اش, هیچ اقدامی نکند و در مخالفت ها و موافقت ها مشارکت نداشته باشد هیچ اتفاقی نمی افتد و این درست نیست .
نماینده سابق مجلس شورای اسلامی گفت: بر عملکرد نمایندگان باید نظارت شود و جلوی سوءاستفاده ها از تریبون مجلس گرفته شود.
وی تاکید کرد: همه این ها می تواند در اصلاح آئین نامه داخلی مجلس، گنجانده شود.
