به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، «حسین امیرعبداللهیان» عصر امروز در نشست خبری دومین نشست وزیران امور خارجه کشورهای همسایه افغانستان بعلاوه روسیه گفت: بیانیه نشست امروز ساعت پنج امروز منتشر میشود. طبیعی است که این بیانیه همه کشورها است و همه آن، مواضع ایران نیست. بیانیه پایانی طیفی از موضوعاتی است که نسبتا مواضع ایران را هم بیان میکند.
وی در پاسخ به سوالی درباره مهمترین دستاورد دومین نشست وزرای امور خارجه کشورهای همسایه اظهار داشت: نفس برگزاری این نشست در تهران با حضور چهار وزیر خارجه به شکل حضوری و دو وزیر به شکل مجازی، دارای پیام مهمی است. مهمترین موضوع این اجلاس تمرکز بر راه حل سیاسی برای حل بحران افغانستان است. امروز تاکید کردیم دولت فراگیر در افغانستان با حضور همه اقوام تشکیل شود.
رییس دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه مشروعیت بینالمللی بدون مقبولیت داخلی راه به جایی نمیبرد، گفت: همه باید تلاش کنند و همه جریانها را برای تشکیل دولت فراگیر تشویق کنند. البته همه نگرانیهایی درباره حقوق بشر و وضعیت زنان، تروریسم و گسترش داعش، مواد مخدر، موج آوارگان داشتند.
امیر عبداللهیان خاطرنشان کرد: همه معتقدیم جامعه جهانی باید به ملت افغانستان و به هیات حاکمه کابل کمک کند که همه جریانها را شامل شود و افغانستان از وضعیتی که در ۲۰ سال گذشته ایجاد شده، خارج شود.
وی درباره تضمین طالبان به حفظ امنیت مردم افغانستان و مرزها خاطرنشان کرد: ما با همه طرفهای افغان در تماس هستیم. در سطح امنیتی با هیات حاکمه در ارتباط هستیم. سفیر ایران با وزیر خارجه هیات حاکمه ملاقات کرده و نگرانیهای خود را در مسیر این تماسها اعلام کردیم.
این دیپلمات عالیرتبه افزود: تدابیر لازم را برای موج احتمالی آوارگان در فصل سرما و همچنین تشدید قاچاق مواد مخدر و همه مسائلی که مربوط به مرزها شود، اعلام کردیم. به آنها گفتیم اقدام تروریستی نباید موجب به خاطر افتادن امنیت مرزها و کشورهای همسایه شود.
امیرعبداللهیان درباره وجه تمایز نشست تهران با فرمت مسکو ابراز داشت: فرمت مسکو با حضور نمایندگان ویژه کشورهای مختلف شکل گرفت. دور اول این نشست هفته گذشته انجام شد و از طرف ایران، کاظمی قمی به همراه مدیرکل غرب آسیا شرکت کردند. ما همه فرمتهایی که به تحقق صلح و ثبات در افغامستان و برطرف شدن نگرانیها کمک کند، را مثبت میدانیم. به همین خاطر از مسکو تشکر میکنیم.
وی با اشاره به حضور مجازی وزیر امور خارجه روسیه در نشست تهران بیان کرد: فرمتهای منطقهای که بدون مداخلات خارجی و جنگافروزانه کشورهای دیگر برگزار شود، موفقتر میشود. ایران همه اقوام و گروههای افغانستانی را برای تشکیل دولت فراگیر تشویق میکند و به تلاش خود برای نیل به این هدف ادامه میدهد.
وزیر امور خارجه درباره کمکهای ایران به مردم افغانستان یادآور شد: همه تلاشهای ایران از جمله نشست امروز تهران، با نگاه کمک به مردم افغانستان شکل گرفته است. همه گذرگاههای مرزی خود را در سختترین روزهای بحران باز نگه داشتیم تا هم کمکهای ایران و سایر کشورها وارد افغانستان شود و تبادلات مرزی ما نیز متوقف نشود و مردم افغانستان دچار کمبود مواد غذایی و مواد دارویی نشوند.
رییس دستگاه دیپلماسی همچنین گفت: در مبارزه با داعش مشورتهای امنیتی به طرفهای افغان خواهیم داد.
امیرعبداللهیان درباره حضور جریانهای افغانستانی و طالبان در نشستهای بعدی وزیران امور خارجه عنوان کرد: برای عضویت ناظر نماینده اتحادیه اروپا اتفاق نظری وجود نداشت. برای عضویت هیات سرپرستی دولت طالبان نیز اجماع اولیه حاصل شد اما بررسی جزییات بیشتر به نشست کارشناسان ارشد و نماینده ویژه کشورهای همسایه که برای دور سوم که قرار است در پکن تشکیل شود، موکول شد. با این حال، درباره اینکه افغانها در نشست حضور داشته باشند، اجماع نظر وجود دارد.
وی درباره ارسال کمکهای انساندوستانه به افغانستان هم گفت: این موضوع جدی است که در مباحث امروز مطرح شد به ویژه آنکه افغانستان در حال وارد شدن به فصل سرما است. افغانستان وضعیت اقتصادی آشفتهای است و این مسئله میتواند ثبات افغانستان را بیشتر با مخاطره روبهرو کند.
رییس دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: تاکید جلسه این است که کشورهای همسایه و جامعه جهانی و هم سازمان ملل و دیگر سازمانهای بینالمللی برای کمکهای انساندوستانه به افغانستان بسیج شوند. اگر به این مسئله توجه نشود، میتواند موجب موجهای بعدی آوارگان به افغانستان در فصل سرما شود.
امیرعبداللهیان در پاسخ به سوالی مبنی بر این که آیا در این نشست به اهداف مدنظر دست پیدا کردید؟ چه اقداماتی باید انجام شود تا هیات حاکمه افغانستان برای تشکیل دولت فراگیر اقناع شود؟ گفت: نفس برگزاری این اجلاس و بیان مواضع جمهوری اسلامی ایران و دیگر کشورها در ارسال این پیام که ما به افغانستان و مردم افغانستان و آینده سیاسی افغانستان توجه ویژه داریم، هست. فکر میکنم توانستیم تا حدودی این پیام را از تهران منتقل کنیم.
وی افزود: برای ما خیلی مهم است که اختلاف دیدگاه و یا فاصلهای که در نگاه به وضعیت سیاسی فعلی افغانستان بین کشورهای همسایه وجود دارد را کم کنیم و بر نقاط اشتراک تمرکز کنیم و تلاش کنیم مسیر سیاسی درست را به طور هماهنگ با استفاده از ظرفیت همه همسایگان و در راستای منافع افغانستان و کشورهای همسایه و از جمله جمهوری اسلامی ایران به پیش ببریم.
وزیر امور خارجه یادآورشد: ارزیابی که همکاران من و وزیران خارجه شرکت کننده در این جلسه داشتند و بیان داشتند توقع ما در این حد در این اجلاس نبود و فکر می کردیم در همان مقدمات اختلافاتمان خواهیم ماند. فکر می کنم که به جمع بندی خوب رسیدیم و میتوانیم با صدای بلند پیام این اجلاس را برای داخل افغانستان و همسایگان افغانستان و جامعه جهانی منعکس کنیم.
وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر این که مسوول درد و رنج مردم افغانستان چه کسی است، گفت: من ایالات متحده را مسئول درد و رنج و آلام دو دهه گذشته مردم افغانستان می دانم.
وزیر امورخارجه افزود: جمهوری اسلامی ایران در سطح سیاسی از تشکیل ایده دولت فراگیر حمایت می کند. همانطور که تاکید کردم برای تقویت بنیه اقتصادی و وضعیت معیشت مردم در افغانستان تمام امکانات مرزی که به طور سنتی وجود داشته و روابط تجاری دو کشور را فعال نگه داشتیم.در عین حال برای تقویت ثبات و امنیت در افغانستان مسیر گفتگو و نزدیک کردن دیدگاههای همه طرفهای افغانی را ادامه می دهیم.
امیر عبداللهیان اظهار کرد: باید بپذیریم که طالبان امروز به عنوان یک واقعیت، هیات حاکمه سرپرستی در افغانستان را تشکیل میدهد. بعضی از اقدامات ما باید از این واقعیتی که در صحنه بوجود آمده از این مسیر دنبال شود و در عین حال اینها را تشویق کنیم در رسیدن به آن هدف نهایی که وجود دارد و آن هم تشکیل دولت فراگیر است.
وی همچنین در پاسخ به سوالی درباره سفر مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تهران گفت: نباید رفت و آمدهای گروسی به تهران را هیجانی کرده و به مسائل دیگر گره بزنیم. توافق کلی میان ایران و آژانس وجود دارد که برای سفرهای آقای اسلامی به وین و گروسی به تهران تفاهم میشود. اینکه گروسی به تهران سفر میکند، قطعی است ولی ذکر زمان آن اهمیت ندارد.
وزیر امور خارجه همچنین درباره مذاکرات هسته ای اظهار کرد: ما مذاکرات هسته ای را از دو هفته پیش در تهران کلید زدیم و گفت و گوهای بین معاون سیاسی وزارت خارجه کشورمان و آقای انریکه مورا شروع شد. امروز آقای دکتر باقری برای تکمیل آن گفتگو ها در بروکسل حضور دارد.
امیر عبداللهیان یادآورشد: ما با آقای مورا و هماهنگ کننده اتحادیه اروپا در مورد این گفت و گو میکنیم که زمانی که وارد مذاکره جدید با ۴ بعلاوه یک خواهیم شد، چگونه مذاکره کنیم و چگونه در مسائل تمرکز کنیم که اولاً همه طرفها بدون فوت وقت و در کوتاهترین زمان ممکن به تعهدات کامل خودشان در برجام برگردند. ثانیا برگشتن آنها به برجام آورده خیلی مهمی برای ما در جمهوری اسلامی ایران نخواهد داشت و چگونه همه طرفهایی که به تعهداتشان دربرجام برمیگردند نشان خواهند داد که تحریمهای ذیل برجام در مورد جمهوری اسلامی ایران به طور کامل برداشته خواهد شد.
رییس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: ما نمیخواهیم از نقطه بنبست مذاکرات وین وارد مذاکرات وین شویم اما در عین حال فرمتی که در مذاکرات وین شرکت گرفته را قبول داریم و به زودی پس از ارزیابی از گفت و گوهای امروز معاون سیاسی وزارت امور خارجه به آقای مورا و مسئولین اتحادیه اروپا در مورد اینکه در چه تاریخی وارد گفتگو و مذاکره با ۴ بعلاوه یک بشویم، تصمیمگیری میکنیم، اما دیر نخواهد بود و به زودی این اتفاق خواهد افتاد و با چهار بعلاوه یک گفت و گوها را از سر میگیریم.
وزیر امور خارجه درباره اظهارات امروز اردوغان درباره ایران خاطرنشان کرد: اینکه مقامی در جمهوری آذربایجان اعلام کرده ارتباطی با رژیم جعلی اسرائیل ندارد، بخش خوب سوال است. جمهوری آذربایجان همسایه خوب ایران است و علیرغم فراز و نشیبها و تنشهای رسانهای که عمدتا از سوی طرف آذری بوده است، تماسهای مستمری با همتای خود داشتیم.
امیرعبداللهیان با بیان اینکه اکنون از تنشهای رسانهای عبور کردیم و رانندگان دستگیر شده ما آزاد شدند، ابراز داشت: آخرین توافق ما حرکت در مسیر درست همکاریها بود که شاخصهایی برای آن تعریف کردیم و امیدواریم مشکلات دو کشور به تدریج حل شود.
وی با بیان اینکه نگاه دولت سیزدهم به همسایگان از جمله جمهوری آذربایجان همکاری جدی است، عنوان کرد: انشاءالله از ظرفیتهای موجود دو کشور استفاده کنیم و امیدوارم در نشست ماه آینده سران اکو در عشق آباد امکان دیدار روسای دو کشور فراهم شود.
این دیپلمات عالیرتبه درباره تاریخ نشست مذاکرات با ۱+۴ یادآور شد: درباره گفتوگوهای امروز در بروکسل بعد از اینکه ارزیابی خود را با باقری داشته باشیم، آیا در بروکسل یا بعد از بازگشت به تهران زمان شروع مذاکره با ۱+۴ را اعلام کنیم، نیازمند مشورتهای بیشتر خواهیم بود. موضوعات حاشیهای که فرمت ۱+۴ داشته است به طرف مقابل برمیگردد که چطور غیرمستقیم بازگشت خود را به برجام و انجام تعهداتش را دنبال کند.
وزیر امورخارجه در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر این که آیا جمهوری اسلامی ایران در خصوص تامین امنیت شیعیان در افغانستان با گروه طالبان گفت و گو و رایزنیهایی داشته است، گفت: در مورد تامین امنیت همه مردم افغانستان از جمله شیعیانی که مورد حملات تروریستی داعش قرار گرفتند هیات حاکمه سرپرستی افغانستان مخاطب قرار دادیم و به مسئولیت آنها اشاره کردیم و حتی پیشنهاداتی برای جلوگیری از تکرار چنین جنایاتی علیه مسلمانان، نمازگزاران و شیعیان در افغانستان ارائه کردیم.
ادامه دارد