«برِت استفانز» ستوننویس روزنامه «نیویورک تایمز» در یادداشتی نوشت، جایگاه جهانی آمریکا به لرزه درآمده است و « جو بایدن » رئیس جمهور آمریکا باید در اسرع وقت تیم امنیت ملی خود را تغییر دهد.
در این یادداشت آمده است، «جان کربی» سخنگوی پنتاگون روز دوشنبه حمله پهپادی اخیر به پایگاه نظامی آمریکا در سوریه را «پیچیده، هماهنگ و عامدانه» توصیف کرد. باید دید آیا آمریکا اصلاً پاسخی برای آن در نظر دارد. دولت بایدن همچنان در برگرداندن ایران به میز مذاکره جهت امضای توافق هستهای مستأصل است. توافقی که میلیاردها دلار در اختیار تهران قرار میدهد که میتواند با استفاده از آن حملات بیشتری از این دست انجام دهد.
استفانز به نقل از یادداشت دیگری در نیویورک تایمز به قلم «دیوید سانگر» مدعی شد، کارشناسان امنیت سایبری ماکروسافت میگویند آژانس اطلاعاتی روسیه (اسویآر) بار دیگر درگیر کارزاری برای «رخنه به هزاران شبکه کامپوتری دولت، شرکتها و اندیشکدههای آمریکایی» است. این تلاشها فقط چند ماه بعد از آن صورت میگیرد که بایدن در دیدار با «ولادیمیر پوتین» همتای روس خود درباره تکرار چنین حملاتی هشدار داده بود.
استفانز میافزاید: «بعد از آن افزایش نگرانکننده و شدید پرواز هواپیماهای ارتش چین در حریم هوایی تایوان را شاهد هستیم. این ایده که پکن ممکن است این جزیره را ظرف چند هفته تصرف کند از چشماندازی دور، به احتمالی واضح تبدیل شده است. بایدن مکرراً مدعی شده که ایالات طبق معاهدات، متعهد به دفاع از تایوان خواهد بود و آخرین بار این ادعا را در نشست خبری با خبرنگاران سیاِناِن مطرح کرد. اما شفافسازی متعاقب از سوی کاخ سفید حاکی از این بود که تعهد ایالات متحده به قانون روابط با تایوان به فراهم کردن توان دفاعی تایوان به حد کفایت محدود میشود و تضمینی برای مداخله نظامی مشخص از سوی ایالات متحده وجود ندارد».
در ادامه این یادداشت آمده است: «به عبارت دیگر، رئیس جمهور در یکی از محوریترین چالشهای سیاست خارجی این دوره، نمیتواند واقعیتها را بهدرستی در کنار یکدیگر قرار دهد. در چالش دیگر، نمیتواند پیام خود را برساند و در سومین مورد مشخص نیست که اصلا سیاست منسجمی وجود داشته باشد. جایگاه آمریکا در جهان بهعنوان یک متحد قابل اتکا برای دوستان درگیر جنگ و حریفی جدی برای دشمنان ماجراجو، به وضوع به لرزه در آمده است».
استفانز مینویسد: «ریشههای این تنزل به سالها قبل بازمیگردد و تلاشبرای یافتن مقصر بیانتها خواهد بود اما بایدن با وعده خرد، تجربه و شایستگی انتخاب شد. آیا کسی میتواند بهطور جدی بگوید که چنین چیزهایی را داریم؟ و مسئله نیز فقط تایوان، ایران و روسیه نیست. فرض بر این بود که با خروج دونالد ترامپ [از کاخ سفید]، روابط با متحدانمان بهتر میشود و دیپلماسی با دشمنان تسهیل خواهد شد. سیاست بشردوستانهتری در مرزهای جنوبی اتخاذ خواهد شد و از شدت بحران انسانی در این ناحیه کاسته میشود. بار همهگیری ویروس کرونا تا چهارم جولای بهطور اساسی کاهش یافته و خروجی ایمن و مردمپسند را تا یازده سپتامبر از افغانستان خواهیم داشت و اقتصاد نیز رونق مییابد».
او در ادامه میافزاید، اکنون همه انتظارات به حاشیه رفتهاند و دلالت اندکی برای این مسئله وجود دارد که دولت درباره اینکه چه چیز ممکن است غلط از آب درآید فکری کرده یا برنامهای داشته باشد. حتی اقدام موفق راهبردی دولت در امضای توافق همکاری ساخت زیردریایی اتمی با استرالیا و انگلیس که به بهای خشم فرانسه انجام شد، تلاشی سرهم بندی شده بود. هیچ کدام از این خطاها الزامآور نبودند و در نهایت همه آنها به پای رئیس جمهور نوشته میشود و یادآور اظهارات "رابرت گیتس" وزیر دفاع در سال ۲۰۱۴ است که بایدن سابقهای طولانی در قرار گرفتن در طرف اشتباه سیاست خارجی و مسائل امنیت ملی دارد. اما این نیز درست است که مشاوره به رئیس جمهور بهشکل بدی انجام شده است».
استفانز در پایان مینویسد: «جایگزین ریاستجمهوری شکستخورده بایدن تغییر دولت نیست بلکه تغییر نظم جهانی به نحوی است که ما را ضعیفتر، آسیبپذیرتر و نسبت به زنگ خطرهای عوامگرایان غیرآزادیخواه از جمله در داخل، حساس تر میکند. توصیه نهایی به رئیس جمهور این است: همین حالا یک تیم امنیت ملی جدید تشکیل بده. مرد بزرگتری باش و افرادی مانند باب گیتس را در آن دعوت کن».
روز گذشته (سهشنبه) نیز نشریه نشنال اینترست در گزارشی در این زمینه نوشت که دولت آمریکا گامهای اشتباه چشمگیر متعدد را در زمینه سیاست خارجی داشته است. خروج آشفته نیروهای آمریکایی از افغانستان که باعث کاهش شدید اعتماد در میان متحدان ناتو به ادامه نقش رهبری آمریکا شده، تنها یکی از موارد برجسته در این زمینه است.
این نشریه مینویسد از سوی دیگر عدم مدیریت صحیح فروش زیردریاییهای هستهای به استرالیا به اندازهای بد بود که فرانسه که متحد دیرینه واشنگتن به شمار میآمد خشمگین شده و مقامهای آمریکایی را متهم به دروغگویی کرد و به طور موقت سفیر خود را از واشنگتن فراخواند.
نشنال اینترست در ادامه گزارش خود نوشته است: «چنین اشتباهات اساسی، آغاز سخت دولت آمریکا در عرصه سیاست خارجی را نشان میدهد. علاوه بر آن، به نظر میرسد، رئیس جمهور و مشاورانش حتی نمیتوانند بیانیههای عمومی خود را در مورد جنبههای مهم سیاسی مستقیم بیان کنند و چنین شکستی حاکی از بی کفایتی فراگیرتر میباشد».
نشنال اینترست در پایان گزارش خود نوشت: «به نظر میرسد، به جای آنکه انتخابات ۲۰۲۰ به تیمی متشکل از متخصصان هوشیار و زیرک در آمریکا منجر شده باشد، مجموعهای از آماتورهای خطرناک پر از گاف را گرد هم آورده است. آمریکا شایسته رهبران بهتری است».
علاوه بر این طبق نتایج یک نظرسنجی جدید که روز سهشنبه منتشر شد، اعتماد آمریکاییها به توانایی رئیسجمهورشان برای تضمین بهبود اقتصادی پس از همهگیری کاهش یافته است.
طبق نظرسنجی «آکسیوس/ایپسوس»، ۴۴ درصد از پاسخدهندگان مطمئن بودند که دولت بایدن میتواند بهبود اقتصادی سریع از همهگیری کووید-۱۹ را تضمین کند. در ماه ژانویه، همین نظرسنجی نشان داد که ۵۲ درصد گفتند که به تواناییهای دولت بایدن اعتماد دارند که در ۹ ماه گذشته ۸ درصد کاهش داشته است.
علاوه بر این موارد، «نیکلاس چایلان» فرمانده سابق بخش نرمافزاری وزارت دفاع آمریکا که اخیراً استعفای خود را اعلام کرده است، در مصاحبه با «فایننشال تایمز» گفت، ناتوانی آمریکا در سبقت گرفتن از چین، آینده کشورش را به خطر میاندازد.
این مقام سابق پنتاگون اذعان کرد، چین بهخاطر برتریهایی که در زمینه فناوری از جمله هوش مصنوعی، محصولات زیستی و ژنتیک کسب کرده است، در حال حرکت به سمت برتری در عرصه جهانی است. (جزئیات بیشتر)
دونالد ترامپ رئیس جمهور سابق آمریکا که سیاست خارجی جنجالی و مخرب وی انزوای روزافزون کشورش در میان متحدان را رقم زد و از بسیاری از معاهدات بینالمللی خارج و همکاری با برخی نهادهای بینالمللی را تعلیق کرده بود، از زمان روی کار آمدن بایدن، بارها درباره نابودی و از هم پاشیدن آمریکا هشدار داده است.
در جدیدترین مورد، او روز گذشته (یکشنبه) در پیامی بار دیگر ضمن انتقاد از سیاستهای بایدن در قبال پناهجویان و مهاجران گفت که با افزایش موج پناهجویانی که به سوی آمریکا در حال روانه شدن هستند، ایالات متحده در حال «تباه شدن» است.