فضای اینترنت بسیار وسیع است. اگر تمام زمان باقی مانده از عمرتان را صرف گشت و گذار در انبوه وبسایت های داخلی و خارجی کنید، چیزی بیش از یک درصد از کل اطلاعات موجود به رویت شما نخواهد رسید. البته این تمام ماجرا نیست. جهان بی پایان وب بخش های پنهانی هم دارد که احتمالا شما هیچ چیزی از آن نمی دانید.
اجازه بدهید به شکل واضح تری توضیح بدهیم. شبکه جهانی اینترنت شامل پنج بخش اصلی است که تقریبا همه کاربران فقط از سه بخش آن مطلع بوده و بدان دسترسی دارند. در این میان دو بخش بسیار وسیع تر و البته حیرت انگیز دیگر نیز وجود دارد که تعداد کمی از مردم جهان به آنها دسترسی دارند. این بخش به دیپ وب معروف است.
دیپ وب بخش مرموزی از دنیای اینترنت است که از رصد موتورهای جستجوی معمولی پنهان شده و کاربران عادی محتویات آن را نمی بینند. به طور کلی دیپ وب که تحت عنوان وب نامرئی نیز شناخته می‌شود، بخشی از شبکه جهانی وب است که در پس فرمهای HTML پنهان است. به بیان دیگر دیپ وب اینترنت ناشناسی است که در آن برای هکرها، جاسوسان یا سازمان های دولتی ردیابی کاربران اینترنت تا حد زیادی دشوار است.
پیام ها، محتوای خصوصی سایت های رسانه های اجتماعی، فعالیت های بانکداری آنلاین، سوابق الکترونیکی سلامت و سایر محتوای دیپ وب از طریق اینترنت قابل دسترسی است اما توسط موتورهای جستجو مانندGoogle ، Yahoo Bing و… قابل بازدید و نمایه سازی نیست. دلایل مختلفی برای عدم نمایش دیپ وب وجود دارد. یکی از این دلایل ممکن است اختصاصی بودن محتوا باشد که در آن فقط بازدیدکنندگان تأیید شده از طریق یک شبکه خصوصی مجازی(VPN) می‌توانند به مطالب دسترسی پیدا‌کنند.
همچنین بعضی اوقات ممکن است مطالب تجاری باشند. در این حالت، تنها مشتریانی که هزینه مورد نظر را پرداخت کرده‌اند می‌توانند به محتوای دیپ وب دسترسی داشته باشند. در مواردی که محتوا حاوی اطلاعات قابل شناسایی شخصی(PII) باشد، تنها افرادی که به آنها امتیاز دسترسی داده شده است و از طریق مقررات انطباق بررسی می‌شوند، از طریق سایت پورتال می‌توانند به آن دسترسی داشته باشند. اما در ادامه با ما باشید تا به طور واضح دیپ وب را برایتان شرح دهیم.
گفتیم که سطوح مختلفی فضای اینترنت جهانی را دربر می گیرد. در این بخش به صورت مجزا هر بخش را معرفی می کنیم:
سطح یک
این سطح رایج ترین قسمت وب یا اینترنت را شامل می‌شود. ما روزانه به دفعات بسیار زیاد از این بخش استفاده می‌کنیم و همچنین این صفحات وب را می‌شناسیم و درک درستی از آنها داریم. به طور کلی این سطح، از بخش «Open to the Public» تشکیل شده است و برای عموم نمایش داده می‌شود. همانند اینستاگرام، لینکدین، فیسبوک و...
سطح دو
این سطح معمولاً به عنوان Surface Web شناخته می‌شود. سرویس هایی مانند Reddit ،Digg و ایمیل در این سطح گنجانده شده است. چت‌ها و سایر محتوا های اجتماعی را می‌توان در این سطح یافت زیرا اساساً یک بستر ارتباطی است و رسیدن به آن به هر روشی دشوار نیست.
سطح سه
این سطح، Bergie Web نام دارد. خدمات اینترنت جهانی وب WWW در این سطح گنجانده شده است. این سطح شامل گروه‌های خبری اینترنتی، نتایج Google، سایت‌های FTP ،honeypots و سایتهایی از این قبیل می‌باشد. رسیدن به این سطح نسبتاً ساده است.
سطح چهار
این بخش با نام Charter Web یا Deep Web شناخته می‌شود.دیپ وب شامل صفحاتی است که ایندکس نشده اند. مانند سایت های خدماتی که در ازای ارائه خدمات هزینه ای را دریافت می‌کنند، پایگاه داده های خصوصی و … .دیپ وب به کاربران دسترسی بسیار بیشتری از اطلاعات موجود در اینترنت را می‌دهد و همچنین باعث افزایش حریم خصوصی می‌شود. شاید جدی ترین انتقاد از دیپ وب این باشد که فضای برابری در اینترنت را تضعیف می‌کند.
سطح پنجم
در این سطح، اوضاع کمی وحشتناک می‌شود. این سطح به Dark Web معروف است. این وب سایت ها برای کاربران عادی قابل دسترسی نیستند. شما باید وارد شبکه TOR یا برخی از شبکه های خصوصی دیگر شوید. از وب سایت های Dark به عنوان سرویس های پنهان TORیاد می‌شود. آن چه که در این سطح وجود دارد انواع محتوای قانونی و غیرقانونی است. محتوای غیرقانونی مانند مواد مخدر، قاچاق انسان، سو استفاده هکرها، تجارت حیوانات کمیاب و سایر موارد بازار سیاه در این سایت ها گنجانده شده است. حال که با سطوح مختلف دیپ وب آشنا شدید، قصد داریم با ذکر مثال هایی مفهوم دیپ وب را برای شما عزیزان ملموس تر نماییم و تمام آنچه را که دیپ وب شامل می‌شود برای شما عزیزان شرح دهیم.
بیشتر کارشناسان تخمین می‌زنند که دیپ وب بسیار بزرگتر از surface web است. بسیاری از صفحات دیپ وب به صورت پویا تولید می‌شوند یا از سایت های دیگر لینکی ندارند. بدون پیوند از سایت های فهرست شده قبلی، موتورهای جستجو نمی‌توانند آنها را پیدا کنند. به همین دلیل دریافت لینک از صفحات دیگر یک اصل اساسی بهینه سازی موتور جستجو (SEO) است.
سایت هایی که هزینه ای را برای ارائه خدمات دریافت می‌کنند یکی دیگر از منابع اصلی محتوای دیپ وب هستند. اگرچه سایت های پولی، مانند Netflix، در وب سطحی قابل مشاهده هستند، اما بیشتر محتوای آنها قابل مشاهده نیست. مشتریان برای دریافت بیشتر خدمات ارائه شده توسط این سایت ها باید هزینه پرداخت کنند، حساب کاربری خود را ایجاد کنند ویک گذرواژه تنظیم کنند. فقط افرادی که مایل و قادر به پرداخت هزینه های این سایت ها هستند می‌توانند به محتوای آنها دسترسی پیدا کنند.
پایگاه داده های خصوصی نیز یکی از مولفه های مهم دیپ وب است. پایگاه داده های خصوصی می‌توانند به سادگی چند عکس به اشتراک گذاشته شده بین دوستان در Dropbox باشند؛ همچنین شامل معاملات مالی انجام شده در سایت های مهم مانند PayPal نیز می‌شود. بانکداری الکترونیک نیز یکی از موارد رایج برای استفاده ازدیپ وب می‌باشد. ویژگی اساسی پایگاه های اطلاعاتی خصوصی این است که افراد این اطلاعات را بدون به اشتراک گذاشتن با همه، تنها با افراد خاص اشتراک میگذارند و یا آن را حفظ کنند.
سرانجام، دارک وب نیز بخشی از دیپ وب محسوب می‌شود. با موتورهای جستجوی تخصصی که برای این منظور طراحی شده‌اند می‌توان به بسیاری از دارک وب ها دسترسی پیدا کرد، اما موتورهای جستجوی استاندارد این امکان را ندارند. برای دسترسی به این موتورهای جستجو و سایت ها، استفاده از مرورگرهای خاصی مانند مرورگر Tor ضروری است. دارک وب به کاربران قانونی اجازه می‌دهد تا از سانسور جلوگیری کنند، اما همچنین فرصت هایی را برای جرایم اینترنتی نیز ایجاد می‌کند.
محتوای حساب‌های ایمیل شخصی شما/ محتوای حساب‌های شبکه های اجتماعی شما/ محتوای حساب‌های بانکی آنلاین شما/ داده‌های ذخیره شده در پایگاه داده‌های خصوصی شرکت‌ها / محتوای موجود در پایگاه های علمی و دانشگاهی/ مدارک دیجیتال پزشکی / اسناد حقوقی دیجیتال
دیپ وب به کاربران امکان دسترسی به اطلاعات بسیار بیشتری نسبت به surface web می‌دهد. به طور کلی دیپ وب شامل به روز ترین نمایش های تلویزیونی، پایگاه داده هایی که برای مدیریت امور مالی شخصی شما ضروری هستند و برنامه هایی است که در سطح وب سانسور می‌شوند، در صورت عدم وجود دیپ وب دسترسی به این اطلاعات یا ممکن نبوده و یا با مشکلات بسیاری مواجه می‌شود.
اگر فقط Surface web وجود داشته باشد، بیشتر محتوای موجود در دیپ وب اصلاً در دسترس نخواهد بود. حریم خصوصی که معمولاً با رمزگذاری ارائه می‌شود، از دیگر دلایل حیاتی وجود دیپ وب است. رمزگذاری در دیپ وب این امکان را برای سایت های خدماتی و تجاری فراهم می‌کند تا محتوای خود را از هرگونه جرایم و سواستفاده و دسترسی غیر از کاربران مجاز حفاظت کنند. رمزگذاری پایگاه داده ها برای عملکرد صحیح وب سایت های تجاری کاملاً ضروری است. بدون این امنیت، نه بنگاه ها و نه افراد نمی‌توانند با خیال راحت معاملات مالی را از طریق اینترنت انجام دهند. دیپ وب عمدتا برای ایجاد حریم خصوصی بیشتر کاربران طراحی شده است و حریم خصوصی افراد را از هک و سرقت های غیر قانونی محافظت می‌کند.
جواب ساده است؛ استفاده از دیپ وب به طور کلی در همه کشورها غیرقانونی نیست. آنچه غیرقانونی است برخی از فعالیتهایی است که در دیپ وب و دارک وب(که بخشی از دیپ وب می باشد) رخ می‌دهد. به عنوان مثال سایتهایی وجود دارند که داروهای غیرقانونی و سایر کالاهای غیر مجاز را به فروش می‌رسانند و به شما امکان خرید غیرقانونی اسلحه گرم را می‌دهند. همچنین سایتهایی وجود دارند که پورنوگرافی کودکان را توزیع می‌کنند.
اگرچه خود Deep Web و دارک وب غیرقانونی نیست. اما سایت های زیادی را شامل می‌شود که بسیاری از قوانین را نقض می‌کند. در غیر اینصورت می‌شود استفاده مفید و بهینه ای از دیپ وب داشت؛ به عنوان مثال می‌توانید انجمن ها، وبلاگ ها و سایت های رسانه های اجتماعی را پیدا کنید که موضوعات زیادی مانند سیاست و ورزش را پوشش می‌دهند که غیرقانونی نیستند.
اتاق قرمز(RedRoom) وب سایتی است که در آن به بیننده بر اساس تقاضایش ویدیویی را نمایش می‌دهد. به طور کلی شامل آزار و اذیت و شکنجه صریح یک سوژه توسط شخصی با سوقصد است. در ابتدا بازدید کننده، شناسه ایمیل را برای صاحب وب سایت ارسال می‌کند. سپس مالک وب سایت لینک پرداخت هزینه ها را برای فرد بازدید کننده ارسال خواهد کرد. کاربر پول را پرداخت می‌کند و در عوض دسترسی به وب سایت را پیدا می‌کند.
کاربر از آن گذرواژه استفاده کرده و به تماشای نمایش زنده می‌پردازد. کاربر می‌تواند تقاضای انجام عملی با افراد را داشته باشد و این عمل می‌تواند شکنجه، بریدن اعضای بدن، حتی شکنجه تا حد مرگ باشد. هرچه تقاضای شکنجه بیشتر باشد هزینه پرداختی آن نیز بیشتر می‌شود.اتاق قرمز مکان خطرناکی است که باید از آن اجتناب کنید.
دارک وب تنها بخش کوچکی (%0.01) از دیپ وب است که شامل محتوای اینترنتی است که توسط موتورهای جستجوی استاندارد قابل جستجو نیست. به عبارت دیگر، اگر Google نتواند آنچه را که می‌خواهید پیدا کند، احتمالاً هنوز در شبکه جهانی وب وجود دارد اما تنها دسترسی به آن کمی متفاوت خواهد بود. Deep Web و دارک وب یک تفاوت عمده و اساسی دارند، دیپ وب عمدتا شامل سایت های قانونی مانند حساب ایمیل محافظت شده با رمز عبور شما، بخشهای خاصی از خدمات اشتراک پولی مانند Netflix و سایتهایی است که فقط از طریق فرم آنلاین قابل دسترسی هستند.
همچنین دیپ وب بسیار گسترده تر از دارک وب است. در سال 2001 کل فضای دیپ وب چیزی حدود 550 برابر بزرگتر از Surface Web تخمین زده شد و از آن زمان رشد چشمگیری داشته است. در مقایسه با آن، دارک وب بسیار کوچک است: تعداد وب سایت های دارک وب فقط چند هزار نفر است. ویژگی اساسی وب سایت های دارک وب، استفاده از نرم افزار رمزگذاری است که باعث می‌شود کاربران و مکان هایشان ناشناس باشند.
به همین دلیل فعالیت غیرقانونی در دارک وب بسیار رایج است. کاربران می‌توانند هویت خود را پنهان کنند، دارندگان وب سایت های غیرقانونی می‌توانند مکان خود را مخفی کنند و داده ها می‌توانند به صورت ناشناس منتقل شوند. این بدان معناست که دارک وب مملو از معاملات غیرقانونی مواد مخدر و سلاح گرم، پورنوگرافی و قمار است.
برای انجام معاملات در دارک وب لازم است تا از پول رمزنگاری شده، یعنی ارز دیجیتال استفاده کنید. با وجود آنکه بیشتر فروشندگان دارک وب، پرداخت از طریق کارت اعتباری را نیز می‌پذیرند، اما هیچ گاه نبایست خرید از کارت اعتباری و به طور کلی هر روش دیگری جز پرداخت با ارز دیجیتال استفاده کنید. چرا که امن ترین روش پرداخت استفاده از بیت کوین در دارک وب می‌باشد. بنابراین استفاده از بیت کوین(Bitcoin) به عنوان برترین ارز دیجیتال روش مناسبی برای این کار خواهد بود. البته باید در نظر داشت که استفاده از آن کمکی به ناشناس بودن فرد نمی‌کند.
در پایان باید تاکید کنیم که حضور و فعالیت در دارک وب ها می تواند آثار وحشتناک روحی متعددی بر روی کاربران داشته باشد. گزارش های مربوط به سازمان های اطلاعاتی در سراسر جهان نشان می دهد اثر روانی باقی مانده بر کاربران این بخش از فضای اینترنت تا مدت ها آنها را از زندگی عادی محروم کرده و برخی نیز هفته ها و ماه ها نیاز به روان درمانی و مشاوره های تخصصی برای بازگشت به زندگی عادی داشتند.
منابع: لایف هکر - همیار - زوم ایت - فالنیک
