به گزارش گروه فرهنگی ایرنا از روابط عمومی دانشگاه سوره، پیش‌نشست تخصصی «آموزش مبانی هنرهای سنتی، رویکردی آینده نگر در تحقق توسعه پایدار» روز سه شنبه ۱۱ آبان ماه از ساعت ۱۷ الی ۱۹ به صورت مجازی در سامانه سیباد دانشگاه سوره اجرا شد.
استاد محمدعلی رجبی و دکتر عبدالحسین لاله به عنوان سخنران و دکتر مهدی محمدی مدیر گروه رشته صنایع دستی دانشکده هنر دانشگاه سوره، به عنوان دبیر و میزبان، در این جلسه حضور داشتند.
در ابتدا مهدی محمدی دبیر این نشست ضمن خوش آمدگویی، سخنان خود را با پرداختن به مبحث آینده پژوهی آینده آغاز کرد و آن را متوجه هنرهای آکادمیک به روز جهان دانست و بیان کرد: آینده پژوهی چون پنجره‌ای است که با شناخت و آگاهی بشر در ارتباط خواهد بود.
عبدالحسین لاله درخصوص آینده پژوهی و توسعه پایدار اذعان کرد: در دهه ۷۰ میلادی جنبشی به نام آینده نگری شکل گرفت که ناظر بر عناصر قدیم بود؛ اکنون نزدیک دو سال است که پیرامون بحث آینده نگری در کشورمان، شاهد جدیت و توجه ویژه هستیم که در این خصوص سوالات بسیاری در ذهن خطور می‌کند که تعداد کثیر آن بی‌پاسخ می‌مانند. در این میان لازم است ذکر شود میان آینده نگری و آینده گرایی تفاوت زیادی وجود دارد؛ همچنین که میان گذشته گرایی و گذشته محوری تفاوت است.
لاله در بیان این موضوع که آینده نگری علی رغم پیچیدگی اکثر مقالات مفهومی که قرابت و نزدیکی محسوسی با آیین سنتی ما دارد، خاطر نشان کرد: در اشعار، سخن بزرگان و محصولات هنری دیرین، آینده نگری به نام‌های تدبر و دوراندیشی وجود دارد که آن را سرمایه‌ای برای فردا و نقشه راه زندگی می‌دانند که در نظام سیستماتیک فکری تعریف می‌شود.
افراد آینده نگر به عواقب تصمیمات خود توجه دارند
وی افزود: وقتی به گذشته نگاه می‌شود و تصمیمات غلط جلوه می‌کند، متاسف می‌شویم که چرا پیش بینی و دوراندیشی نکرده‌ایم. انسانی که تدبیر ندارد مانند اتومبیلی است که روزی در دره خواهد افتاد. آینده نگری در معنای خاص، دقت درگذشته است و نباید گذشته را مطلقاً حذف کرد چرا که به عنوان تجربه باید از آن بهره برد. افراد آینده نگر به عواقب تصمیمات خود توجه دارند و افراد منعطف، پرتلاش و برنده خواهند بود.
لاله در باب آینده نگری و توسعه پایدار گفت: آینده نگری علم کهانت است و توسعه پایدار مفهومی است که بعد از انقلاب صنعتی انگلستان شکل گرفت و بزرگ‌ترین دغدغه‌اش توجه به محیط زیست است، البته تمامی فرهنگ‌ها چنین مقصدی در جهت توسعه پایدار ندارند.
وی در بخش پایانی صحبت‌های خود یادآور شد که بحث اصلی آینده نگری و توسعه پایدار این است که نباید سرمایه آیندگان را نابود کنیم در عوض باید نگاه به نسل بعدی را اولویت قرار دهیم. محیط زیست در توسعه پایدار مهم‌ترین دغذعه است و چیره شدن غیر انسان بر انسان درحال پیشروی است که هنر این پدیده حذف فاعلیت انسان است. بحث اصلی این است که اگر هنرمندان نتوانند به شکل منطقی تبیین کننده باشند؛ آینده هنر ایران بدون شک رو به نابودی خواهد رفت.
آینده ساخته نمی‌شود، همانطور که گذشته را نساختیم
در بخش دوم پنجمین نشست همایش آینده پژوهی، رجبی ضمن تاکید گفته‌ها، به ریشه معنوی آینده و گذشته پرداخت و گفت: آینده پژوهی در هنرهای سنتی به این صورت است که اول باید گذشته را بررسی کرد و بعد به وضع حال و آینده پرداخت، آینده ساخته نمی‌شود همانطور که گذشته را نساخته‌ایم. گذشته در فرهنگ ما به نام قدیم هم به کار برده می‌شود که به معنی نابود شدنی است.
رجبی در بخش آخر صحبت‌های خود به مبحث حی و حیات پرداخت و خاطر نشان کرد: ما امروزه در حال حی و حیات هستیم. وظیفه هنرمند سنتی احیای هنر است؛ احیا یعنی خود را به حقیقت زنده و از قهر با حقیقت دوری کنیم، پس زمانی که رضایت خدا صادر شود در نتیجه ما هم راضی به عمل خواهیم بود. تمام قرآن ذکر، یادآوری و استفاده از تجربه گذشتگان است و اولیای الهی در تلاش برای اثبات این نکته بوده‌اند. به عنوان سخن آخر لازم است گفته شود که حال همیشه برزخی از گذشته است، اگر گذشته را نفی کنیم آینده‌ای نخواهیم داشت.
