مرزنگوش (مرزنجوش) گیاهی معطر از خانواده نعنا است. این گیاه به دلیل رایحه مطبوعش در آشپزی و آروماتراپی کاربرد دارد. از این گیاه در اکثر غذاهای ایتالیایی به عنوان ادویه مصرف می‌شود.
گیاهان دارویی ذخایر ارزشمند خراسان جنوبی بشمار می‌روند که علاوه بر حفاظت و احیاء، بهره‌برداری صحیح از آن در عرصه‌های منابع طبیعی، سبب بهبود سطح سلامت و ارتقاء کیفیت زندگی مردم می‌شود. در حال حاضر در خراسان جنوبی 1500 گونه گیاهی شناسایی شده که از این تعداد 800 گونه گیاهی مفید تولید می‌شود که باید در زمینه فراوری این گیاهان سرمایه‌گذاری شود.
محسن پویان، مدیر مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی در گفت‌وگو با ایسنا گفت: مرزنجوش گیاهی علفی، یک ساله و در بعضی مواقع دوساله با ساقه‌ای راست و شاخه و برگ‌های متقابل بیضی شکل است که گل‌های سفید و ریز آن از بغل برگها در خوشه‌های به هم فشرده‌ای می‌رویند.
وی افزود: میوه آن به صورت فندقه و چهار قسمتی است و فقط در مناطق گرمسیری تشکیل می‌شود. تمام قسمت‌های گیاه دارای عطر خوشایند است. گیاه تازه مرزنگوش دارای کربوهیدرات، فیبر، فلاونوئید، ویتامین‌های A، C، E، K، کلسیم، منیزیم، آهن، منگنز، نیاسین و فولات است.
مدیر مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی با بیان اینکه مرزنجوش یا مرزنگوش یا سرمق گیاهی دارویی است که طبیعت آن گرم و خشک است، گفت: این گیاه، سردردهای سوداوی و بلغمی را برطرف می‌کند.
وی با بیان اینکه برای بیماری مالیخولیا و لقوه مفید است، افزود: برای درمان زکام اثرات مفید دارد و برای بهبود عوارض لقوه و سرع مفید است.
این پژوهشگر گیاهان دارویی با بیان اینکه جویدن این گیاه از ترشح بزاق زیاد جلوگیری می‌کند، تصریح کرد: دمنوش آن فرح‌آور بوده و مصرف دمنوش آن برای تسکین درد سینه، سرفه و تنگی نفس نافع است.
پویان با بیان اینکه این گیاه برای درمان نفخ و دل پیچه مفید است، افزود: در استعمال خارجی برای ترمیم زخم اثرات مفیدی دارد.
وی با بیان اینکه اسانس آن در صنایع عطر و صابون کاربرد دارد، اظهار کرد: دمنوش آن برای بیماری هیستری مفید است و برای درمان استفراغ، اسهال و رفع خارش بدن مفید است.
مدیر مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی بیان کرد: دندان درد را تسکین می‌دهد، برای بیماری روماتیسمی از آن استفاده می‌شود و برای تسکین دردهای میگرنی و بی‌خوابی مفید است.
پویان یادآورشد: دهانشویه آن التهاب دهان و گلو را برطرف می‌کند؛ برای پیشگیری از سرطان روده بسیار مفید بوده و پخته شده آن مخلوط با عسل برای از بین بردن جای جوش و سالک مفید است.
انتهای پیام
