این اوراق در بازار اولیه به منظور تامین کسری بودجه دولت به فروش می رسد این در حالی است که در ماه پاییز تاکنون هیچ داد و ستدی در بازار اولیه اوراق انجام نشده است.
دلیل توقف عرضه اوراق در بازار اولیه رسیدن دولت به سقف قانونی بودجه 1400 بود به همین دلیل تا اخذ مجوزهای لازم دست نگه داشته شد.
اکو ایران مطلع شده این مجوز از شورای هماهنگی اقتصادی سران سه قوه دریافت شده و دولت می تواند در 4 ماه و نیم باقی مانده از سال 50 هزار میلیارد تومان اوراق جدید منتشر کند. بر اساس اعلام وزارت امور اقتصادی و دارایی اوراق مجوز گرفته شده بسته به نیاز دولت در قالب نقدی و غیر نقدی و به صورت تدریجی منتشر خواهد شد اما در فاز اول و برای 18 آبان 10 هزار میلیارد تومان اوراق مرابحه عام، کوپن‌دار و با تواتر پرداخت سود شش‌ماهه (پرداخت کوپن دوبار در سال) منتشر می شود.
سررسید این اوراق که با نماد اراد عرضه می شود مرداد 1401 و آبان 1401 منتشر خواهد شد، آراد 91 با نرخ سود اسمی 15 درصد و سررسید مرداد عرضه می شود و نرخ سود اسمی اراد 92 که در آبان سررسید می شود 16 درصد خواهد بود.
مجوز انتشار اوراق جدید در حالی صادر شده که برخی فعالان بازار سهام مخالف انتشار اوراق هستند و تصور می کنند دلیل نزول بازار سهام عرضه این اوراق است این در حالی است که اوراق در سال گذشته توانست بخش زیادی از کسری بودجه دولت را با هزینه تورمی کمتری پوشش دهد. در سال جاری نیز با وجود همه وعده ها در خصوص کسری بودجه از روش فروش دارایی و مولد سازی باز گزینه اوراق در دسترس بوده است. مجوز سران حداقل سه نکته از اقتصاد ایران در نیمه دوم 1400 را نشان می دهد.
در ابتدا با توجه به آن که هدف از این بازار تامین کسری بودجه دولت است می توان گفت در حال حاضر حداقل دولت به کسری ای معادل با 50 هزار میلیارد تومان نیاز دارد که سریعا اقدام به دریافت مجوز از این طریق کرده است.
فعالان بازار سرمایه در حالی اوراق را مقصر ریزش بورس می دانند که در نیمه نخست سال تنها 43 هزار و 245 میلیارد تومان اوراق به فروش رسیده که از این میان سهم بازار سرمایه تنها 22 هزار و 351 میلیارد تومان بوده است و خریدار بخش دیگر اوراق بانک ها بوده اند.
نکته مهم تر اینکه نرخ سود اوراق در مقایسه با تورم موجود و حتی مورد انتظار عددی نیست که بتواند رقیب بازار های دارایی باشد. علاوه بر این در در سال گذشته 125 هزار میلیارد تومان اوراق بدهی دولتی فروخته شد این در حالی است که در نیمه اول سال حدود 45 هزار میلیارد تومان اوراق نقدی فروخته شد و در ادامه نیز اگر تمام 50 هزار میلیارد تومان مجوز گرفته شده نقدی فروش رود رقم اوراق فروخته بسیار پایین تر از رقم فروش اوراق نقدی سال قبل است.
براورد بانک مرکزی نشان می دهد اوراق سدی مهم بر افزایش نرخ تورم در شرایط افزایشی قیمت ها بوده است. فروش هر 40 هزار میلیارد تومان در این بازار از رشد 11 واحد درصدی تورم جلوگیری می کند.
آخرین نکته ای که در این مدت می تواند مهم باشد افزایش نرخ سود های پایه در بازارهای مالی است. برای جذاب سازی نگه داری اوراق در دست نهادها و کاهش سرعت تبدیل آن به ریال باید نرخ سود اوراق برای مشتریان به گونه ای باشد در مقایسه با هزینه تنزیل انگیزه فروش از سوی خریداران قبل از سررسید کم شود. از آن جا که این اوراق در بازارهای مالی اعم از بازار باز و ... داد و ستد می شود بانک مرکزی نیازمند دگرگون کردن نرخ سود در بازار باز و بازار بین بانکی نیز خواهد بود.
