آب یکی از مهمترین مواردی است که برای زندگی همه موجودات لازم است و زندگی موجودات زنده بدون آب ممکن نیست.
حدود ۷۰درصداز سطح زمین را آب فرا گرفته است اما در بسیاری از کشورها از جمله کشور ایران بحران آب وجود دارد. اگر آب هدر برود، اسراف شود و منابع آب کشور تأمین نشود ممکن است کشور دچار خشکسالی شود.
بارش های دیرهنگام
کارشناس اداره کل هواشناسی کهگیلویه و بویراحمد گفت: اولین سامانه بارشی استان ۳۳ میلیمتر باران در سرفاریاب از توابع شهرستان چرام این استان را در پی داشت.
ولی بهره مند افزود: بارش های شهر سرفاریاب بیشترین بارش های ثبت شده در استان در پی فعالیت این سامانه از روز پنجشنبه تا ساعت ۱۸:۳۰ دوشنبه بود.
وی اظهار داشت: پس از سرفاریاب بیشترین بارش ها در دیل با ۲۸ میلیمتر و دشتروم با ۲۱.۵ میلیمتر رخ داد.
بهره مند عنوان کرد: پس از آن لوداب و ماهور باشت با ۱۶ میلیمتر و امام زاده جعفر با ۱۵.۲ میلیمتر بترتیب بیشترین بارش باران را به خود اختصاص دادند.
وی بیان کرد: در یاسوج مرکز کهگیلویه و بویراحمد به عنوان پرجمعیت ترین شهر استان نیز ۱۴.۶ میلیمتر باران بارید.
بهره مند ادامه داد: این سامانه بارشی همچنین در ابمورد لوداب ۱۴ میلیمتر، سی سخت ۱۱.۹، سواره ی بابکان ۱۱، گنجه ای ۱۰.۲، کریک ۱۰، موشمی زیلایی ۱۰، ستنگان هشت، تنگ سرخ هفت، دوگنبدان ۶.۱ بارش باران در پی داشت.
وی اضافه کرد: در ایستگاه باران سنجی کالوس ۶، مارگون پنج، دلی خمسیر پنج، دهدشت ۴.۱، منصورخانی کاکان چهار، لیکک بهمئی سه، تل گاه سه، ده برافتاب سه، سینه نمک سه و چرام ۰.۸ میلیمتر باران بارید.
کارشناس اداره کل هواشناسی کهگیلویه و بویراحمد شهریور امسال نخستین پیش بینی هواشناسی استان را اعلام کرده بود که بر اساس آن میزان بارندگی های استان در پاییز امسال کمتر از حد نرمال خواهد بود.
بهره مند با اشاره به اینکه به بارش هایی که به اندازه بارندگی های بلند مدت باشد بارندگی های نرمال می گویند عنوان کرد: میانگین بلندمدت بارندگی مهرماه در شهر یاسوج ۵.۲ ، آبان ۱۰۰ و بارندگی آذرماه در این شهر۱۳۸.۴میلی متر است.
وی اضافه کرد: براساس این پیش بینی ها میزان بارندگی های امسال در زمستان کهگیلویه و بویراحمد نرمال خواهد بود.
بهره مند گفت: میزان بارش بلند مدت سالانه در ایستگاه یاسوج ۸۰۷.۸ ، سی سخت ۷۶۹ ، دوگنبدان ۴۳۱ ، دهدشت ۵۰۵ ، لیکک ۳۹۴ و منطقه امامزاده جعفر ۴۳۱ میلیمتر است.
سال سخت کشاورزان کهگیلویه وبویراحمد
کشاورزان دیار سرزمین برف و آفتاب که هر سال با شروع فصل پاییز با تامین تجهیزات مورد نیاز کشت پاییزه را در زمینهای آغاز می کردند ولی امسال گویا با توجه به بخل آسمان باید همچنان برای کشت، چشم انتظار سخاوت آسمان آبی استان باشند.
آسمانی که طی این روزها گاهی همراه با ابرهای باران زا است ولی همچنان سینه تنگ آسمان برای ریزش قطرات باران بر زمین های خشک سرزمین برف وآفتاب بخیل است و قصد ریزش ندارد.
علی مهربان یکی از کشاورزان شهرستان کهگیلویه کم بارشی در این موقع از سال را بی سابقه دانست و گفت: ۲ ماه اول سال زراعی یعنی مهر و آبان یکی از زمان های طلایی بارندگی برای کشاورزی است.
وی با اشاره به اینکه تاکنون هیچ گونه بارشی در شهرستان کهگیلویه ثبت نشده گفت: تنها درآمد مردم گندم و جو است که با توجه عدم بارندگی سالی سخت در انتظار جامعه کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد بخصوص شهرستان کهگیلویه است.
۱۳۱ هزار هکتار اراضی کشاورزی منتظر سخاوت آسمان
مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد گفت: کشت پاییزه محصولات زراعی گندم، کلزا و جو در ۱۳۱ هزار هکتار از مزارع این استان هدفگذاری شده است .
عیسی راستین نسب با اشاره به اینکه بخل آسمان نگرانی های زیادی را برای کشاورزان ایجاد کرده افزود: در صورت بارندگی های مطلوب امسال گندم آبی در ۲۰ هزار هکتار و دیم در ۸۰هزار هکتار ، جو آبی در ۲هزار و ۵۰۰ هکتار، جو دیم در۲۶ هزار هکتار و دانه های روغنی کلزا در سه هزار هکتار از مزارع مناطق گرمسیری و سردسیری استان کشت می شود.
وی بیان کرد: با توجه به بارندگی های پراکنده تاکنون گندم در ۳۰۰ هکتار ، جو در ۱۷۰هکتار و دانه های روغنی کلزا در ۴۰ هکتار از مزارع کهگیلویه و بویراحمد کشت شده است.
مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد اظهار داشت: بذر و کود مورد نیاز کشت پاییزه در استان تامین شده و مشکلی از بابت ماشین آلات کشاورزی در کهگیلویه و بویراحمد وجود ندارد.
وی به بهره برداران توصیه کرد تا با استفاده از بذرهای اصلاح شده و با مصرف متعادل کود، رعایت اصول زراعی در مرحله کاشت، بیمه کردن محصولات به افزایش کیفیت محصولات تولیدی کمک کنند.
مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد بر اثر کم بارانی در ماه های فروردین و اردیبهشت سال جاری تولید و برداشت گندم ۷۰ درصد کاهش یافت.
راستین نسب اظهار داشت: در حالی که براساس میزان کشت انتظار می رفت ۷۰هزار تن گندم از کشاورزان کهگیلویه و بویراحمدی خرید تضمینی شود به دلیل نابودی محصولات دیم زارهای استان بر اثر خشکسالی تنها ۲۰ هزار تن گندم در استان خرید تضمینی شد.
۱۰۰ هزار هکتار از مزارع استان پاییزه سال ۱۳۹۹ زیر کشت گندم رفت که ۷۸ هزار هکتار آن در مزارع دیم بوده است.
۲۷۰ هزار هکتار زمین کشاورزی در کهگیلویه و بویراحمد وجود دارد که ۱۶۰ هزار هکتار آن زراعی است.
بهره برداران کهگیلویه و بویراحمد سالیانه ۹۷۲هزار تن محصول کشاورزی تولید می کنند.
حمایت دولت از تکمیل طرحهای آبی
مدیرعامل آب منطقه ای کهگیلویه و بویراحمد نیز در این رابطه گفت: شهرستان و شهرهای سردسیری به نسبت گرمسیرهای استان روزهای سخت تری پیش رو دارند و این بدان معناست که نه تنها کشاورزی که گردشگری و همه کسب و کارهایی که آب مایه حیات آنها بوده در معرض تهدید جدی هستند.
رسول فرهادی اظهارداشت: میزان بارش استان در سال گذشته آبی ۶۶۷ میلیمتر و در دراز مدت ۶۵۶ میلیمتر بوده است که با توجه به کاهش میزان بارشها در فصل پاییز، مجموعا در سطح استان میزان کاهش بارندگی ۲۵ درصد بوده است.
وی عنوان کرد: میزان بارندگی در سال گذشته در فصل بهار ۹۷ و در زمستان ۵۰ درصد کاهش داشته است با این حال کم بارشی مناطق سردسیری استان را بیشتر تحت تاثیر قرار داده است زیرا در این مناطق منابع آبی بر اساس ذوب برف و چشمه ها مورد استفاد قرار می گیرد و سدی هم برای تامین آب وجود ندارد در نتیجه بیشترین چالش استان در حوزه های سردسیری است.
مدیر عامل آب منطقه ای بر برنامه ریزی برای مدیریت آب در استان تاکید کرد و افزود: در این راستان امسال تعمیرات ایستگاه های پمپاژ و سازه های آبگیری زودتر انجام شد.
فرهادی مدیریت سدها در فصل زمستان و بهار را از دیگر برنامه برای این نهاد برای مقابله با خشکسالی اعلام کرد.
وی اضافه کرد: با توجه به کاهش بارندگی، همه منابع آبی استان به عنوان یکی از مناطق پرآب کشور در سال تنش آبی تحت تأثیر خشکسالی است.
وی تصریح کرد: با توجه به بررسی کارشناسان همه منابع آبی این استان شامل رودخانه‌ها، چشمه‌ها، چاه و سدها تحت تاثیر تنش آبی بوده و هم اکنون ۱۳ رودخانه استان در سرشاخه های بشار، زهره، خیرآباد و مارون با آفت دُبی ورودی آب مواجه بوده و میزان آب چشمه های کهگیلویه و بویراحمد نسبت به پارسال کاهش محسوس دارد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای با اشاره به اُفت ایستایی آب ۱۵ دشت استان اظهارداشت: تکمیل طرح های احداث سد تنگ سرخ، سد چم شیر و سرپری از برنامه های مهم دولت برای مدیریت آب در کهگیلویه و بویراحمد است.
وی با اشاره به ضرورت مدیریت روان آب ها برای ذخیره سازی آب در مقوله پیشگیری از بروز سیلاب ها، فرسایش خاک و استفاده در زمان خشکسالی گفت: تعدادی از ساختگاه های کهگیلویه و بویراحمد مانند سد سقاوه و آبریز کهگیلویه در حال تکمیل مطالعات هستند و در آینده نزدیک وارد فاز اجرایی می شوند.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای کهگیلویه و بویراحمد گفت: تکمیل طرحهای مهم تامین و مهار آب استان با استفاده تقویت اعتبارات ملی شامل سدهای تنگ سرخ و سرپری، آبرسانی از سد کوثر به شهرهای لیکک، دهدشت، سوق، لنده و چرام و ۳۰۰ روستای مسیر خط انتقال. آبرسانی به دیشموک و قلعه رئیسی، مرمت و بازسازی تاسیسات آبی شبکه ها، ایستگاه های پمپاژ، لایروبی کانال ها از مهمترین برای جبران خشکسالی است.
برنامه ریزی برای مدیریت منابع آبی
فرهادی تاکید کرد: خودداری از کشت برنج در مناطق دارای تنش آبی و تحت پوشش چاه ها و ایستگاه های پمپاژ، رعایت الگوی کشت و عدم کشت محصولات پر آب بر، جایگزینی گیاهان دارویی مقاوم به خشکسالی و اجرای سیستم آبیاری تحت فشار در اراضی استان و نصب کنتورهای هوشمند و حجمی آب و روی چاه ها و ایستگاه های پمپاژ کشاورزی از راهکارهای مدیریت دوران خشکسالی است.
وی گفت: همچنین اقدام هایی مانند تکمیل طرحهای آبرسانی از دشتروم به سد شاه قاسم، خودداری از توسعه کشت های فصلی، عدم واگذاری اراضی جدید در سال آبی جاری برای کشت های کشاورزی، فعالیت طرح های پرورش ماهی متناسب با دبی آب محل تأمین برنامه اجرایی کاهش اثرات و در دستور کار دولت است.
این مسئول منابع آبی در کهگیلویه و بویراحمد افزود: با وجودی که این استان با ۱۱ و ۲ دهم میلیارد متر مکعب بارندگی سالیانه هشت و نیم میلیارد متر مکعب از استان های پربارش کشور است اما تنها یک سد مخزنی بزرگ سد کوثر با ۵۰۰ میلیون متر مکعب و سد کوچک شاه قاسم کمتر از ۱۰ میلیون متر مکعب امکان ذخیره سازی رواناب ها وجود دارد و به همین دلیل بخش قابل توجه از روان آب ها از استان خارج می شود.
کهگیلویه و بویراحمد با ۷۵۰ هزار نفر جمعیت یک درصد مساحت کشور را در اختیار داشته و دارای مساحتی حدود ۱۶ هزار و ۲۴۹ کیلومترمربع، سرزمینی مرتفع و کوهستانی با اقلیم سردسیری و گرمسیری در جنوب غربی ایران قرار دارد.
