یک ماه پس از ورود کرونا به کشور رئیس شورای بانک‌های دولتی از ابتلای بیش از سه هزار نفر از پرسنل بانکی به این ویروس جدید خبر داد. این آمار بلافاصله بعد از شیوع به قدری تکان‌دهنده بود که نماینده شاهین شهر در این باره به وزیر اقتصاد تذکر داد.
این نماینده اجرا نشدن قانون الزام حذف مراجعه حضوری مردم و ارائه خدمات صورت الکترونیک (بند ۳ ماده ۳۷ قانون مدیریت خدمات کشوری) را علت اصلی ابتلا و مرگ پرسنل بانکی خواند و از وزیر خواست که اجرای قانون را پیگیری کند.
حالا از آن تاریخ ماه‌ها گذشته و در این مدت همچنان هر روز تعداد ابتلا و فوت میان کارمندان بانکی بیشتر شده است. ظاهرا تا زمانی که مردم برای راه افتادن کار بانکی‌شان مجبور به مراجعه به شعب هستند، نه اصرار بر دورکار کردن پرسنل و نه کاهش ساعت کاری نمی‌تواند تاثیری بر گسترش شیوع در بانک‌ها داشته باشد.
با این که پاندمی باعث شد تعداد بیشتری از بانک‌ها رشد خدمات غیرحضوری خود را دنبال کنند اما این خدمات همچنان ناقص و به قدری ناکافی است که نمی‌تواند زمینه عدم حضور مشتریان در شعب را فراهم کند.
برای مثال سه خدمت افتتاح حساب اول، افتتاح حساب دوم و درخواست تسهیلات در نظر گرفته شده و ۱۱ بانک از این نظر مورد بررسی قرار گرفته است.( اینفوگرافیک از سرونازقورچی)
از میان این ۱۱ بانک تنها سه بانک آینده، پارسیان و رسالت هر سه خدمت را به صورت غیرحضوری ارائه می‌دادند. در مقابل سه بانک کشاورزی، سپه و رفاه هیچ یک از سه کار را به صورت غیرحضوری اداره نمی‌کردند.
همچنین افتتاح حساب اول تنها در بانک‌های پاسارگاد، پارسیان، آینده و رسالت به صورت مجازی قابل انجام بود. اما برای افتتاح حساب دوم با توجه به این که فرد مشتری بانک محسوب شده و نیاز به احراز هویت مجازی نیست در ۸ بانک از ۱۱ بانک امکان مذکور این امکان فراهم شده است.
نکته قابل توجه این است که با این که با توجه به افزایش تعداد و انواع وام‌های بانکی و حمایتی در پی شیوع کرونا نیاز به دریافت خدمات غیرحضوری مربوط به درخواست تسهیلات افزایش یافته اما تنها شش بانک از مجموع بانک‌های بررسی شده این خدمت را به شکل مجازی ارائه می‌دادند.
علیرضا بزرگمهری،کارشناس بانکداری دیجیتال و نائب رئیس انجمن شرکت‌های نرم افزاری در گفتگو با تجارت‌نیوز خدمات ارائه شده به صورت مجازی به مشتریان را یک شوی ناقص و اولیه از بانکداری دیجیتال می‌خواند و می‌گوید: نگاه ما برای استقرار سیستم‌های بانکداری دیجیتال نیست و بیشتر آنچه می‌بینیم یک شوی ناقص از آن است. حتی در دیجیتالی‌ترین سرویس‌ها که اینترنت بانک و موبایل بانک است ما هنوز نگاه بانکداری دیجیتال نداریم. ما نگاه سنتی داریم و فرض می‌کنیم همان سرویس سنتی را قرار است روی موبایل ارائه دهیم.
او ادامه می‌دهد: این نگاه برای پاندمی با جدیت کرونا نتیجه‌ای ندارد جز این اول از همه خود بانک آسیب می‌بیند نمونه آن هم پرسنل بانکی بودند که در دوران شیوع کرونا از دستشان دادیم یا آسیب دیدند.در صورتی که اگر بانکداری دیجیتال راه‌اندازی شده بود، نیازی به مراجعه گسترده به شعب و این پرسنل نبود.
بزرگمهری با اشاره به امکان افتتاح حساب به شکل غیر حضوری در بانک‌ها می‌گوید: سوال اینجاست که مشتریان بانکی چقدر از این موضوع مطلع هستند؟ در دنیای بانکداری دیجیتال باید در جایی که مشتریان حضور دارند اطلاع‌رسانی صورت گیرد اما ارتباط شبکه بانکی با مشتریان چندان برقرار نیست برای مثال بانک‌ها در شبکه‌های اجتماعی حضور صحیح و غیرتزیینی ندارند.
این کارشناس در پاسخ به این سوال که چرا احراز هویت و افتتاح حساب اول به صورت مجازی برای بسیاری از بانک‌ها میسر نشده، می‌گوید: کارت‌های هوشمند ما باید درست عمل می‌کرد که نمی‌کند اما در حال حاضر بانک مرکزی در حال دنبال‌کردن روش‌های دیگری است ،که احتمالا به سرعت نتیجه می‌دهد، تا بتوان با استفاده از موبایل، کدملی و با رمز دو مرحله‌ای درباره احراز هویت به نتیجه رسید.
این کارشناس همچنین درباره درخوست تسیهلات به صورت غیرحضوری نیز عنوان می‌کند که محاکم ما هنوز آن چیزی را به عنوان قرارداد می‌پذیرند که قرارداد کاغذی امضا شده باشد. در صورتی که اگر کارت ملی هوشمند ما واقعا هوشمند عمل می‌کرد می‌توانستیم مثل سایر کشورها رفتار کنیم و قوه قضاییه تقاضای دریافت تسهیلات از داخل منازل با امضا ازمجاری دیجیتال را بپذیرد.
البته به گفته او فرآیند این خدمت را می‌توان تا ۹۰ درصد غیر حضوری کرد تا تنها مرحله آخر آن حضوری باشد اما بسیاری از بانک‌ها در این باره بهانه می‌آورند.
