به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، در سال‌های گذشته هزینه‌های جاری دولت به‌شدت افزایش یافته بر این اساس از سال 1391 تا سال جاری مصارف دولت از 89 هزار میلیارد تومان به بیش از 900 هزار میلیارد تومان رسیده است و دولت برای تأمین این هزینه‌ها به شیوه‌های تورم‌زایی همچون استقراض از بانک مرکزی روی آورده است.
استقراض دولت از بانک مرکزی منجر به تزریق پول پرقدرت در جامعه و در نهایت تورم شده است، در واقع این مسئله کنار نوسانات نرخ ارز به‌عنوان اصلی‌ترین عامل تورم در کشور در نظر گرفته می‌شود. این جهش نرخ ارز روی حاملهای انرژی و چالشهای مربوط به آربیتراژ قیمتی موثر بوده است.
لازم به ذکر است که یکی از مواردی که توسط برخی کارشناسان به طور مداوم مطرح می‌شود و آن را به عنوان عامل عقب‌ماندگی صنایع کشور می‌دانند، تفاوت قیمت حاملهای انرژی با قیمت‌های جهانی است، حال آنکه مباحثی در این بین مطرح است.
همت قلی زاده کارشناس ارشد حوزه انرژی در سازمان برنامه و بودجه در نشست «نیمه ی پنهان، یارانه پنهان» در خصوص یارانه پنهان حوزه انرژی و بحث‌های مطرح شده برای آزادسازی قیمت حاملهای انرژی گفت: در سال 1391 یارانه پنهان تا 4 برابر افزایش پیدا کرد. در واقع بحث اقتصاد مبتنی بر چهار عمل اصلی ساده انگارانه است. در طی این مدت مصرف کاهش پیدا کرد اما در عین حال حجم یارانه پنهان افزایش پیدا کرد. مصرف انرژی ایران بجز گاز، پایین‌تر از سایر کشورها است.
وی افزود: یارانه کمک مالی دولت است، وقتی قیمت تمام شده کالایی بالاتر از عدد مورد نظر دولت باشد، یارانه داده می‌شود به خصوص برای کالاهای اساسی. تقاضایی که با استفاده از مدل‌های اقتصادی استخراج می‌شود حاصل رفتار مردم در ایران است. اساسا کشورهایی که پیشرفت بالایی دارند قیمت حاملهای انرژی پایین‌تری دارند.
قلی‌زاده ادامه داد: در آمریکا نیز قیمت برخی از حاملهای انرژی از کشورهای اطراف پایین‌تر است. اشکال کار اینجا است که برخی از کارشناسان تنها به اعداد توجه دارند و مسائل پیرامونی و شیوه کشف قیمت را در نظر نمی‌گیرند. در حال حاضر به دلیل تحریم‌ها ما نقشی در کشف قیمت‌های فوب خلیج‌فارس نداریم بنابراین قیمت اصلا مربوط به جامعه ما نیست.
وی در ادامه گفت: در گذشته اقدام جهانی‌سازی با پوشش گفتمان عدالت، سپس افزایش قیمت بنزین در آبان 98 و در حال حاضر نیز این مسئله تحت عنوان عدالت و کسری بودجه مطرح شده است. توجه داشته باشیم بازار ما یک بازار انحصار کامل است و در اقتصاد شیوه کشف قیمت در چنین بازاری مشخص است. در چنین بازاری شما باید تاب‌آوری جامعه را در نظر بگیرید.
این کارشناس حوزه انرژی گفت: هم‌اکنون جهانی‌سازان داخلی به دنبال انجام این کار هستند. براساس آمار پالایشگاه‌ها از سال 98 قیمت برخی حاملهای انرژی به قیمت جهانی عرضه می‌شود. شما می‌بینید قیمت نفت سفید و گاز مایع که عموما مصارف روستایی و مناطق محروم دارد، شاهد افزایش قیمت شدید بوده‌اند که در نتیجه مردم به استفاده از بنزین روی آوردند.
از آنجایی که نرخ ارز در کشور ما افزایش پیدا کرده است، در حال حاضر قیمت انرژی در ایران بالاست. در طی سال‌های گذشته قیمت حاملهای انرژی در دنیا کاهش یافته است اما قیمت انرژی در ایران افزایش داشته است.
وی افزود: در حال حاضر امنیت انرژی ما در خطر است و این جهان سایه‌هایی است که از سخن می‌گوییم. جالب است که پالایشگاه آبادان قیمت بنزین صادراتی را 4200 تومان حساب کرده است اما همان بنزین را که در داخل فروخته است را بیش از 5000 تومان در نظر گرفته است.
ارتباط دلار با پالایشگاه‌ها باید قطع شود، هیچ کشوری در دنیا چنین کاری را نکرده است و این اقدام کشور را به سمت مسیر خطرناکی می‌برد.
قلی‌زاده گفت: بررسی آمارهای مصرف بنزین نشان می‌دهد که پیش از انقلاب مصرف بنزین سالی 16 درصد رشد کرده است اما با وجود انفجار جمعیتی پس از انقلاب این رقم سالانه 5 درصد بوده است. چگونه گفته می‌شود که ما بنزین می‌خوریم و در مصرف حامل‌ها بی‌فرهنگ هستیم. چنین ارقامی در خصوص گازوئیل و حتی مازوت نیز صادق است و در واقع میزان رشد سالانه مصرف با وجود رشد جمعیت، پایین‌تر از پیش از انقلاب بوده است.
انتهای پیام/
