در کلاب هاوسی که یک‌شنبه(۱۶ آبان) با حضور موافقان و مخالفان ادغام جشنواره جهانی فجر با جشنواره ملی فجر برگزار شد و چهار ساعت هم به دارازا کشید، هنرمندان، منتقدان و روزنامه‌نگارانی چون سیدامیر سیدزاده (تهیه‌کننده)، محمود گبرلو (منتقد)، شادمهر راستین (منتقد و فیلمنامه‌نویس)، مسعود اطیابی (کارگردان)، محمدرضا لطفی (کارگردان)، ابراهیم اصغری (تهیه‌کننده)، کامیار محسنین (پژوهشگر، نویسنده و مترجم)، سمیه علیپور (روزنامه‌نگار)، مصطفی احمدی (نویسنده و کارگردان)، حسین سلطان‌محمدی (منتقد) و کیوان مهرگان (مستندساز و روزنامه‌نگار) حضور داشتند.
این مناظره با موضوع ادغام دو جشنواره ملی و جهانی فجر برگزار شد و شادمهر راستین از عوامل برگزار کنندگان سی ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر، منتقد سینما و نویسنده به عنوان مخالف این ادغام در این مناظره حاضر شد و درباره افدامات انجام شده و فعالیت‌های نادیده گرفته شده در جشنواره جهانی فیلم فجر صحبت کرد.
راستین درباره پیشنهاد اولیه برگزاری جشنواره جهانی فیلم فجر گفت: «نیاز به برگزاری جشنواره جهانی فیلم فجر در دوره سیف‌الله داد مطرح شد، قرار بود اسم این جشنواره را «فردوسی» بگذارند، اما این اتفاق رخ نداد و نام جشنواره همان فجر ماند. این نیاز هم زمانی مطرح شد که متوجه شدیم بخش فرهنگی و هنری سینمای ایران فاصله زیادی از بخش صنعتی سینما دارد.»
چرا هنوز هالیوود سرلوحه است؟
این هنرمند درباره عدم حضور هنرمندان در جشنواره‌های ایران گفت: «در سال‌های اخیر شنیده‌ایم که می‌گویند سینماگر خوب و هنرمند خوب، به جشنواره نمی‌آید، منظورشان هم بازیگران و هنرمندان اروپایی و هالیوودی است. این دوستان فراموش کردند که ۴۳ سال پیش، با شعار مرگ بر آمریکا انقلاب کرده‌ایم اما نمی‌دانم چرا هنوز هم هالیوود تا این اندازه سرلوحه است. فکر می‌کنم همان‌گونه که آقای گبرلو گفتند، جشنواره ملی اعتبارش کمرنگ شده و به نظرم حالا با این ادغام می‌خواهند از اعتبار جشنواره جهانی بهره ببرند و دوستانی که از این ادغام دفاع می کنند متاسفانه در این سال‌ها حتی یکبار هم در جشنواره جهانی حضور پیدا نکردند.»
این منتقد درباره محفلی بودن جشنواره جهانی فیلم فجر گفت: «می‌گویند جشنواره جهانی فیلم فجر محفلی بود. بله، کاملا محفلی از تماشاگران علاقه‌مند به شکل جدیدی از سینما بود و نمی‌توان این موضوع را انکار کرد. به طور مثال در سالی که «تنور دیو» ساخته شد، کارگردانان با شکل جدیدی از فیلمسازی مواجه شدند، از آن ایده گرفتند و بعد «هامون» و «مهاجر» ساخته شد و همین گونه سینمای هنری رشد پیدا کرد و گرنه ما همچنان در فیلم فارسی مانده بودیم.»
ما ۴۳ سال پیش با شعا مرگ بر آمریکا انقلاب کرده‌ایم اما نمی‌دانم چرا هنوز هم معیار برخی هالیوود است
او درباره حضور گسترده مردم در این جشنواره گفت: «دوستان می‌گویند مردم در سینما حضور ندارند. ما باشگاه جشنواره جهانی را تاسیس کردیم که ۱۰ هزار عضو دارد و اولین جایی هم که این اطلاعات را از ما گرفت تا با استفاده از آن بتواند بلیت‌هایش را بفروشد، جشنواره ملی فجر بود. این ۱۰ هزار نفر ثروت سینمای ایران است که باید به آن‌ها توجه کنیم و آن‌ها ارتقا دهیم. رودربایستی با خودمان را کنار بگذاریم بخشی از سینمای ما از جهان فرهنگی سهم می‌خواهد و علاقه‌ای هم ندارد که تلاش کند. دقیقا ادغام دو جشنواره هم به این موضوع ارتباط دارد و در آینده متوجه می‌شویم که چه سرمایه ای را از دست داده‌ایم.»
با هیچ یک از عوامل مشورت نشد
او که سابقه حضور در کادر اجرایی برگزاری جشنواره را دارد، درباره ناگهانی بودن تصمیم برای ادغام جشنواره گفت: «زمانی که من با کامیار محسنین یا سمیه علیپور، درباره اقدامات انجام شده در جشنواره جهانی فیلم فجر صحبت می‌کنیم، هدفمان ثبت شدن این اقدام‌ها است. چون یکی از اعتراض‌های ما این است که هیچ یک از دبیران یا دست‌اندرکاران جشنواره طرف مشورت قرار نگرفتند و فکر می‌کنم شرط گرفتن پست رئیس سازمان سینمایی این بود که چه کسی حاضر می‌شود این دو جشنواره را ادغام کند. این موضوع حتی قبل از دبیری محمدمهدی عسگرپور هم مشخص بود، چون بسیاری از اقراد این موضوع را از نظر فرهنگی و عقیدتی بر نمی‌تابیدند.»
برای ادغام جشنواره جهانی با جشنواره ملی فیلم فجر با هیچ یک از برگزار کنندگان مشورت نشد
او درباره تعداد کارگاه‌های برگزار شده در سال‌های برگزاری جشنواره گفت: «در پنج دوره جشنواره جهانی فیلم فجر، تعداد کارگاه‌های برگزار شده، چه با کارگردانان داخلی و چه با کارگردانان خارجی به بالاتر از ۳۵۰ عنوان رسیده بود. فکر نمی‌کنم جشنواره‌ای وجود داشته باشد که سه برنده اسکار را به عنوان مهمان دعوت کرده باشد. بحث کارگاه‌های آموزشی هم جای خود را داشت. ما نزدیک به شش هزار ثبت نام داشتیم که هم به صورت حضوری و هم به صورت آنلاین شرکت کردند و بازنشر این آموزش‌ها خیلی بیشتر از این رقم است.»
دارالفنون تبدیل به یک جریان مانند کانون می‌شود
راستین درباره نادیده گرفتن بخش آموزشی جشنواره جهانی ادامه داد: «ما دائم درباره فیلم‌ها صحبت می‌کنیم اما بخش آموزش و اثر گذاری را کاملا فراموش کرده‌ایم. در دوره ما مدرسه صدا و سیما، دانشکده هنر و دانشکده هنرهای زیبا، در یک روز سه کارگاه برگزار می‌کردند، چنین اتفاقی را در هیچ جشنواره‌ای نداشتیم. نکته بعدی دارالفنون است و مطمئنم این موضوع تبدیل به یک جریان می‌شود، همان‌طور که خیلی از افراد می‌گویند ما هم عضو جریان کانونی بودیم و در مقطعی عضو بخشی سینما یا تئاتر آن بودیم به زودی هم با نسلی از دانشجویان مواجه خواهیم شد که متعلق به دارالفنون هستند و قطعا این افراد تاثیر گذار خواهندبود، چون مهم‌ترین چیزی که یاد گرفتند، این است که بین‌المللی فکر کنند و متوجه شدند وقتی می‌گوییم بین‌المللی منظورمان اروپای غربی و یا افراد چشم آبی نیست.»
او درباره داشتن تفکر بین المللی ادامه داد: «شاید مدیران ما ندانند اما ما می‌دانیم که سینمای آینده متعلق به آسیاست و اگر نتوانیم ما با آن‌ها دوستی کنیم قطعا دچار بحران خواهیم شد. غیر از جنبه آموزشی برای دانشجویان دارالفنون بحث نمایش فیلم‌های خارجی هم مطرح است که انتخاب آن را برعهده مخاطب می‌گذاشتیم، هر فرد می‌توانست فیلم مورد علاقه خود همراه با سانسش را انتخاب کند و تمام این اسناد موجود است اما به گونه‌ای رفتار شد که انگار هیچ کاری انجام نشده است و زحمت دیگر دوستان به طور کلی فراموش شد.»
این نویسنده ادامه داد: «تنها چیزی که گاهی اوقات من را آرام می‌کند این است که یکبار به آقای جلال ستاری گفتم از اینکه نمی‌توانید مانند آن زمان جشنواره برگزار کنید ناراحت نیستید؟ گفت ما چیزی را کاشتیم که ۲۰ سال بعد ثمره‌اش را دیدیم، بنابراین اصلا نگران نیستم. من هم مطمئنم که توانستم چنین اتفاقی را رقم بزنم و این دوره‌ای که در جشنواره جهانی فیلم فجر خدمت کردم، یکی از بهترین دوره‌های زندگی خودم است.»
چرا جشنواره جهانی به بخش خصوصی واگذار نشد؟
این منتقد درباره سازوکار برگزاری مجدد جشنواره جهانی با یک نام دیگر گفت: «بخش خصوصی و شهرداری حاضر بود هزینه کند تا نام این جشنواره تغییر کند، اما نکته‌ای که وجود دارد این است که هنوز نگاه وزارت ارشادی تغییر پیدا نکرده است. ظاهرا یکسری آدم به عنوان وزیر یا معاونت سازمان سینمایی فعالیت دارند، اما یک تفکر غالبی وجود دارد که می‌گوید با اینکه هزینه‌هایش را یک سازمان دیگر برعهده می‌گیرد، اما بازهم نمی‌دهم که جای دیگر این جشنواره را برگزار کند. دلیلشان هم این است که بحث استراتژیکی است و بخش خصوصی نباید آن را برگزار کند.»
