به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، اعلام شروع مذاکرات هسته ای بار دیگر مورد توجه تمامی محافل قرار گرفته است و همگان منتظرند ببیند دور جدید گفتگوها در چه فضایی پیش خواهد رفت . به بیان دیگر صرف اعلام آغاز مدکرات می تواند متغیری مهمی در تحولات بین المللی باشد و نتایج آن بطور حتم تاثیرگذاری بیشتری خواهد داشت، امشب در کلاب هاوس خبرآنلاین این اتفاق مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت و مهمانان مدعو درباره دلایل و زمینه های این موضوع یعنی" تیم رییسی و آینده برجام؛ ادامه مسیر ظریف یا؟" به اظهار نظر پرداختند.
نوری زاده کارشناس سیاست خارجی
از منظر سیاست داخلی به این مساله می پردازیم. گزاره ای در کشورهای توسعه یافته داریم که سیاست خارجی دنباله سیاست داخلی است.
الان می بینیم تیمی که از سیاست خارجی اصلاحطلبان و اعتدالگرایان انتقاد می کردند و منتظر امروز بود بر سر کار است. دو نگاه تئوریک بین اصولگرایان و اصلاحطلبان در پرونده هسته ای داریم. جناح اصولگرایان از سال 2002 که پرونده هسته ای باز می شود، نگاهش به پرونده هسته ای، نگاه هویتی است. هویت، اصالت و حیثیت جمهوری اسلامی را به این قضیه وصل می کند. در شعارهای مانند انرژی هسته ای حق مسلم ماست و حاضریم همه چیز را بدهیم ولی این انرژی را به دست بیاوریم، همه را درگیر این هویت کرده اند، با نگاه اصلاحطلبان و اعتدالگرایان فاصله دارد. نگاه آنها به مساله هسته ای، هویتی نیست. مساله هسته ای یک واقعیت برای آنهاست. نگاهشان به هسته ای موضوع است که می توان درباره اش بده بستان و گفتگو کرد.
این دو نگاه تفاوتهای نهادینه دارد. وقتی نگاه شما هویتی و حیثیتی شود، اساسا نهاد وزارت خارجه را مسئول نمی دانید. این وزارتخانه 4 سال بعد نیست و بخشی از قوه اجرایی کشور است که خودش یک سوم نظام است. نگاه هویت گرا می گوید چون بحث امنیت ملی است، پرونده را به شورای عالی امنیت ملی واگذار می کند. کما اینکه در دوران اقای احمدی نژاد این ماجرا به شورای عالی امنیت ملی واگذار شد. در اعتدالگرایان این نگاه است هر چه این موضوع را هویتی تر بدانید، پیچیده تر و مشکلتر می شود. وقتی شما موضوع را امنیتی بدانید، نگاه طرف مقابل هم امنیتی می شود. برای همین باید هسته ای را باید یک واقعه و رویداد دانست. نتیجه این می شود که وزارت خارجه دارای اختیارات تمام می شود.
نگاهم به پرونده هسته ای دو توصیف می گیرد. اصولگرایان دارند قدرت نمایی می کنند. به اصلاحطلبان و اعتدالگرایان می گویند کشتی بان را سیاستی دیگر آمد. شما بلد نبودید از منافع ملی ما دفاع کنید. ما آمده ایم هم می شود منافع منطقه ای را حفظ کرد و هم هسته ای را داشت. درباره بحثهای نظامی که مسایل موشکی است، قدرتنمایی علیه اعتدالگرایان می کنند. می گویند شما از غرب حساب می بردید و قطعنامه ها را تهدید می دانستید، همه اینها در وهله از زمان را دارند نقد می کنند و می گویند هیچ خبری از اینها نیست و ما هم معیشت را داریم و هم هسته ای را.
شما با وقایع بین المللی نمی توانید تسویه حساب طور برخورد کنید. شاید آقای باقری کنی و جلیلی سالها در مسایل بین المللی سیاستهای اعلامی خود را بگویند ولی بالاخره با واقعیت روبرو می شوند. آنها می گویند منطق ما قوی تر است و همیشه می گویند سیاستهای انقلابی ما بر سیاستهای استکباری غلبه می کند. وقتی ما عدد و رقم اقتصادی را ببینیم این نگاه به نفع منافع ملی است؟
در آینده شاهد شیفت از آرمانگرایی به واقعگرایی خواهیم بود که پشتوانه نرمش قهرمانانه و صلح امام حسن را دارد.
امیر پشنگ پور کارشناس روابط بین الملل
به نظر می رسد گروه مذاکراتی فعلی می خواهد گفتمان خود را به جامعه از طریق مذاکرات اعمال کند. این گروه می خواهد از طریق اعمال مذاکره، دستاوردهای دیگری برای خود به دست بیاورد. اینها 8 سال تمام طول کشید هیچ توافقی نکردند. خودشان گفتند دولت سایه تشکیل دادند. موافقان در مقابل مخالفان استدلالی نداشتند. دولت سایه 7 هزار صفحه در انتخابات برنامه داشت ولی نمی توانستند 50 صفحه توافق با غرب بنویسند. ما نمی بینیم آنها هیچ نظر مشخصی درباره برجام بدهند. گریز به جلو می کنند. متوسل به رهبری و شعار می شوند. نگرانم در رویه ای که دیده ایم، باز هم در برجام این اتفاق بیفتد.
اجرای سیاستهای اعلامی بسیار مهم است. تیم اجرا کننده بسیار مهم است. چیزی که به برجام ضربه می زند، عدم تسلط آقای رییسی به مبانی است. ایشان انصافا آدم خوبی است ولی بیش از آنکه تاثیرگذار باشد، تاثیرپذیر است. نقش انفعالی او می تواند بسیار زیان بار باشد. ما نقشی از آقای رییسی و آقای امیرعبداللهیان نمی بینیم. آقای باقری کنی در اروپا تور گذاشته اند ولی آقای عبداللهیان تلفن می زند. انگار آینده ای را ترسیم نکرده اند.
اینها توانمندیهای اولیه برای مذاکره را ندارند. قصد تخریب ندارم ولی در بحث حل و فصل اختلافات بین المللی، اولین شرط زبان مذاکره است. آقای ظریف نیاز به مترجم نداشت. اگر شما مترجم خوبی داشته باشید باز هم دوبرابر بیشتر زمان نیاز دارید. ما سیاست فعالی در منطقه نداریم و این هم پاشنه آشیل برای ماست. مجموع این مسایل باعث شده ما فرصتها را از دست بدهیم.
نتیجه ادعای آقای تدکروز و رویه جمهوری خواهان مشخص است که توافق در کنگره تصویب نمی شود. از حالا دارند سنگ اندازی می کنند که همان از دست دادن فرصتهاست.
درباره ضمانت برجام همیشه در قراردادها و تعهداتمان الزاما نباید برویم خسارت بگیریم. این بخش ایجابی است ولی در بسیاری موارد قراردادها باعث می شود زیان به ما وارد نشود. اگر به دوره ترامپ مراجعه کنیم که برجام نقض شد، برجام می توانست از خسارات به ایران جلوگیری کند که ضمانت اجرا و کارکرد مناسبی است.
مهسا جزینی خبرنگار
پرونده هسته ای شبیه بازیهای کامپیوتری شده که هی game over می شوند و بعد از اول می روند بازی می کنند. هی واگرایی و همگرایی می کنند. تا جایی رفته ایم و بعد برگشته ایم از اول آغاز کردیم. الان در دوره واگرایی هستیم. باید بایستیم تا دوباره همگرا شویم. از یک طرف به نظر می رسد قرار نیست این معادله تا ابد ادامه یابد. به ویژه این که اصطکاک خیلی تیز شده و خواسته ها شفاف و مشخص شده است. کف خواسته های غربی ها سقف خواسته های ایران است و شاید نشود آن روند را ادامه داد. ایران بر خلاف چیزی که مطرح می کند در این شرایط که شکاف دوطرف شدیدتر شده است، خیلی مذاکره برای مذاکره برای این بد نیست و برای همین به تعویق می اندازد.
ماجرا حالت استخوان لای زخم ماندن پیش رفته و طرف مقابل می خواهد وضعیت را شفاف کند و حوصله برای مذاکره برای مذاکره ندارد. طرفی که زودتر می خواهد میز مذاکره را ترک کند چه کسی است؟ چه کسی از ترک مذاکره استفاده می کند؟ ایران با این فشار اقتصادی روبرو با وضعیتی است که شاید تاب تحمل دارد ولی می خواهد زودتر تکلیفش مشخص شود. در سیاست نمی شود پیشگویی کرد، باید پیش بینی کرد. پیش بینی هم سخت است. برای من هم این سوال پیش آمد. اینجا افراد متخصص تر هستند و خوشحال می شوم کسی پاسخ این سوال را بدهد.
داوود بنایی فعال بانکی
به نظر می رسد نظام تصمیم سازی اقتصادی کشور یعنی سازمان برنامه و بودجه، خروجی ای درباره بودجه 1401 نداده است. جلسات ستاد بودجه مطرح می شود ولی مشخص نمی کنند چطور بدون برجام می توانند بودجه را ببندند. خروجی برجام باید در بودجه بیاید.
سازمان برنامه در سال 1367 گزارشهای متعددی داد که منجر به پذیرش قطعنامه بود. الان نمی دانم این سازمان گزارش به مراجع بالاتر می دهد یا نه. عقل حکم می کند گزارش بدهد. وقتی دو هفته مانده به تقدیم بودجه به مجلس، باید سقف درآمدها مشخص شود. مجلس اولین آزمون بودجه ای اش با اضافه کردن 45 درصد بودجه آمد.
یک سوم درآمدهای ما از واگذاری سهام است که 240 همت در نظر گرفته شده که تاکنون صفر است. فروش اوراق بدهی هم 50 همت در نظر دارند. وصول درآمدهای نفتی که 390 همت پیش بینی شده در 6 ماهه 10 درصد محقق شده است. فرضا اگر 500 هزار بشکه نفت بفروشیم به درآمد واقعی بودجه نمی رسیم.
سازمان برنامه از لایحه ای که 940 همت است شروع کند، دچار برآورد بالا می شود. عقل حکم می کند به لحاظ بودجه ای اینقدر در مشکل هستیم و ماهانه 60 همت نیاز به حقوق جاری داریم. 85 درصد حقوق بازنشستگان را دولت می دهد و اگر فروش نفت نداشته باشیم این مشکلات بسیار زیاد است.
خلاصه جلسه اقتصاددانهایی که پیش آقای رییسی رفته اند دوپهلو است که مشخص نمی شود حذف ارز 4200 تومانی چه مشکلی دارد. فقط یک نفر از آنها گفت که این فسادزاست. ارز امروز 28800 تومان بود. مشکلات ما نشان می دهد باید به سمت توافق برویم و ادامه دادن این وضعیت بسیار بسیار سخت است. باید تصمیمات سخت گرفت.
امیر پسنده پور کارشناس روابط بین الملل
باید دیپلماسی را از ایدئولوژی جدا کرد. نظام بین الملل بر مبنای زور است. هیچ یک از فضیلتهای اخلاقی که حضرات در منبر توصیه می کنند هیچ جایی در روابط بین الملل و دیپلماسی ندارد. وقتی شما شعار را در سطح گل درشت در سیاست خارجی مطرح می کنید ناخواسته گروگان این شعارها می شوید. عاجزانه استدعا می کنم دولتمردان از این فضا خارج شود. اگر مخاصمات در روابط بین الملل ماندگار بود، در تاریخ، منازعات بسیاری داریم که اگر طرفین خود را با اصول روابط بین الملل تنظیم نمی کردند هرگز نمی توانند کنار همدیگر زندگی کنند. درگیری ما که از آلمان و فرانسه و ژاپن و آمریکا که بدتر نیست.
آنها در روابط بین الملل خود، به توسعه یکدیگر کمک می کنند. این که بگوییم فقط آنچه ما می گوییم درست است و لاغیر، نمی شود.
قدری آقایان باید از آرمانگرایی فاصله بگیرند. واقعا شرایط امروز مطلوب نیست. امیدوارم تدبیر نزد مسئولان برگردد. این پرونده امنیتی تمام شئون مردم را تحت تاثیر قرار داده است.
2323
