به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ مجموعه نشست‌های تخصصی دانشکده علوم اجتماعی، ارتباطات و رسانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز امروز با عنوان "دوشنبه‌های سوهانک" این هفته با موضوع بازآرایی رسانه‌ای؛ ضرورت و بایسته‌ها" با حضور دکتر "اکبر نصرالهی" رئیس دانشکده علوم اجتماعی، ارتباطات و رسانه، "فرشاد مهدی‌پور" معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و "محمدحسین ساعی" رئیس دانشگاه سوره به صورت آنلاین برگزار شد.
دکتر نصراللهی در ابتدای این نشست گفت: این نشست، چهارمین نشست از "دوشنبه‌های سوهانک" است و 20 نشست تا آخر سال طراحی شده است و هدف این است که پویایی و نشاط دانشگاهی و نشاط علمی را بعد از وقفه کرونایی به کشور بازگردانیم و از نظر اساتید مختلف استفاده کرده و پیشنهادها و نظرات اساتید را به گوش مسئولان برسانیم.
وی ادامه داد: بازآرایی رسانه‌ای موضوعی است که در جلسه‌ای که هیئت دولت با رهبر انقلاب داشتند مطرح شده است و دوستان وزارت ارشاد نیز در دستور کار قرار داده‌اند، اینکه وضع موجود رسانه‌ها چگونه است و برای بازآرایی رسانه‌ای چه باید بکنیم؟
"محمدحسین ساعی" رئیس دانشگاه سوره در ادامه این نشست گفت: برای تحلیل وضعیت امروز رسانه باید فهمی از جایگاه تاریخی پیدا کنیم. برنامه‌هایی در ذهن انسان‌های ما قبل ما وجود داشته است که نشان می‌دهد، رسانه برای آنها مهم بوده است. در کتاب "آتلانتیس نو" اثر "فرانسیس بیکن" به گروهی از انسان‌ها اشاره می‌شود که بازرگان نور هستند و به جای تجارت با سکه و پول، با نخستین مخلوق خدا که نور است تجارت می‌کنند. بعدها همین لفظ بعد از دو تا سه قرن به لفظ روشنفکر امروزی شناخته شد.
وی ادامه داد: فرق روشنفکر با انسان دانشمند این است که دانشمند اطلاعات زیادی دارد و فعالیت‌های وی مبتنی بر پژوهش است ولی روشنفکر در ادبیات فارسی بیشتر به "مصلح اجتماعی" شناخته می‌شود. مهم‌ترین ابزاری که مدرنیته در اختیار روشنفکران گذاشته بود ابزارهایی است که رسانه‌ها و صنعت چاپ در اختیار این روشنفکران گذاشته بود که عمدتاً کتاب و مطبوعات بودند.
رئیس دانشگاه سوره گفت: "کارل پوپر" فیلسوف بزرگ جهان در آستانه 90 سالگی مصاحبه‌ای با یک خبرنگار ایتالیایی انجام می‌دهد و مسائل جالبی در آنجا مطرح می‌شود. اینکه مشکل رسانه‌ای ما چیست و چرا رسانه‌های ما که آزادی‌بخش هستند و به جامعه انسانی کمک می‌کنند امروز این ظرفیت را ندارند. این فیلسوف کتابی تحت عنوان "تلویزیون خطری برای دموکراسی" نوشته است و اینکه یک فیلسوف در سن 90 سالگی این جمله را می‌گوید بسیار عجیب است.
ساعی گفت: "کارل پوپر" می‌گوید "ما باید به سانسور متوسل شویم چراکه در غیراینصورت دموکراسی به خطر می‌افتد. یکی از مبانی دموکراسی، قدرت‌های بی‌مهار هستند و امروز رسانه‌ها به عنوان "قدرت‌های بی‌مهار شناخته می‌شود. رسانه‌ها می‌تواند از همه انتقاد کنند ولی انتقادی به آنها نمی‌شود درواقع رسانه‌ها هم می‌توانند خدمت کرده و هم خیانت کنند.
رئیس دانشگاه سوره تصریح کرد: امروز در عصر شبکه‌های اجتماعی، مدعی جریانی به نام "خبرنگاری شهروندی" هستیم و خبرنگاران شهروندی در تمنای کلیک و بازدید، حاضرند هر محتوایی را منتشر کنند و نوعی اقتصاد سیاسی غلط در پشت رسانه‌ها اتفاق می‌افتد.
وی گفت: در سال‌های گذشته شبکه‌های اجتماعی به عنوان تهدیدی علیه دموکراسی در جلد نشریات بزرگ جهان القا شده‌اند و یک حالت تهدیدی داشته است. بسیاری از نخبگان اعتقاد دارند که فضای عمومی رسانه‌های فارسی‌زبان در خدمت منافع عمومی مردم نیست و بعضی از مواقع، اشکال را به رسانه ارجاع می‌دهیم و تا اقتصاد سیاسی بازآرایی نشود، رسانه‌ها در خدمت مردم قرار نخواهند گرفت.
در ادامه این نشست "فرشاد مهدی‌پور" معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: در موضوع بازآرایی رسانه‌ها، چارچوب‌هایی به عنوان لوازم این بازآرایی مطرح می‌شود. ما باید بازسازی در حوزه رسانه انجام دهیم و بحث بازسازی بعد از آشفتگی ظاهر می‌شود. در دهه هفتاد بعد از جنگ، دولت با شعار بازسازی مناطق جنگی روی کار آمد.
مهدی‌پور با بیان اینکه بازآرایی مقدماتی دارد، تصریح کرد: نخستین مقدمه "آمایش سرزمینی" است و آمایش فرهنگی، آمایش رسانه‌ای، پراکندگی جغرافیایی، ترکیب سنی، تولیدات محتوایی، توزیع محتوایی، تولیدکننده و مصرف‌کننده، نیروی انسانی کار و تربیت نیروی آکادمیک حوزه رسانه از جمله موضوعات دیگری است که باید مورد توجه قرار بگیرد.
معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خاطرنشان کرد: سهم اصلی آموزشِ دوره‌های روزنامه‌نگاری عمدتاً مربوط به دوره کارشناسی ارشد است و در دوره لیسانس که دوره مهارتی محسوب می‌شود بخش قابل توجهی از این صندلی‌ها خالی است و ما دچار اشکال و چالش هستیم.
وی ادامه داد: الزام دوم این است که این بازآرایی در تمام حوزه‌ها صورت بگیرد و اینطور نشود که بازآرایی در حوزه نیروی انسانی انجام شده و در حوزه قوانین و آیین‌نامه‌ها انجام نشود. امروز در فضای رسانه‌ای کشور تعدادی از قوانین و مقررات برای رسانه‌ها به صورت مستقیم وجود دارند که نمونه آن قانون مطبوعات است و بعضی از قوانین نیز از جمله قانون تبلیغات تجاری وجود دارد که مربوط به قبل از سال 1359 است.
مهدی‌پور ادامه داد: آیین‌نامه اجرایی قانون مطبوعات به عنوان بازوی عملی ما نقش‌آفرینی می‌کند و از عمر آن سال‌ها می‌گذرد و ادبیاتی در آن به کار رفته است که مربوط به ماقبل حتی دوره تولید فضای سایبر است و این باید به سرعت توسط خود ما اصلاح شود.
معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: در کشور قاعده مشخصی برای برخورد با اخبار جعلی و فیک‌نیوزها وجود ندارد که البته این فقط مشکل ما نیست و اتحادیه اروپا نیز همین امروز با این مشکل دست و پنجه نرم می‌کند. در واقع قانون‌گذاری در حوزه فضای مجازی و رسانه با دشواری‌های زیادی روبه‌رو است.
وی ادامه داد: ما مجوز بیش از 13 هزار رسانه را صادر کردیم ولی چه تعداد رسانه قوی در کشور وجود دارد که در سپهر منطقه‌ای و جهانی ایفای نقش‌آفرینی کنند و در جریان‌های اصلی ورود پیدا کنند. امروز باید ساختارها را اصلاح کنیم و اینکه بازآرایی باید در تمام محورها شکل بگیرد و شرایطی دارد که باید در آن مفاهمه خبرگانی شکل بگیرد.
مهدی پور گفت: رویکرد ما باید مشارکتی باشد و در حوزه رسانه‌ها که ذی‌نفعان زیادی داشته و همه خود را صاحبنظر می‌دانند، بدون ایجاد مشارکت کار پیش نخواهد رفت چراکه رسانه به مشارکت و مخاطبان زنده است. رویکرد ما به جای عمودی باید افقی باشد و رسانه‌های افقی ذیل رسانه‌های عمودی نقش‌آفرینی می‌کنند.
معاون مطبوعاتی وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی تصریح کرد: بازآرایی در سطح اول به مدیران و مسئولان حوزه بازمی‌گردد و سطح بعدی مربوط به خبرنگاران و فعالان و تولیدکنندگان محتوا است. نخستین هدف از بازآرایی رسانه‌ای موضوع مرجعیت‌یابی یا مرجعیت‌سازی رسانه‌ای است. عده‌ای معتقدند ما مرجعیت رسانه‌ای را از دست داده‌ایم و عده‌ای نیز می‌گویند این مرجعیت تضعیف شده است اما باید برای تقویت مرجعیت رسانه‌ای تلاش کنیم.
وی گفت: "تاب‌آوری" دومین موضوع است. مردم ما به شدت زیر بمباران جنگ روانی و رسانه‌ای هستند و مردم به شدت مصرف‌کننده محتوا هستند و ضروری است که این تاب‌آوری را افزایش دهیم. هدف بعدی چابک سازی و قوی کردن و توانمندکردن رسانه‌ها است. هدف بعدی خروج از محاصره تبلیغاتی است و یک هدف نیز می‌تواند حرکت به سمت روزنامه‌نگاری طراز انقلاب اسلامی باشد.
انتهای پیام/
