بیژن مقدم در یک گفتوگویی با انصاف نیوز به مسائلی همچون عملکرد دولت رئیسی، واردات واکسن، شکایت از سایت رجا نیوز، اختلاف میان اصولگرایان و همچنین انتظارات رسانههای آنلاین از وزارتارشاد پرداخت، متن این گفتوگو را در ادامه بخوانید:
مقدم: برای قضاوت کردن دولت رئیسی زود است
انصاف نیوز: تحلیل شما از صد روزگی ریاست ابراهیم رئیسی بر کرسی ریاستجمهوری چیست؟
بیژن مقدم: قضاوت کلی دربارهی دولت سیزدهم از نظر زمانی زود است. باید به آنها فرصت بدهیم تا دولت استقرار کامل پیدا کند.
با توجه به انتصابهایی که داشتند میتوان قضاوت کرد؟
درست است. چند چیز باعث امیدواری از این دولت است. یکی رویکردها و دومی اقداماتی که انجام شد و نتیجه داد. مثلاً مردم در دولت آقای رئیسی واکسیناسیون شدند و به بسیاری از شایعات پایان دادند. به جایی رسید که عدهای با وجود اینکه واکسن داریم، اما تزریق نمیکنند. برخی از اینها همان کسانی هستند که میگفتند، واکسن کو؟ و چرا دولت نسبت به واردات واکسن بیتفاوت است. اما الان حرف دیگری میزنند .
یعنی واکسیناسیون را تدبیر دولت آقای رئیسی میدانید؟
ببینید! نه میتوان گفت تمام واردات واکسن به خاطر آمادهسازیهای دولت قبلی بوده و نه میتوان گفت فقط محصول دولت آقای رئیسی است. ترکیب این دو تحلیل را قبول دارم. و این قضاوت به انصاف نزدیکتر است. چون دولت قبلی هم خیلی تلاش کرد تا واکسن وارد شود اما این اتفاق نیافتاد. حالا به هر دلیلی! از سوی دیگر تلاش و عزمی در دولت آقای رئیسی شکل گرفت و یک سری تلاشها از قبل شده بود؛ در نتیجه واکسن وارد شد.
برخی این تحلیل را داشتند رابطهی خوب آقای رئیسی با چین در واردات واکسن تأثیر داشت.
من این را به عنوان یک خبر شنیدم. گویا تماسهایی در بالاترین سطح یعنی رئیسجمهور ما با رئیسجمهور چین برقرار شده و این باعث گشایشی شد. اینکه یک کار را در سطوح بالا و یا از سطوح پایین دنبال کنیم، حتماً نتیجه متفاوت خواهد شد. مثلاً سیمان وقتی آقای رئیسی تازه آمده بود، گران شد اما دولت توانست در بورس کالا آن را به قیمت سال ۹۹ برگرداند. وقتی ارادهای باشد و تدبیری اندیشه شود، میتوان کاری انجام داد. بین شهرداری که در سیل و زلزله در اتاقش نشسته است، با شهرداری که چکمه پوشیده و وارد میدان میشود، تفاوت وجود دارد.
الان در رفتار و سلوک دولت فعلی با قبلی تفاوتهای فاحشی میبینیم که این تفاوتها میتواند نتایج متفاوتی داشته باشد. هرچند برخی این مسئله را نقد میکنند اما اینکه رئیسجمهور از نزديک زندگی حاشیهاي مردم را ببیند، قطعاً حس آن با شنیدن یک خبر یا گزارش فرق دارد. مثلاً آقای رئیسی به یک محلهی حاشیهای در خوزستان رفت که تأثیرات خوبی داشت. اما کافی نیست. یک سال دیگر باید برویم از آنجا عکس بگیریم که چه تفاوتی کرده است. این دیگر کار رسانهها است. بگوییم استاندار این قول را داد اما عمل نکرد، چون آقای رئیسی بازدید میکند اما کار را باید مدیران میانی انجام دهند. اگر هم به وعدههای خودشان عمل کردند، تشویق کنیم. اگر مدیری در کف جامعه نباشد، نمیتواند مشکلی را حل کند.
اما نقدهایی هم به بازدیدهای میدانی آقای رئیسی وجود دارد، مثل صرف هزینه برای تأمین امنیت ایشان و رواج پوپولیسم. آیا در این حد لازم است که رئیسجمهور بازدید میدانی داشته باشد؟
ما از یک رئیسجمهوری عبور کردیم که سالهای آخر( با شیوع کرونا) در اجتماعات، زیاد او را ندیدیم. آقای روحانی سلوک خود را داشتند، از این بگذریم. انتقادهای زیادی در آن شرایط به ایشان وارد میشد. یکبار هم آقای روحانی در پاسخ به انتقادها گفت وقتی در ماشین نشستهام و از جایی عبور میکنم ،با نگاه به چهرهی مردم همهچیز را نظرسنجی میکنم. نه افراط و نه تفریط. یک رئیسجمهور باید مشکل را درست متوجه شود، یک امضای او کارهای زیادی را میتواند انجام دهد. دربارهی بازدیدهای میدانی بسیاری از جاها هست که نه تنها رئیسجمهور بلکه بخشدار و فرماندار آنها هم نرفتهاند. آقای رئیسی قرار نیست تا آخر دورهی خود تمام وقتش را صرف بازدیدها کند بلکه میخواهد با عملکرد خود به استاندار و فرماندار خودش بفهماند، شما هم اینگونه باید در میان مردم باشید. مردم میگویند بخشدار خود را ندیدهایم اما رئیس جمهور را چرا. اما مشکل را باید بخشدار حل کند، موضوع ما انتقال روش و سلوک مدیریت است. رئیسجمهور میخواهد الگوسازی کند. بنابر این سفرها و بازدیدها شرط لازم است اما شرط کافی نیست و باید کارهای دیگری هم انجام دهد.
دربارهی اینکه چه کسی سخنرانیهای آقای رئیسی را مینویسد، خبری دارید؟ چون دائما کلیپ سخنرانی ایشان دست به دست میشود.
بعضی از ایرادهایی که آنها وارد کردهاند، معلوم شد درست نبوده و توضیح هم داده شد. مثلاً ایشان در یک سخنرانی از دو عالم یک خطه(اردبیل) نام میبرند. برخی گفتند آقای رئیسی اشتباه کرده، در حالیکه خودشان اشتباه میکردند. بعضی از ایرادها هم مربوط به خطای گویشی است. به اشتباههای گويشی ايشان نقد وارد است و باید اصلاح شود. البته ایشان هم سخنران نبوده بلکه مدیر بودهاند اما نیاز به مراقبت و دقت بیشتری دارد.
از رجا نیوز به خاطر به توهین به آیتالله صافی شکایتی شد، با توجه به عذرخواهی این سایت، نظر شما نسبت به برخورد این سبکی با رسانهها چیست؟
برخی از افراد جایگاه خاصی با یک ریشهی تاریخی در کشور ما دارند و فراتر از یک فرد باید دربارهی آن حرف زد. برخی ژست میگیرند و میگویند میتوان همه را نقد کرد. مثلاً میگویند میتوان امام معصوم را نقد کرد، نه نمیشود. درباره مرجعیت باید با ملاحظاتی ورود کرد. شما ببینید حتی در زمان شاه نیز مرجعیت نفوذ و جایگاه ویژه ای داشت. زمان شاه میخواستند امام خمینی را اعدام کنند، تعدادی از مراجع بیانیهای را امضا کردند و گفتند امام خمینی مرجع است. با این بیانیه امام از اعدام نجات یافت. حتی آقای شریعتمداری که با انقلاب مشکل پیدا کرد اما امام اجازهی برخورد با او را نداد. بعدجامعه مدرسین اعلام کرد او دیگر مرجع نیست و بعد درگیر توطئه ضدانقلابیون شد.
اما دربارهی آقای منتظری و آقای صانعی رسانههای اصولگرایی مطالبی را منتشر کردند؟
داستان آنها فرق دارد. دربارهی آیت الله صافی بعد معلوم شد سخنان منسوب به ایشان درست نقل نشده است. در حقیقت باید ساحت مرجعیت را حفظ کرد و اگر هم نقدی وجود دارد، نباید رسانهای کرد و باید از تضعیف مرجعیت جلوگیری کرد. اگر به خاطر داشته باشید، کیهان هم بعد از آن یادداشت از آیتالله سیستانی عذرخواهی کرد. حتی اگر بپذیریم نقد شما بهحق باشد اما روش انتقاد از مراجع متفاوت خواهد بود.
بهنظر شما یکدستی در قوا و دستگاههای مختلف چه تبعاتی میتواند برای کشور داشته باشد؟
به نظرم دولتیها هم این را یک فرصت تصور میکنند. در دولت اصلاحات هم شاهد بودیم، دولت، مجلس وشوراها همگی در دست اصلاحطلبان بوده است. این مسئله میتواند به خدمت بیشتر به مردم کمک کند. ببینید! اینکه افراد نسبت به نیتهای همدیگر خیلی تردید نداشته باشند، کارها بهتر پیش میرود. اینکه دستگاهها بهم اتهام بزنند و با هم اختلاف داشته باشند، خدمترسانی به مردم را تضعیف میکند. الان دو سال است که با کرونا درگیر هستیم اما چند ماه است که شهرداری خود را با کرونا درگیر کرد. حتی به معتادین و کارتنخوابها را هم پیدا کرد و به آنها واکسن زد . چون شهرداری خود را در خدمت این مردم و دولت میبیند. ما مقاطعی در کشور داریم که روسای قوا حاضر نیستند باهم در یک جلسه بنشینند. در حالی که باید همهی قوا و نیروها برای رسیدن به اهداف ملی بسیج شوند. اگر بخشینگری شود، مشکلات حل نخواهد شد. در کرونا، سیل و زلزله همهی قوابه یکدیگر کمک کردند. البته این نافی اختیارات دستگاهها نیست و هر دستگاهی مستقل است.
تحلیل شما از منشاء برخی اختلافات در جریان اصولگرا از جمله اختلاف بر سر عدالتخواها و موضع تند آنها علیه دیگر بخشها چیست؟
اصولاً وقتی ازجبهه سخن میگوییم باید بدانیم که دیدگاههای مختلفی وجود دارد، آنها در هدف با یکدیگر مشترک هستند اما در روش متفاوتند. در روش اختلاف سلیقه دارند، برخی میگویند مبارزه با فساد باید با مصادیق صورت بگیرد و برخی به این روش معتقد نیستند. هر گروهی نمایندهی خود را هم دارند. مثلاً فلانی را فاسد معرفی میکنند و بعد معلوم میشود اتهام درست نیست و آبروی آن فرد میرود یا دیگری میگوید به قوهقضاییه منتقل کردهام اما نتیجهای نگرفتم. ما و جامعه در مبارزه با فساد در حال تمرین کردن هستیم، هنوز پاسخ دقیق برخی سؤالات را نمیدانیم. اینکه کدام روش مبارزه با فساد درست است را نمیدانیم. اخبار برخی از دادگاههای مفاسد اقتصادی منتشر شد و به شکل علنی برگزار شد. سؤال این است آیا این اقدام در آبان ۱۴۰۰ همان نتیجهای را میدهد که در آبان ۹۹ داشته است؟ گزارههای مختلفی در بین و فکر مردم دربارهی مبارزه با فساد وجود داشت که با رفتار قوهقضاییه در دو سال گذشته از بین رفت. با این رفتار دستگاه قضایی مشخص شد که نظام با دانه درشتها برخورد میکند و روابط نسبی یا سازمانی هم مانع برخورد با فساد نیست. اما سؤال اینجاست ادامهی این روند(پخش علنی دادگاه و یا انتشار پی درپی اخبار مربوط به این موضوع) باعث امیدواری مردم میشود یا نا امیدی آنها؟ باید در این باره بحث و گفتوگو شود. در مبارزه با فساد اختلافاتی وجود دارد و چون در مرحلهی تمرینی هستیم، فعلاً طبیعی است.
نظر شما دربارهی تغییرات صدا و سیما چیست؟
اخبار را شنیدهام اما اطلاعات خاصی دربارهی آن ندارم و قضاوتی نمیکنم، باید زمان داد. برای قضاوت یکسال زمان خوبی است.
برای پایگاههای خبری از وزارت ارشاد چه انتظاراتی دارید؟
چند کار از گذشته در وزارت ارشاد کلید خورده بود، با توجه به اینکه معاونت مطبوعاتی جدید تازه آغاز بهکار کرده است. به نظرم باید گامهای ناتمام قبلی را اول تمام کنند. بخشی از درآمد رسانهها ازمحل انتشار آگهی است و بخشی از این آگهیها دولتی است. مصوبه کلی در این باره دارند اما در جزییات به آن عمل نشده است. وزیر ارشاد قبلی و معاون مطبوعاتی قبلی و قبلی قول داده بودند این مسئله را دربارهی سایتهای خبری نیز اعمال کنند اما نشده است. این خواسته زیادی نیست و امیدوارم آقای مهدیپور به این خواسته رسانههای بر خط جامه عمل بپوشانند.