به گزارش اقتصادآنلاین، باتوجه به گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، در قرن اخیر، گردگشری به عنوان یک مقوله فرهنگی مورد نظر کشورهای مختلف قرار گرفته است و از فعالیتی صرفا اقتصادی به موضوعی حیاتی برای پیشرفت فرهنگی و اجتماعی جوامع بشری تغییر جایگاه داده است. اما در ایران تلاش برای توسعه و بهرهبرداری اقتصادی و فرهنگی از این صنعت، با تاخیر صورت گرفته است و براساس گزارش سازمان جهانی گردشگری، گردشگری داخلی ۸۰درصد از کل جریان گردشگری جهان را به خود اختصاص داده است.
این گردشگری داخلی تقریبا در بیشتر کشورهای در حال توسعه، بدون برنامهریزی منظم دولت اتفاق میافتد و در ایران نیز به عنوان گردشگری رهاشده در جریان است. برای اینکه سیاستگذاران بتوانند اقدامهای مناسبی در مورد گردشگری داخلی انجام دهند، ارائه تصویر و تفسیری مناسب از واقعیت گردشگری داخلی لازم است. مرکز پژوهشهای مجلس در گزارشی تلاش داشته تا به مهمترین مسایل مورد نیاز تصمیمگیری در داخل بپردازد که در ادامه چکیدهای از این گزارش را خواهید خواند.
باتوجه به اطلاعات موجود در این گزارش، طی یازده سال اخیر، سفرهای داخلی دارای تغییرات محسوس (افزایش متوسط سالانه 17درصدی) بوده است. با وجود افزایش متوسط 17درصدی سفر در این 11سال، در سال98، تعداد سفرها کاهش چشمگیری داشت که آسیب جدی به بخش سفر و گردشگری وارد کرده است.
این گزارش در بخشی دیگر، سفرهای افراد را برحسب هدف تفکیک کرده است و بر این اساس، سفرهایی که با هدف دیدار دوستان و آشنایان انجام شدهاند، با سهمی 44درصدی، سهم عمدهای از سفرها را به خود اختصاص دادهاند. سفرهایی با هدف گردش و تفریح سهمی 29درصدی و سفرهای درمانی سهمی 13درصدی داشته است.
طی یازده سال اخیر، مازندران، خراسان رضوی، تهران، گیلان و فارس برترین استانهای گردشگری ایران بوده و تقریبا سهم 40درصدی از کل سفرهای داخلی داشتهاند؛ در مقابل سمنان، چهار محال و بختیاری، البرز، زنجان، کردستان و خراسان شمالی، جز کم سفرترین استانهای ایران بوده و تقریبا سهمی 10درصدی را از کل سفرهای داخلی داشتهاند.
این گزارش همچنین به مقصد اصلی اقامت مسافران پرداخته است که خانه آشنایان و بستگان با سهمی 74درصدی رتبه نخست را از آن خود کردهاند؛ پس از آن ویلا و آپارتمان اجارهای با سهم 9درصدی در مقام دوم و ویلا و آپارتمانهای شخصی با سهمی 7درصدی در مقام سوم قرار گرفته است.
در ده سال اخیر تعداد سفرهای با وسیله نقلیه عمومی تقریبا ثابت بوده در حالی که سفر با وسیله نقلیه شخصی رشد چشمگیری داشته است که دلیل این امر عمدتا به تشدید فشارهای اقتصادی برمی گردد.
هزینه های خوراکی و دخانی، درمانی، حمل و نقل و خرید کالا و لوازم بیشترین سهم را در سفرهای داخلی دارند. با توجه به سهم بالای اقامت در خانه دوستان و آشنایان (حدود 73درصد در سال 98) و سهم بالای سفرهای بدون اقامت شبانه (حدود 53درصد در سال 98) سهم هزینه های اقامت بسیار ناچیز است، در حالی که در اتحادیه اروپا هزینه اقامت در حدود 30درصد هزینه های سفر است.
بررسیهای مرکز آمار حاکی از آن است که کمیت گردشگری داخلی در ایران رو به افزایش است؛ این آمار نشان می دهد که سرانه سفرهای خانوارها در ایران تقریبا 3برابر شده است؛ اما مرکز پژوهشهای مجلس اذعان دارد که نمیتوان این سه برابر شدن را موفقیت قلمداد کرد، زیرا با مقایسه بین هزینه متوسط سفر با تورم نقطه به نقطه مشخص است که بین سال 90 تا 98، کمیت گردشگری افزوده شده اما به کیفیت آن افزوده نشده است.