همشهری- عمادالدین قاسمی‌پناه: تقریبا از سال‌های ۹۴ و ۹۵ بود که برخی از کاربران موبایل، با تماس‌های از دست رفته(missed call) روی گوشی‌های خود با کد کشورهای مختلف به‌ویژه از آفریقا روبه‌رو می‌شدند. بعضی از کاربران به گمان اینکه این تماس‌ها از سوی اقوام، دوستان و آشنایان خارج کشور آنها گرفته شده، با این شماره‌ها تماس می‌گرفتند. غافل از اینکه این تماس‌های ناشناس با هدف سودجویی و کلاهبرداری با کاربران گرفته شده است و کاربران در پایان ماه، ناگهان با یک قبض نجومی روبه‌رو می‌شدند. آن زمان، بعضی از مسئولان، قبض‌های نجومی را مرتبط با تلویزیون‌های ماهواره‌ای اعلام کردند. اگرچه این پاسخ برای عده‌ای صدق می‌کرد، اما بسیاری دیگر، هرگونه تماس با این تلویزیون‌ها را منکر شدند. حالا مدتی است که این تماس‌ها دوباره شایع شده و کاربران در فضای مجازی در مورد آنها اطلاع‌رسانی و بعضا از مسئولان وزارت ارتباطات و اپراتورها گلایه می‌کنند. خاستگاه اولیه این نوع تماس‌ها که معروف به کلاهبرداری وانگیری(Wangiri) است، چندین سال است در کشورهای مختلف رواج دارد.
ماجرا چیست؟
همه‌چیز به خط‌های هوشمند یا IN بازمی‌گردد. خط هوشمند همان سرویسی است که مشترک پس از تماس با آن علاوه بر هزینه مکالمه هزینه دیگری را به‌صورت ثانیه‌ای برای استفاده از سرویسی خاص می‌پردازد. پس از میس‌کال تماس فرد با این شماره باعث می‌شود علاوه بر هزینه تماس بین‌الملل هزینه گوش کردن به مثلا یک صدای ضبط شده هم به‌عنوان سرویس به‌صورت دلاری روی قبض او بیاید.
یک منبع آگاه به همشهری می‌گوید: «در این مواقع عموما زدوبندی بین کریر شرکت‌های تلفن‌های همراه یا مخابرات به‌وجود می‌آید. درواقع این شبه توافق بین کسی که ترافیک شرکت مخابرات را تحویل می‌گیرد و قرار است آن را به کشور ثالث منتقل کند و کسانی که تماس می‌گیرند، رخ می‌دهد.»
این منبع آگاه در توضیح این اتفاق ادامه می‌دهد: «وقتی کسی ۲ صفر را شماره‌گیری می‌کند، اپراتور این تماس را به شرکتی منتقل می‌کند که آن را به کشور مقصد برساند. اما اصولا این تماس هرگز به کشورهای مقصد (کشورهای آفریقایی) نمی‌رسد و در میان راه به وسیله همان کسی که توسط اپراتور یا سرویس‌دهنده تلفن ثابت به‌عنوان کریر انتخاب شده، drop یا اصطلاحا قطع می‌شود.»
او همچنین با اشاره به این که این شرکت رقم صورتحساب را به‌صورت ارزی از اپراتورها می‌گیرد، می‌گوید: «مخابرات یا اپراتورها هم باید این رقم را با ریال از مشترکان دریافت کند و هیچ پولی هم توسط آن شرکت به کشور ثالث پرداخت نمی‌شود. چراکه اساسا آن تماس به یک تلفن گویا(IVR) در آن شرکت کریر رد داده می‌شود. به‌عبارت دیگر، این تماس به کشور دیگر منتقل نمی‌شود که بابت آن پولی پرداخت شود.»
این منبع آگاه البته به این موضوع هم اشاره می‌کند که احتمالا این فسادی است که نه مدیران اپراتورها -که در این حوزه فعالیت می‌کنند- و نه مدیران ارشد آنها، در آن دخیل‌اند. به‌گفته او «اپراتورها این امکان را دارند که این اتفاق را متوقف کنند، اما متأسفانه این کار از سوی همه اپراتورها انجام نمی‌شود و حتی صورتحساب‌های آن شرکت‌ها را سر وقت پرداخت می‌کنند و آنها هم اصطلاحا زیرمیزی‌ای به این تیم می‌پردازند.»
این منبع آگاه، تنها راه‌حل را بلاک کردن این نوع تماس‌ها از سوی اپراتورها می‌داند تا به کریر نرسند. او ادامه می‌دهد: «درواقع، اپراتورها با سیستمی به نام fraud management می‌توانند متوجه شوند که این تماس، کلاهبرداری(Fraud) است و به این ترتیب می‌توانند مانع آن شوند و حتی کریر را به‌خاطر انتقال این تماس جریمه کنند.»
شکایت ثبت کنید
بهترین روش برای مقابله با این کلاهبرداری بی‌توجهی به تک‌زنگ‌های کشورهای ناشناس است. اما اگر شما هم قربانی این کلاهبرداری شده‌اید بی‌تفاوت نباشید و شکایت خود را از طریق سامانه ۱۹۵ ثبت کنید. هر چند شاید شما فکر کنید که هزینه را پرداخت کنید کار راحت‌تری خواهد بود، اما رقم‌های حتی خرد ضرب در مشترکان، کلاهبرداران و فاسدان را به پول هنگفتی می‌رساند.
