حشمت‌الله فلاحت‌پیشه روز جمعه در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایرنا درباره روند مذاکرات برای رفع تحریم ها خاطرنشان کرد: با خروج دونالد ترامپ رییس جمهوری سابق آمریکا از برجام، دوران سیاهی از تحریم و تقابل با ایران شکل گرفت که در دوران جو بایدن رییس جمهوری فعلی تا حدی به سمت خاکستری شدن رفت.
وی با اشاره به آغاز مذاکرات وین در ۸ آذر ماه گفت: لازم است طرف آمریکایی برای اثبات حسن نیت، بخشی از تحریم ها را تعدیل کند و حداقل تحریم های ناشی از فشار حداکثری ترامپ را با جدیت کمتری دنبال کند تا فضای مساعدتری برای مذاکره شکل بگیرد.
رییس پیشین کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: آمریکا نباید انتظار داشته باشد که تا ۸ آذر، ایران در برنامه‌ها و پیشرفت‌هایی که در چند گام و در قالب «قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم ها و صیانت از منافع ملت ایران» برداشته، پسرفتی ایجاد کند ولی به هر حال، برداشته شدن هر اقدام اعتمادسازی به پیشرفت مذاکرات کمک می کند.
وی درباره سفر هفته آینده رافائل گروسی مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی به تهران گفت: طرف ایرانی می خواهد حسن نیت خود را نشان دهد و حضور گروسی نشان می دهد که ایران به مذاکرلت برای رفع تحریم ها خوش‌بین است و انتظار می رود با آمدن گروسی عملا اختلافات ایران و آژانس تا حدی تعدیل شود.
استاد دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه تعدیل اختلافات بین ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی به این معنا نیست که ایران برنامه های گذشته خود را به عقب برگرداند، افزود: من معتقدم که سفر گروسی بیشتر بخشی از یک دیپلماسی عمومی است تا اینکه بخشی از یک دیپلماسی رسمی باشد. در واقع بیشتر هدف سفر گروسی این است که فضای روانی را فراهم کند برای اینکه طرفین با رویکرد مثبتی مذاکرات ۸ آذر را شروع کنند.
فلاحت پیشه با اشاره به این موضوع که افزایش ذخایر اورانیوم غنی شده ایران، اعم از ۲۰ درصد و فراتر از آن، پیش از این اعلام شده بود، گفت: این موضوع چیز جدیدی نیست که به مذاکرات شوک وارد کند و قبلا شوک خود را وارد کرده است.
وی در عین حال درباره فرسایشی شدن مذاکرات هشدار داد و آنرا به نفع طرف های ثالث مثل رژیم صهیونیستی دانست و گفت: به طور طبیعی، عوامل مخل در مذاکرات به میزانی که مذاکرات فرسایشی شود، فعال خواهند شد.
این کارشناس مسائل راهبردی، رویکرد تهاجمی ایران در مذاکرات را ناشی از برخورد تقابلی و تهاجمی طرف آمریکایی ارزیابی کرد و گفت: مقصر این شرایط شخص بایدن بود. بایدن باید برجام را به عنوان یکی از ده فرمان روز اول ریاست جمهوری طبق وعده انتخاباتی خود اعلام می کرد اما این کار را انجام نداد بلکه در طول مذاکرات، سیاست فشار حداکثری ترامپ را روی میز گذاشت و به این سیاست ادامه داد.
فلاحت پیشه افزود: تداوم رویکرد فشار و تهدید در دوران بایدن باعث شد که ایرانی ها پشت چهره بایدن، ترامپ را ببینند. اکنون دوطرف نیازمند یک نگاه واقع‌بینانه هستند و حتما باید بدون فرسایشی شدن مذاکرات، توافق را صورت دهند.
این استاد دانشگاه یادآور شد: واقعیتی که وجود دارد این است که در نهایت، برجام یک توافقی است بر سر نه حد مطلوب بلکه حد مقدور؛ یعنی اینکه از یک طرف شروع تعلیق تحریم ها را داشته باشیم و از طرف دیگر طرف آمریکایی باید این واقعیت را بپذیرد که گام های چندگانه ای که ایران برای کاهش تعهدات با تأخیر برداشت به آسانی قابل بازگشت نیستند.
وی تاکید کرد: ایران فرصت مناسبی را در اختیار طرف های واسط در زمان ترامپ قرار دارد که برجام را حفظ کنند یا مانع بازگشت تحریم ها شوند و به همین دلیل، گام های کاهش تعهدات را با تاخیر برداشت. ایران حسن نیت خود را ثابت کرد ولی باتوجه به اینکه برداشته شدن گام های کاهش تعهدات برای ایران بسیار پرهزینه بوده، به راحتی به گذشته برنمی گردد.
این نماینده سابق مجلس شورای اسلامی به اکسیده کردن ذخایر اورانیوم غنی شده ایران در چارچوب تعهدات برجامی اشاره کرد و گفت: ایرانی که ذخایر خودش را بعد از توافق برجام اکسیده کرد ولی ترامپ در عوض برجام را پاره کرد، الان دوباره ذخایرش را به راحتی اکسیده نمی کند مگراینکه واقعاً یک توافق معناداری که حاکی از شکست تحریم ها باشد شکل بگیرد.
فلاحت پیشه گفت: در واقع رویکرد تهاجمی ایران بیشتر ناشی از برخورد طرف مقابل بود و ایرانی ها در طرف مقابل ترامپ را دیدند.
وی با بیان اینکه به هر حال ایران از تداوم تحریم ها آسیب می‌بیند، گفت: نباید به حدی مذاکرات فرسایشی شود که هم موضع‌گیری های طرفین رادیکال شود و هم نقش عوامل آشوب ساز مثل رژیم صهیونیستی در مذاکرات تقویت شود.
