مهسا بهادری: شاید بتوان بازیگران سینما را به چند دسته تقسیم کرد؛ بازیگرانی که با بازی در اولین فیلم سینمایی به شهرت رسیدند، دسته‌ای که پس از چند سال فعالیت ناگهان با یک فیلم وجوه دیگری از بازیشان را به نمایش گذاشتند و درخشیدند و دسته دیگری که با وجود سالیان سال سابقه، مهارت و توانایی زیاد نتوانستند هنر خود را به همه مردم معرفی کنند و مهجور ماندند. آن دسته از هنرمندانی که با کار اولشان به شهرت رسیدند یا پس از چندکار شناخته شدند علاوه بر توانایی و مهارت خودشان این اتفاق را مدیون کارگردانی هستند که آن‌ها را هدایت کرد.
اصغر فرهادی که به او لقب هیچکاک سینمای ایران را دادند، در آثارش جدای از فیلمنامه، پردازش شخصیت‌ها نیز نقش بسیار مهمی دارد. شخصیت‌های قوام یافته و دراماتیک شده‌ای که این فرصت را به بازیگر می‌دهد تا خودش را نشان دهد.
برخی از این بازیگران مثل سحر دولتشاهی با آثار اصغر فرهادی معرفی و شناخته شدند و برخی دیگر مانند ساره بیات و امیر جدیدی وجوه دیگری از بازیشان به نمایش درآمد و حالا تبدیل به بازیگرانی شدند که شهرت دارند، اما برخی از آن‌ها مانند پیمان معادی و شهاب حسینی در سطح بین المللی هم به شهرت رسیدند.
اولین‌بار ترانه علیدوستی را در فیلم سینمایی «من ترانه ۱۵ سال دارم» با کارگردانی رسول صدر عاملی شناختیم دختری جوان که تازه پا به سینما گذاشته بود و با بازی در اولین فیلم سینمایی برنده سیمرغ بهترین بازیگر نقش اول زن در جشنواره بیستم فجر شد. علیدوستی پیش از همکاری با صدرعاملی و در اولین کارش به شهرت رسید اما همکاری با فرهادی نقطه متفاوتی در کارنامه کاری او بود که باعث شد وجوه دیگری از بازی این هنرمند به نمایش در بیاید. در میان تمام بازیگرانی که تا کنون در کارهای فرهادی حضور داشته‌اند، ترانه علیدوستی در میان پرکارترین‌ها است.، او در چهار کار «شهر زیبا»، «چهارشنبه سوری»، «درباره الی» و «فروشنده» بازی کرد و در هر فیلم جنبه متفاوتی از بازی خود را به نمایش گذاشت.
فیلم سینمایی «درباره الی» را می‌توان نقطه عطفی در کارنامه فیلمسازی فرهادی و البته شروعی بر کارنامه بازیگری پیمان معادی و مانی حقیقی به شمار آورد. فرهادی با این فیلم مانی حقیقی و پیمان معادی را که پیش از آن فقط کارگردان و نویسنده بودند مقابل دوربین آورد.
مانی حقیقی تا پیش از بازی در فیلم «درباره الی»، به عنوان کارگردان و نویسنده بین اهالی سینما شناخته شده بود چون او تنها یک‌بار آن هم در سن هفت سالگی در فیلم «اسرار گنج دره جنی» مقابل دوربین پدربزرگش یعنی ابراهیم گلستان رفته بود و بعد از آن هم فیلم‌های «آبادان»، «کارگران مشغول کارند»، «کنعان» را کارگردانی کرد و در نوشتن فیلمنامه «چهارشنبه سوری» با فرهادی همکاری کرد. فعالیت مانی حقیقی به عنوان بازیگر، از پروژه «درباره الی» کلید خورد. او به عنوان یک چهره جدید در زمینه بازیگری به مخاطبان معرفی شد.
فیلم «درباره الی» باعث شده بود تا فرهادی نامش در جهانی شنیده شود اما «جدایی نادر از سیمین» این کارگردان را به شهرت جهانی رساند. همچنین پیمان معادی پس از بازی در «جدایی نادر از سیمین» تبدیل به یک بازیگر بین المللی شد و جایزه‌های زیادی به دست آورد. پیمان معادی تا قبل از «درباره الی»، فیلمنامه نویس بود و فیلمنامه فیلم‌های «آواز قو»، «عطش»، «شام عروسی» و «کافه ستاره» را نوشته بود. او پس از بازی در «درباه الی» و «جدایی نادر از سیمین» مسیر جدیدی را مقابل خود دید.
بازی در «جدای نادر از سیمین» نه تنها باعث شهرت بین‌المللی پیمان معادی شد، بلکه بابک کریمی را هم دوباره به عرصه تصویر بازگرداند و باعث شهرت آن‌ها شد. ساره بیات نیز با این فیلم به یک جایگاه متفاوتی از بازیگری رسید.
ساره بیات تا قبل از بازی در «جدایی نادر از سیمین»، بازیگر مطرحی نبود. نقش ساره بیات در قالب زنی رنج کشیده و از طبقه فرودست جامعه در «جدایی نادر از سیمین» متمایز از دیگر نقش‌هایش بود و او را خیلی سریع به نقطه اوج رساند. او بعد از بازی در «جدایی نادر از سیمین» به عنوان یکی از بازیگران زن اصلی سینمای ایران شناخته شد.
تجربه همکاری مشترک حسینی و فرهادی در دو فیلم سینمایی باعث شهرت بین‌المللی شهاب حسینی شد. این بازیگر برای بازی در «فروشنده» برنده جایزه بهترین بازیگر جشنواره فیلم کن شد. در این فیلم فرید سجاد حسینی نیز یکی دیگر از بازیگرانی بود که بازیش بسیار مورد توجه قرار گرفت و از آن پس در فیلم و سریال‌های مختلفی ایفای نقش کرد. این فیلم با دریافت جایزه بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان خود فرهادی را هم بیش از پیش به شهرت رساند.
فرید سجادی حسینی، سال‌ها در سینمای ایران فعالیت داشته؛ بازیگری کرده، کارگردان بوده و تجربه دستیاری دارد اما با «فروشنده» به شهرت رسید و بعد از این فیلم سینمایی مسیر بازیگری او به طور کامل تغییر کرد چون بعد از «فروشنده» با چند پیشنهاد متفاوت مواجه شد. او تجربه بازی در فیلم‌های «ایتالیا ایتالیا» و «آذر» را داشت.
جدیدترین فیلم سینمایی فرهادی که «قهرمان» نام دارد یک بازی متفاوت و یک رویه جدید از بازیگری امیر جدیدی را به نمایش گذاشته تا جایی که فینبرگ، منتقد سرشناسِ هالیوود ریپورتر، امیر جدیدی را در گروه سوم پیش‌بینی‌های خود از نامزدهای بهترین بازیگر نقش اول مرد در کنار فیلیپو اسکاتی، آنتونی راموس، تیم راث برای اسکار معرفی می‌کند. «قهرمان» نه تنها شکل تازه‌ای از بازی جدیدی را به تصویر کشیده، بلکه بازیگر جوانی به نام سحر گلدوست را به سینمای ایران معرفی کرده است.
◾️ از «درباره الی» تا «بدون تاریخ، بدون امضا» سیر تحول فیلم‌ها در اسکار
◾️«جدایی نادر از سیمین» در جمع ۱۰ فیلم برتر سینمای بین‌الملل
۵۷۲۴۵
