برای درک اهمیت نقش قیمتها در رفاه ما، فرض کنید که در فقدان آنها، زندگی چه شکلی داشت؟
فرض کنید شما مامور عالیرتبه خطوط راه آهن شوروی هستید و در آن سیستم، بازار و قیمتها کنار گذاشته شدهاند.
شما و همقطاران پرشور کمونیستتان، به شکل مستقیم درباره چگونگی تخصیص منابع تصمیم میگیرید.
شما قصد احداث خط آهن از شهر الف به شهر ب را دارید؛ میان این دو شهر، یک کوه وجود دارد. فرض میکنیم که شما در نظر دارید که این خط آهن به همه مردم منفعت یکسانی میرساند، چه از درون کوه عبور کند و چه آن را دور بزند!
اگر از درون کوه عبور کنید، به علت کوتاهتر بودن مسیر، به فولاد کمتری نیازمند هستید؛ اما به طراحی مهندسی بیشتری برای پایهها و تونلها نیازمندید. اهمیت موضوع از آنجاست که به دانش فنی و مهندسی آبیاری، معادن، تاسیسات بندری و سازهها نیز نیاز داریم و شما نیز نمیخواهید که تمام توان مهندسی خود را مصروف این پروژه کنید، زیرا ممکن است که در پروژههای مهمتری به آن نیاز داشته باشید.
اگر مسیر را دور کوه بسازید، به فولاد بیشتری برای ساخت این خط آهن نیاز دارید. فولادی که برای طرحها و پروژههای دیگر نیز، مورد نیاز است، مانند: خودرو، کشتی، تیرآهن، وسایل آشپزی و چیزهای دیگر! حالا شما کدام مسیر را برای منفعت مردم انتخاب میکنید؟
برای پاسخ به این سوال، شما باید تعیین کنید که کدام منابع برای چه مصارفی هزینه شوند: ۱. مقدار زیادی فرآیند مهندسی و مقادیر کمتری فولاد برای عبور از درون کوه ۲. مقادیر کمتری فرآیند مهندسی و حجم بیشتری از منابع فولاد برای دور زدن کوه!
اما شما چطور میتوانید میزان نیاز به توان مهندسی و منابع فولاد را در سایر کاربردهای آن بدانید؟
یکی از کاربردهای دانش طراحی مهندسی، در طراحی سیستمهای آبیاری است. برای اهمیت یک سیستم آبرسانی به طور خاص، باید بدانید کشاورز در مورد افزایش بازده محصول مزرعهاش به سیستم آبیاری چه میداند و برای فهمیدن ارزش افزایش بازده زمین باید بدانید، یک فروشنده محصولات غذایی تا چه اندازه به محصولات آن کشاورز علاقهمند است و آن هم نیازمند این است که بدانید مشتریان بقال، تا چه اندازه به محصولات کشاورزی دکان او نیازمندند و برای فهمیدن این موضوع نیز، باید بدانید که مصرفکنندگان آن محصولات کشاورزی، چه خوراکیهای بهتری با این محصول میتوانند تهیه کنند.
یکی از کاربردهای فولاد، ساخت کامیونهای جدید است. برای ارزیابی اهمیت یک نوع کامیون به خصوص، لازم است بدانید، راننده کامیون درباره ظرفیت کامیون فعلی خود، چه میداند و همچنین در مورد اینکه با یک کامیون بزرگتر تا چه اندازه سریعتر میتواند کالای مورد نیاز مردم را به آنها برساند.
برای تصمیمگیری درباره ساخت خط آهن، باید به تمامی اطلاعات لازم درباره توان مهندسی و منابع فولاد را داشته باشید. این حجم عظیم از اطلاعات به طور پراکنده در اختیار بخشهای مختلفی از جامعه است. چگونه میتوانید به این اطلاعات دست یابید؟
ممکن است اقدام به طراحی یک نظرسنجی کنید و بعد از هود بپرسید که به پرسش از چند نفر نیاز است؟
قیمتها به شما این اطلاعات را میدهد تا بتوانید از تمام منابع، مطابق با ارزش ترجیحی عمومی آنها، در زمان مناسب استفاده کنید.
پروفسور هوارد بچر
استاد دانشگاه پریگر