وبسایت روزیاتو - حسین علی پناهی: آسایش، امنیت و ارزش های مشترک از بهترین مولفه های مفیدی است که یک جامعه سالم دارد. قانون اکثریت همان چیزی است که افراد جامعه را آرام و آسوده نگه می دارد. بسیاری از بهترین و ماندگارترین فیلم های ترسناک تاریخ سینما بر اساس ترسی ساخته شده اند که پس از احساس طرد شدن شخصیت اصلی داستان از اکثریت اطرافش و روبرو شدن با گروهی ظاهراً دیوانه بر او غالب می شود.
ادامه این مطلب می خواهیم به ترسناک ترین و بهترین فیلم های ترسناک تاریخ سینما در مورد فرقه های مذهبی بپردازیم که تماشای آن ها بیشتر از بسیاری فیلم های ترسناک دیگر برایتان وحشت آور خواهد بود. در چنین فیلم هایی شخصیت های اصلی خود را در فضایی نامأنوس گرفتار می بینند که اکثریت آن ها را افرادی ظاهراً دیوانه و عجیب و غریب گرفته اند، اکثریتی که جان شخصیت های اصلی را به نحوی و با هدفی خاص تهدید می کنند.
۱۰- شیطان از گور برمی خیزد (۱۹۶۸)
فیلم «شیطان از گور برمی خیزد» (The Devil Rides Out) بر اساس رمانی نوشته دنیس ویتلی و به کارگردانی ترنس فیشر یک فیلم ترسناک موفق است که کریستوفر لی مانند همیشه نقش شخصیت منفی آن را بازی می کند.
این فیلم که معمولاً به عنوان یکی از ترسناک ترین فیلم های ژانر وحشت با مضمون فرقه های مذهبی شناخته می شود همزمان با فیلم کالت کلاسیک رومن پولانسکی در همین ژانر با عنوان «بچه رزماری» (Rosemary’s Baby) ساخته شد.
فیلم فیشر نسبت به شاهکار پولانسکی دارای بعد و بزرگی کمتری بوده و بیشتر به یک داستان ملودرام شبیه است.
اگر چه این فیلم را نمی توان از خیلی جهات با فیلم پولانسکی مقایسه کرد اما سکانس های ترسناک و وحشت خاصی که در فیلم جاری است، همراه با صدای ترسناک و خشن موکاتا، سردسته فرقه مذهبی درون فیلم که می گوید:«من برنخواهم گشت اما چیز دیگری خواهد آمد» باعث شده که «شیطان از گور برمی خیزد» یکی از ترسناک ترین فیلم های ژانر وحشت با مضمون فرقه های مذهبی باشد.
۹- فرستاده (۲۰۱۸)
گرت ایوانز شجاعت خود را در ژانر اکشن با ساختن فیلم «حمله» (The Raid) در سال ۲۰۱۱ و قسمت دوم آن در سال ۲۰۱۴ نشان داده بود و با ساخت فیلم «V/H/S/2» در سال ۲۰۱۳ نیز به همه ثابت کرد که علاقه خاصی به ژانر وحشت دارد.
وی جایگاه خود را در این عرصه با ساخت فیلم کابوس وار و بسیار ترسناک «فرستاده» (Apostle) تحکیم بخشید و ثابت کرد که توانایی ساخت فیلم های ترسناک جذاب و تماشاگر پسند را دارد.
در این فیلم که داستان آن در حوالی سال ۱۹۰۵ رخ می دهد، مردی درمانده به نام توماس ریچاردسون را نشان می دهد که در تلاش است خواهر گمشده اش، جنیفر را پیدا کند. او بر این باور است که خواهرش توسط یک فرقه مذهبی خشن و برای دریافت پول ربوده شده است.
تحقیقات توماس او را به یک جزیره دوردست در ولز می برد که اعضای فرقه مذکور در آن ساکن بوده و یک الهه ترسناک را پرستش می کنند.
ایوانز که خود نویسندگی فیلمنامه را نیز بر عهده داشته از زمان بهترین استفاده را کرده و اجازه می دهد که داستان ترسناک و درگیر کننده اش وارد جزییاتی شیطانی و تکان دهنده شود و زمانی که جمجمه یکی از شخصیت های دوست داشتنی داستان سوراخ می شود بیننده خود را در داستانی بسیار ساختار مند و دنیایی عمیقاً رازآلود گم می کند.
جالب این که فیلم ترسناک «فرستاده» تنها در چند فستیوال به نمایش درآمد اما داستان مرموز، ترسناک و جذاب آن چنان بیننده را در خود غرق می کند که به شما توصیه می کنیم حتماً آن را تماشا کنید.
۸- دعوت (۲۰۱۶)
فیلم ترسناک «دعوت» (The Invitation) ساخته کارین کوزاما با داستان یک گردهمایی دوستانه ساده که به ضیافتی در جهنم تبدیل می شود را باید یک تریلر بی نقص دانست که رفته رفته و به آرامی مخاطب را به هیجان آورده و در خود غرق می کند. ویل برای شرکت در یک مراسم شام دوستانه به خانه سابقش در هالیوود هیلز می رود.
او خیلی زود متوجه می شود که میزبانان این مراسم که شامل همسر سابق او، ادن، و شوهر کنونی اش، دیوید، هستند چیزی را پنهان کرده و نقشه ای شوم برای مهمانان خود کشیده اند یا دستکم قصد دارند آن ها را وارد فرقه پرطرفدار جدیدی در کالیفرنیا که با نام «دعوت» از آن یاد می شود کنند.
کوزاما با استادی تمام، تنش و کشمکش درونی داستان را رفته رفته افزایش می دهد و همزمان واقعیات هوشمندانه ای را در مورد افسردگی، غم و جان به در بردن از سختی ها و مشقات زندگی مدرن را عیان می سازد.
جزییات هوشمندانه داستان و ترس محسوس با هوشمندی تمام روح و روان آزرده و مشکل دار قهرمان داستان را به بازی می گیرد و فشاری که رفته رفته در طول فیلم ایجاد شده در صحنه های پایانی و فراموش نشدنی داستان به اوج می رسد که ترس و وحشت موجود در آن باعث خواهد شد برای مدتی تمامی مهمانی ها و ضیافت های شامی که برنامه ریزی کرده بودید را به تعویق بیندازید.
۷- شیاطین (۱۹۷۱)
داستان فیلم ترسناک «شیاطین» (The Devils) در قرن هفدهم فرانسه رخ می دهد و می توان آن را پدربزرگ تمامی فیلم های ترسناک با حضور راهبه های شیطان صفت دانست.
این فیلم ترسناک، بسیار خشن و پر از صحنه های غیر قابل تماشا در روزگار خود برای مخاطبان بسیار غیرعادی و توهین آمیز جلوه می کرد اما در روزگار کنونی بار دیگر مورد توجه قرار گرفته و بسیاری آن را یک فیلم کالت کلاسیک در ژانر وحشت می دانند.
در این فیلم، الیور رید نقش یک کشیش کاتولیک به نام اوربین گرندیه را بازی می کند، یک شخصیت واقعی تاریخی که بعدها به خاطر دخالتش در تشکیل یک فرقه مذهبی و در جریان کشتن جاودگران زنده زنده در آتش سوزانده شد.
ونسا ردگریو نیز در فیلم نقش خواهر جین را بازی می کند که یک راهبه با تمایلات جنسی سرکوب شده است و مایکل گوتارد نیز نقش پدر پیر بار را بر عهده دارد که یک شخصیت حرفه ای در زمینه شکار جادوگران محسوب می شود و روش های عجیب و غریب خود را برای این کار دارد.
این فیلم ترسناک دیدنی با بن مایه های دینی و مذهبی، یک فیلم شجاعانه است که به زیبایی و دقت کافی محرومیت، تحریک جسمی و روحی و البته سوء استفاده از قدرت را به شیوه ای نقادانه به تصویر می کشد.
۶- موروثی (۲۰۱۸)
آری آستر یک نویسنده و کارگردان شناخته شده در ژانر وحشت است که با ساخت اولین فیلم خود در این ژانر با عنوان «موروثی» (Hereditary) همه را متوجه خود کرد.
این فیلم ترسناک علاوه بر این که داستانی واقعاً ترسناک را به تصویر می کشد، می توان آن را یکی از بهترین و ناراحت کننده ترین تصویرسازی های از هم پاشیدگی و اختلافات خانوادگی در تاریخ سینما دانست به نحوی که بسیاری از منتقدان آن را دنباله ای بر فیلم های ترسناک کالت کلاسیک و شناخته شده ای مانند «بچه رزماری» و «جن گیر» (The Exorcist ) می دانند.
داستان از این قرار است که آنی گراهام پس از مرگ مادربزرگ گوشه گیرش متوجه شکاف بین گذشته و حال خانواده اش و از هم گسیختگی که در این خانواده هر روز بیشتر و بیشتر نمود پیدا می کند می شود.
آستر یک فیلم ترسناک غیرقابل پیش بینی را ساخته است که در ابتدا مانند یک فیلم معمولی در مورد خانه های جن زده آغاز می شود تا این که وارد دنیای زیرزمینی و هولناک می شود: تصویری تاریک، خونین و البته جذاب که طرفداران فیلم های ترسناک کالت با دیدن آن سر جایشان میخکوب خواهند شد.
فیلم ترسناک «موروثی» با سیر داستانی خاصی پیش می رود، با حرکات و تکان های عمدی دوربین و برخی برداشت های بسیار بلند و البته موسیقی متنی بسیار تاثیرگذار و ترسناک از کالین استتسون و دقیقاً آن چیزی است که سختگیرترین طرفداران ژانر ترسناک انتظار دارند.
۵- یکشنبه سیاه (۱۹۶۰)
ماریو باوا کارگردان سرشناس ایتالیایی بود که بسیاری از کارهای او الهام گرفته اند. او اولین اثر خود را با نام «یکشنبه سیاه» (Black Sunday) در ژانر وحشت ساخت که بسیار نیز مورد تمجید قرار گرفت.
باوا که یک کارگردان با استعداد با توانایی استفاده حداکثری از فضا و استاد در خلاقیت های بصری بود با این فیلم بسیار موفق خود، طلایه دار عصر طلایی فیلم های ترسناک سینمای ایتالیا لقب گرفت.
فیلم ترسناک «یکشنبه سیاه» که بر اساس یک رمان کوتاه نوشته نیکولای گوگول با عنوان «ویژ» (Vij) ساخته شد به خاطر خشونت و خونریزی مفرط به تصویر درآمده در آن در قالب یک داستان انتقامی خون آشامی و باورهای بدفرجام مذهبی حاشیه ساز شد
باربارا استیل که در دو نقش کاتیا واجا و پرنسس آسا واجا بازی می کند به آیکون این ژانر و تصویر کلیشه ای شیطان از گذشته تا به امروز تبدیل شد، به ویژه در فیلم های تیم برتون. فیلم ترسناک «یکشنبه سیاه» با بن مایه پر از فساد، زیبایی ترسناک و فضای بی سابقه خود یک فیلم ترسناک بدون زمان و تک رنگ در کلاس جهانی است.
کمتر فیلمی در باب شهوات جنسی، بیرحمی انسانی و باورهای عجیب و غریب دینی توانسته مانند این فیلم ترسناک بر روح و روان بیننده تاثیرگذار بوده باشد.
۴- فهرست مرگ (۲۰۱۱)
از تمام فیلم هایی که بن ویتلی ساخته است می توان گفت که فیلم «فهرست مرگ» (Kill List) در سال ۲۰۱۱ ترسناک ترین و تاثیرگذارترین آن هاست. این تریلر خشن و مهیج از داستانی که رفته رفته شما را در خود غرق می کند سود برده و در نهایت حالت و شرایطی را حکمفرما می سازد که در نهایت تنش و اضطراب را به نهایت ممکن خود می رساند.
داستان فیلم در مورد دو دوست به نام های جی و گَل است که قبلاً سرباز بوده و اکنون وارد حرفه آدمکشی در ازای دریافت پول شده اند. اما هیچکدام از آن ها نمی دانند که جدیدترین ماموریت شان آن ها را به تاریک ترین مکان ممکن که حتی در تصورشان نیز نمی گنجد راهنمایی خواهد کرد.
در حالی که در داستان پیچش های متعددی و غیرقابل پیش بینی رخ می دهد، ویتلی مانند یک موجود با قدرت فراانسانی خود مخاطب را تحت تاثیر قرار می دهد، او را دچار اضطرابی غیرقابل وصف می کند که در هر پیچش داستانی غیرمنتظره و در هر بزنگاهی از داستان بر بیننده غالب می شود. نیم ساعت پایانی این فیلم ترسناک به دلیل تعلیق بی مانند خود، شما را نیم خیز روی صندلیتان حفظ خواهد کرد. در نهایت داستان آنقدر خشن و خونین می شود که شاید حتی توان تماشای صحنه های پایانی آن را نداشته باشید.
ویتلی خود در مورد فیلمش چنین می گوید: «اندی استارک، تهیه کننده فیلم، به من گفت که یک فیلم ترسناک بساز. به خودم گفتم که اگر قرار است فیلم ترسناک بسازم باید چیزی بسازم که تا حقیقتاً تا نهایت حد ممکن ترسناک باشد. از این رو وقتی که فیلمنامه را می نوشتم فهرستی از کابوس های خودم تهیه کردم. پسرم که در آن زمان سه یا چهار ساله بود نیز در داستان وجود داشت و خودم نیز در چنین جایگاهی از پدر بودن دچار کابوس شده بودم به همین دلیل خودم را نیز در آن گنجاندم. این کابوس های تکراری در مورد فرقه های مذهبی را از زمانی که بچه بودم داشتم و به همین دلیل آن ها را نیز وارد داستان کردم».
۳- بچه رزماری (۱۹۶۸)
یکی از ویرانگرترین فیلم های ترسناک تاریخ سینما از لحاظ روانشناختی، اقتباس سینمایی رومن پولانسکی از رمان «بچه رزماری» (Rosemary’s Baby) نوشته ایرا لوین است که اکنون یک فیلم ترسناک کالت کلاسیک به شمار می آید. همه مولفه های این فیلم طوری طراحی شده اند که نهایت ترس و وحشت را در مخاطب ایجاد کنند.
مایا فارو نقش رزماری را بازی می کند و در هیچ نقش دیگری تا به این اندازه آسیب پذیر و نیازمند دلسوزی و رستگاری نبوده است. رزماری و شوهرش، گای، به تازگی به یک آپارتمان قدیمی اما زیبا در نیویورک سیتی نقل مکان کرده اند. همه چیز در بهترین شرایط ممکن قرار دارد به غیر از همسایه های بیش از حد مشتاق و مهربانی که به یک فرقه خاص تعلق دارند و البته خبر باردار بودن رزماری که زندگی آن ها را به کلی تغییر می دهد.
به عنوان یک تریلر روانشناسانه،یک فیلم ترسناک رازآلود، یک کمدی سیاه، فیلمی در مورد محفل های جادوگری و سوء استفاده و البته یک فیلم عجیب و غریب فراطبیعی، پولانسکی همه این مولفه ها را در فیلم ترسناک و کلاسیک خود انباشته می کند. در واقع، پولانسکی چنان ماهرانه تنش موجود در فیلم را به حداکثر ممکن خود می رساند که براحتی می توان تکنیک و سبک کارگردانی او در این فیلم را با آلفرد هیچکاک و آثار او مقایسه کرد.
۲- مرد حصیری (۱۹۷۳)
فیلم ترسناک «مرد حصیری» (The Wicker Man) ساخته رابین هاردی یک ترکیب تصویری آگاهانه از فیلم رازآلود در مورد قتل، فیلم ترسناک، فیلم موزیکال سنتی و افسانه های مربوط به کافران است. این فیلم تاریخ ساز و موثر انگلیسی لقب «همشهری کین فیلم های ترسناک» دریافت کرده است. گروهبان هووی (ادوارد وودوارد) یک پلیس عصبی و وظیفه شناس اسکاتلندی است که پرونده ناپدید شدن یک دختر جوان به نام رووان موریسون را در منطقه سامرآیزل، منطقه ای دوردست در جزیزه هبریدین را بررسی می کند.
سامرآیزل مکانی عجیب و غریب است که رهبر یک فرقه مذهبی با بازی کریستوفر لی نفوذ زیادی در میان مردمان آن دارد. گروهبان هووی در تلاش برای پیدا کردن دخترک وارد این گروه مذهبی می شود اما در نهایت مشخص می شود که همه چیز برنامه ریزی شده و قربانی کسی جز خود او نیست. فیلم ترسناک و ماندگار «مرد حصیری» تنش ها و پیچش های داستانی متعددی دارد که حتی پس از پایان فیلم نیز تا مدتی آن ها را فراموش نخواهید کرد.
۱- سوسپیریا (۱۹۷۷)
داریو آرجنتو در جملات مشهور خود چنین می گوید: «ترس دمای ۳۷۰ درجه سانتیگرادی بدن است. با سوسپیریا من دمای ۴۰۰ درجه را می خواستم». این کارگردان ایتالیایی در شاهکار ویرانگر و گیج کننده خود- «سوسپیریا» (Suspiria)- یک داستان ترسناک را در قالب کابوسی شبیه داستان پریان روایت می کند.
سوزی بانیون دانشجوی جدید آکادمی رقص تنز، یک موسسه رقص باله اروپایی که فضای گوتیک کلاسیک بسیار شدیدی داشته و در خفا خانه تعدادی جادوگر شیطانی است که دور هم جمع شده اند. از طریق اقدامات مادر سوسپیریوروم و معاونانش، سوزی رفته رفته با یک راز هولناک روبرو می شود.
تاثیر سبک منحصربفرد هیچکاک در تعلیق داستان را می توان در این فیلم ترسناک نیز مشاهده کرد. داریو آرجنتو با این فیلم شاهکار نشان داد که می توان او را سرجیو لئونه در ژانر وحشت دانست. فیلم ترسناک «سوسپیریا» هم به عنوان یک فیلم ترسناک هیپنوتیزمی و هم تایید کننده تئوری کارگردان به شمار آورد. فیلم او پر است از تقابل ها و تنش های اخلاقی و دارای گفتمانی برای نگاه به درون که هیچگاه کمرنگ یا تکراری نخواهد شد.
از دیگر فیلم های ترسناک با مضمون فرقه های مذهبی که می توانستند جایگاهی در این فهرست داشته باشند می توان به فیلم های زیر نیز اشاره کرد: