همشهری- مریم سرخوش: جهش جدیدی از کرونا شناسایی شده است؛ این خبر را وزیر بهداشت آفریقای جنوبی اعلام کرد و نسبت به خطرناک بودن این سویه در مقایسه با سویههای جدید هشدار داد. منشا سویه جدید مشخص نیست، اما اعلام میشود تاکنون در آفریقای جنوبی حداقل ۷۷ مورد تأیید شده و ۹۹۰ مورد مشکوک، ۴ مورد در بوتسوانا و ۲ مورد در هنگکنگ و یک مورد در بلژیک و یک مورد در سرزمینهای اشغالی مشاهده شده است.
محققان اعلام کردهاند، تعداد بالای جهش رخ داده و غیرمعمول در این سویه، ۲ برابر مقدار جهش واریانت دلتاست که بخشی از آن پیش از این در واریانتهای آلفا، بتا و گاما هم دیده شده است. همین موضوع بر خطرناک بودن این سویه، تأکید میکند. هنوز مطالعات آزمایشگاهی و بالینی برای ارزیابی این جهش جدید، تکمیل نشده اما براساس دادههای اولیه، این احتمال مطرح میشود که سرعت پیشی گرفتن این واریانت از واریانت بتا و حتی دلتا بیشتر است.
میزان ابتلا به کرونا در آفریقای جنوبی ۲ هزار و ۴۶۵ مورد جدید کووید-۱۹ گزارش شده که نسبت به هفته قبل ۳۲۱ درصد افزایش داشته است. این کشور در نتیجه ۳ پیک بزرگ کووید-۱۹ از شیوع پاندمی میزان بالایی از عفونت قبلی را داشته، اما میزان واکسیناسیون کامل آن کمتر از ۲۴ درصد است.
بر این اساس کمیسیون اروپا پیشنهاد تعلیق پروازها از کشورهای جنوب آفریقا را به کشورهای عضو اتحادیه اروپا ارائه کرده است و از دیروز هم برخی کشورها ازجمله انگلیس، ایتالیا و آلمان مرزهای هوایی را به روی ۶ کشور آفریقایی (آفریقای جنوبی، نامیبیا، لسوتو، بوتسوانا، اسواتینی و زیمبابوه) بستهاند. ایتالیاییها از ورود مسافرانی که در چند روز گذشته از برخی کشورهای جنوب آفریقا بازدید کردهاند، ممانعت کرده است. این در حالی است که در ایران هم هشدارهای زیادی از ورود سویههای جدید و رقم خوردن پیک ششم از سوی متخصصان داده شده و تأکید بر پایش مرزها بهعنوان یک اقدام احتیاطی مطرح است. هر چند که از اواخر اسفند ۹۹ پایش مرزهای فعال هوایی، زمینی و دریایی در ۱۶ استان کشور با همکاری وزارت بهداشت، وزارت راه و شهرسازی و جمعیت هلال احمر در حال انجام است. براساس گزارشهای رسمی تا پایان آبان ۱۴۰۰ در این پایشها نزدیک به ۹۰۰ هزار مسافر ارزیابی و در این مدت بیش از ۱۳۰ هزار تست فوری و ۱۱۲ هزار تست PCR گرفته شده است. همچنین با مشاهده علائم مشکوک به بیماری ۲۱۳ مسافر در قرنطینه موقت اسکان داده شدهاند.
امیدواری به تکگیری سویه جدید ویروس
حمید سوری، اپیدمیولوژیست، درباره احتمال ورود سویه جدید کرونا از آفریقای جنوبی توضیحهایی به همشهری میدهد. بهگفته او، اطلاعات درباره این ویروس فعلا در حد گزارشهای اولیه است اما خطر بالقوه انتقال و انتشار این ویروس و سویههای دیگر در ایران زیاد است. تاکنون گزارشی از موارد مثبت این واریانت در ایران داده نشده؛ هرچند که غربالگری واریانتهای ویروس در کشور بهخوبی انجام نمیشود و ممکن است مواردی هم در کشور وجود داشته باشد.
سوری میگوید: «گفته میشود با واریانتهای جدید میزان اثربخشی واکسنها کمتر میشود و احتمالا در آیندهای نهچندان دور واکسنهای موجود اثربخش نخواهد بود و نیاز به واکسنهای جدید وجود خواهد داشت.» او درباره تأثیر واکسیناسیون بر سویههای جدید و پایان کرونا، این را هم اضافه میکند که: «تکمیل واکسیناسیون، پایان همهگیری به معنای ناپدیدشدن ویروس و از بین رفتن تمام سویههای آن و حتی جهشهای جدید نیست، بلکه تنها مرحله وحشتناک انتقال شدید و متعاقب آن بیماری به پایان میرسد و ویروس تحت کنترل قرار میگیرد. این ویروس در آینده با ما خواهد بود، بنابراین حرکت از حالت پاندمی (همهگیری) به آندمی (بومی شدن) چیزی است که باید در نظر داشته باشیم.»
علی میلانی، ایمونولوژیست ساکن اسپانیا و عضو انجمن ایمنیشناسی و آلرژی ایران هم با بیان اینکه جهش جدید شناساییشده در جنوب آفریقا با ۳۲ جهش عجیب میتواند سرایت بیشتر و بیماریزایی گستردهتری داشته باشد، به همشهری میگوید: «دانشمندان در حال بررسی این واریانت جدید هستند و پس از آن میتوان عنوان کرد که گونه جدید ویروس تا چه میزان از سد واکسنها عبور میکند. البته براساس تحلیلهای علمی که در اینباره وجود دارد میتوانیم این خوشبینی را داشته باشیم که واکسنها حتی سینوفارم هم بتوانند در مقابل این سویه جدید اثرگذار باشند. یکی از امیدواریهای موجود هم این است که این جهش ویروسی مانند برخی واریانتهای دیگر ازجمله «مو» بهصورت تکگیر باشد و مشابه دلتا که عملکرد غالب داشت، عمل نکند؛ چراکه با توجه به قدرت سرایت و بیماریزایی زیادی که در آفریقای جنوبی با شیوع این واریانت رقم خورده چنانچه بهعنوان ویروس غالب عمل کند منجر به همهگیری در بسیاری از کشورهای جهان خواهد شد.»
سرعت ابتلای سویه جدید بسیار بالاست
علی شریفیزارچی، سرپرست مرکز مدیریت آمار و فناوری اطلاعات احتمال انتشار ویروس جدید کرونا از آفریقای جنوبی به دیگر کشورهای جهان و سرایتپذیری بالای آن را هشداری برای واکسننزدهها عنوان میکند و به همشهری میگوید: «افرادی که در تزریق واکسن همچنان دچار تردید هستند باید بدانند که سویه جدیدی از ویروس کرونا با سرعت فراگیری بسیار بالاتر از سویههای قبلی از آفریقای جنوبی در حال انتشار به سایر کشورهاست. سرعت انتشار این سویه جدید بهمراتب از سویههای قبلی که باعث ایجاد موجهای اول تا پنجم کرونا در ایران شد بالاتر است.» او ادامه میدهد: «برای رسیدن به ایمنی ناشی از واکسن به بیش از یکماه زمان نیاز است. اگر بهدلیل شرایط آرام فعلی واکسنزدن را تا زمان شروع موج جدید به تعویق بیندازیم، بدن ما زمان کافی برای رسیدن به سطح ایمنی ناشی از واکسن را نخواهد داشت. همچنین، بسیاری از افرادی که واکسنزدن خود را تا شروع موج جدید به تعویق بیندازند احتمالا در شرایطی واکسن خواهند زد که مبتلا هستند اما از ابتلایشان بیاطلاعند. در این شرایط، واکسن نهتنها کمکی نمیکند، بلکه باعث تشدید بیماری خواهد شد.»